Eucrosia

*Eucrosia*
	; Eucrosia bicolor
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	amarylkowate
Rodzaj	Eucrosia
	Nazwa systematyczna
	Eucrosia Ker-Gawler; Bot. Reg. 207 (1817)
	Typ nomenklatoryczny
	Eucrosia bicolor Ker Gawl.
Synonimy
	Callipsyche Herb.; Neostricklandia Rauschert; Stricklandia Baker;
	Callipsyche Herb.; Neostricklandia Rauschert; Stricklandia Baker;

Eucrosia Ker Gawl. – rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych. Obejmuje siedem gatunków, występujących endemicznie w Ekwadorze i Peru^[3], gdzie zasiedlają środowiska suche, nizinne, na dolnych zachodnich zboczach Andów i na wybrzeżu Pacyfiku^[5].

Morfologia

Pokrój: Wieloletnie rośliny zielne^[5].

Pęd: Cebula o średnicy 3–4 cm, rzadziej większe (do 7 cm u E. aurantiaca i E. eucrosioides)^[5].

Liście: Rośliny wypuszczają raz w roku pod koniec kwitnienia lub po przekwitnięciu jeden do trzech eliptycznych lub jajowatych liści, na długich ogonkach, dystalnie kanalikowatych na przekroju, o wielkości nawet do 100 cm (E. aurantiaca)^[5].

Kwiaty: Zebrane w baldachowaty kwiatostan, wyrastający na głąbiku, wsparty dwiema zachodzącymi na siebie podsadkami. Kwiaty wsparte są równowąskimi przysadkami. Okwiat grzbiecisty, zbudowany z sześciu listków położonych w dwóch okółkach, u nasady tworzących rurkę. Listki zewnętrznego okółka są zwykle dłuższe i węższe. Pręciki zrośnięte w miseczkę, z gruczołami nektarowymi (jedynie u E. dodsonii nieobecne), dużo dłuższe od okwiatu (poza E. stricklandii). Jeden pręcik jest na ogół o 3–5 mm krótszy od pozostałych pięciu. W czasie kwitnienia nitki pręcików wyginają się. U E. bicolor obecne jest hypancjum. Szyjka słupka zakończona jest drobnym, główkowatym znamieniem. Kwiaty zapylane przez motyle i kolibry^[5].

Owoce: Trójkomorowa, stożkowata, pękająca torebka. Szypułka po przekwitnięciu dwukrotnie zwiększa swoją długość. Nasiona spłaszczone, oskrzydlone, o czarnawobrunatnej łupinie^[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna: Rodzaj z plemienia Stenomesseae (Eucharideae), podrodziny amarylkowych Amaryllidoideae z rodziny amarylkowatych Amaryllidaceae^[6].

Wykaz gatunków^[3]

Eucrosia aurantiaca (Baker) Pax
Eucrosia bicolor Ker Gawl.
Eucrosia calendulina Meerow & Sagást.
Eucrosia dodsonii Meerow & Dehgan
Eucrosia eucrosioides (Herb.) Pax
Eucrosia mirabilis (Baker) Pax
Eucrosia stricklandii (Baker) Meerow

Zastosowanie

Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne^[7].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-18] (ang.).
1 2 3 4 Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-02-20]. (ang.).
↑ Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-02-20]. (ang.).
1 2 3 4 5 6 Alan W. Meerow. A monograph of Eucrosia (Amaryllidaceae). „Systematic Botany”. 12 (4), s. 460-492, 1987.
↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-02-20]. (ang.).
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 349, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-18] (ang.).

[kew-3] 1 2 3 4 Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-02-20]. (ang.).

[ing-4] Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-02-20]. (ang.).

[rev-5] 1 2 3 4 5 6 Alan W. Meerow. A monograph of Eucrosia (Amaryllidaceae). „Systematic Botany”. 12 (4), s. 460-492, 1987.

[grin-6] USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-02-20]. (ang.).

[mabberley-7] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 349, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]