Eugène de Ligne
![]() mal. Alexandre Robert, 1854, Pałac Narodu | |
| Pełne imię i nazwisko |
Eugène François Charles Joseph Lamoral de Ligne d'Amblise et d'Epinoy |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Przewodniczący Senatu Belgii | |
| Okres |
od 25 marca 1852 |
| Przynależność polityczna |
Partia Liberalna |
| Poprzednik |
Augustin Dumon-Dumortier |
| Następca |
Camille de Tornaco |
| Minister Stanu | |
| Okres | |
| Poprzednik |
Adolphe de Vrière |
| Następca |
Sylvain Van de Weyer |
| Odznaczenia | |
Eugène François Charles Joseph Lamoral de Ligne d'Amblise et d'Epinoy, w lit. pol. także Eugeniusz Lamoral de Ligne[1] (ur. 28 stycznia 1804 w Brukseli, zm. 20 maja 1880 tamże) – belgijski polityk liberalny, w 1852–1879 przewodniczący Senatu, 1863–1870 minister stanu; dyplomata; arystokrata rodowy, książę de Ligne w 1814–1880.
Życiorys
Był jedynym synem Louisa-Eugène'a (1766–1813) i Josephy Louisy z d. van der Noot Gravin van Duras (1785–1863). Kiedy miał 9 lat zmarł jego ojciec, a matka ponownie wyszła za mąż za Karela Ferdinanda d'Oultremont (1789–1852)[2]. Z tego małżeństwa pochodzi dwóch przyrodnich braci de Ligne'a: Octave (1815–1898) i Adrien (1828–1898)[3]. 13 grudnia 1814 roku, wraz ze śmiercią dziadka Charlesa-Josepha (1735–1814) odziedziczył tytuł księcia de Ligne i znaczne dobra ziemskie (ok. 6 tys. ha) skupione wokół rodowej siedziby, zamku Belœil koło Tournai[4].
W czasie rewolucji belgijskiej (1830) przystąpił do stronnictwa reformistycznego. Z jego poparcia podjął misję dyplomatyczną, bezskutecznie przekonując króla Niderlandów Wilhelma I do wstrzymania interwencji zbrojnej[5]. W 1831 delegacja Izby Reprezentantów zaproponowała mu objęcie rządów królewskich, jednak de Ligne odmówił[6]. Był bowiem zwolennikiem umiarkowanej linii liberalnej, reprezentowanej przez oranistów, proponującej kandydaturę księcia Fryderyka (1797–1881)[7]. W 1834 wraz ze swoim teściem Georges'em de Trazegnies (1762–1849) wykupił stado koni należących do króla, aby następnie mu je podarować[8]. Spotkało się to z ostrą krytyką prasy, która spowodowała masowe wystąpienia ludności Brukseli przeciwko de Lignemu[9]. Wobec tych wydarzeń w latach 1834–1837 przebywał na emigracji w Wiedniu. W 1837 roku powierzono mu misję dyplomatyczną w Londynie, następnie w Paryżu (1842–1848)[10].
Po powrocie do Belgii, w 1849 roku został wybrany do Senatu w okręgu Ath, przy poparciu Partii Liberalnej. W latach 1852–1879 pełnił funkcję przewodniczącego izby. 13 maja 1863 roku Leopold I powierzył mu tekę ministra stanu w rządzie Charles'a Rogiera (1800–1885). Sprawował tę funkcję także w kolejnym gabinecie Walthère'a Frère-Orbana (1812–1896), aż do dymisji rządu 2 lipca 1870. Sprzeciwiał się tendencjom antyklerykalnym w obozie rządzącym, agitując przeciwko sekularyzacji szkolnictwa. W 1879 zrzekł się mandatu senatora, protestując przeciw wprowadzeniu reformy[11].
Wspierał artystów i naukowców, m.in. fundując wydatki Johanna Straussa (1825–1899) i jego orkiestry w czasie pobytu w Belgii[12]. Był prezesem Belgijskiego Towarzystwa Rolniczego. Szczególnie interesował się gromadzeniem książek, wśród których miały znaleźć się również dzieła Adama Mickiewicza[1].
Izabela II uhonorowała go tytułem granda Hiszpanii (1846)[13].
Zmarł w 20 maja 1880 roku, po czym został pochowany w kaplicy zamku Belœil. Tytuły księcia de Ligne i granda Hiszpanii odziedziczył po nim wnuk Louis (1854–1918)[13]. Dekretem Alberta I z 31 maja 1923 roku został pośmiertnie uhonorowany tytułem księcia d'Amblise i d'Épinoy, przysługującym jego potomkom w linii męskiej, który przypadł drugiemu z wnuków Ernestowi (1857–1937)[14].
Rodzina
Był trzykrotnie żonaty. Po raz pierwszy zawarł związek 12 maja 1823 roku w Le Rœulx z Mélanie de Conflans (1802–1833), córką Charlesa Louisa (1772–1849) i Amélie de Croÿ (1774–1847). Z tego małżeństwa pochodzi pierworodny syn Eugène'a[15]:
- Henri Maximilien Joseph Charles Louis (ur. 16 października 1824, zm. 27 listopada 1871) ⚭ Marguerite de Talleyrand-Périgord (1832–1917), córka Ernesta (1807–1871) i Marie Louise Le Peletier de Mortefontaine (1811–1893).
Ponownie ożenił się 21 lipca 1834 w Brukseli z Nathalie de Trazegnies (1811–1835), córką Georges'a (1762–1849) i Marie Louise de Maldeghem (1785–1844). Małżeństwo miało jedyną córkę:
- Nathalia Flora Georgina Eugénie (ur. 31 maja 1835, zm. 23 lipca 1863) ⚭ Rudolf von Croÿ (1823–1902), syn Alfreda (1789–1861) i Eleonore von Salm-Salm (1794–1871).
Trzeci i ostatni związek małżeński zawarł 28 października 1836 w Wiedniu z Jadwigą Lubomirską (1815–1895), córką Henryka (1777–1850) i Teresy Czartoryskiej (1785–1868)[1]. Z tego związku pochodzi czworo dzieci[15]:
- Charles Joseph Eugène Henri Georges (ur. 17 listopada 1837, zm. 10 maja 1914) ⚭ Charlotte de Gontaut-Biron (1854–1933), córka Etienne Charlesa (1818–1871) i Charlotte Marie de FitzJames (1831–1905);
- Edouard Henri Auguste (ur. 7 lutego 1839, zm. 17 października 1911) ⚭ 1) Augusta Cunynghame (1836–1872), 2) Eulalie zu Solms-Braunfels (1851–1922), córka Carla (1812–1875) i Sophie zu Löwenstein-Wertheim-Rosenberg (1814–1876);
- Isabelle Hedwige Mathilde (ur. 15 kwietnia 1840, zm. 11 marca 1858);
- Marie Sophie Georgine Hedwige Eugénie (ur. 19 kwietnia 1843, zm. 3 marca 1898) ⚭ Sosthène de La Rochefoucauld (1825–1908), syn Sosthène'a (1785–1864) i Elisabeth Hélène de Montmorency-Laval (1790–1834).
Odznaczenia
Wielka Wstęga Orderu Leopolda (16 czerwca 1838)
Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Ernestyńskiego (6 grudnia 1838)
Kawaler Krzyża Wielkiego Legii Honorowej (22 sierpnia 1846)
Kawaler Orderu Złotego Runa (1846: nr 971)
Kawaler Orderu św. Januarego
Kawaler Orderu Orła Czarnego
Kawaler Orderu św. Huberta
Kawaler Krzyża Orderu św. Michała
Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Piusa IX
Kawaler Orderu św. Jana Jerozolimskiego
Przypisy
- 1 2 3 Józef Długosz, Ossoliński zbiór rękopiśmiennych dedykacji autorskich i proweniencyjnych, „Czasopismo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich” (10), 1999, s. 246, ISSN 1230-221X.
- ↑ de Ligne 1940 ↓, s. 34.
- ↑ de Ligne 1940 ↓, s. 39–47.
- ↑ Gillard 1994 ↓, s. 166.
- ↑ Łapos 1996 ↓, s. 213.
- ↑ Hervé Douxchamps, Les quarante familles belges les plus anciennes subsistantes: Ligne et Arenberg, „Le Parchemin”, 66 (342), 2002, s. 401–439, ISSN 2295-9890 (fr.).
- ↑ Łapos 1996 ↓, s. 216.
- ↑ Łapos 1996 ↓, s. 216–217.
- ↑ Łapos 1996 ↓, s. 217.
- ↑ Gillard 1994 ↓, s. 167.
- ↑ Gillard 1994 ↓, s. 166–167.
- ↑ Lucjan Kydryński, Jan Strauss, wyd. 2, Kraków: PWM, 1985, s. 30–31, ISBN 83-224-0269-4.
- 1 2 Wauters 1893 ↓, s. 143.
- ↑ de Ligne 1940 ↓, s. 388.
- 1 2 Wauters 1893 ↓, s. 142–143.
Bibliografia
- Patrick Gillard: de Ligne, Eugène François Charles Joseph. W: Le Parlement Belge 1831–1894: Données Biographiquesb. Jean-Luc de Paepe, Christiane Raindorf-Gérard (red.). Bruxelles: Académie Royale de Belgique, 1994, s. 166–167. ISBN 2-8031-0140-8. (fr.).
- Albert de Ligne: Le prince Eugène de Ligne (1804–1880). Bruxelles: Edition universelle, 1940. (fr.).
- Józef Łapos: Historia Belgii. Wyd. 2. Wrocław: Ossolineum, 1996. ISBN 83-04-04262-2.
- Alphonse Wauters: La famille de Ligne. W: Biographie nationale de Belgique. T. 12. Bruxelles: Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique, 1893, s. 141–143. (fr.).
