Eugeniusz Gruberski
.jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia |
28 grudnia 1870 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 września 1923 |
| Miejsce pochówku | |
| Wyznanie | |
Eugeniusz Gruberski (ur. 28 grudnia 1870 w Płocku, zm. 13 września 1923 w Koszelówce[1]) – duchowny, prezbiter diecezji płockiej, pedagog, kompozytor, jeden z najwybitniejszych i najbardziej cenionych reformatorów muzyki kościelnej[2].
W latach 1887–1893 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym w Płocku. W latach 1893–1897 był wikariuszem w katedrze płockiej i pełnił funkcję wykładowcy śpiewu w seminarium duchownym. W 1897 wyjechał na studia muzyczne w Szkole Muzyki Kościelnej w Ratyzbonie. Jego nauczycielami byli m.in. czołowi propagatorzy cecylianizmu Michael Haller i Franz Xaver Haberl. Po ukończeniu szkoły powrócił do Płocka, gdzie zaangażował się w dzieło odnowy muzyki kościelnej ks. Antoniego Nowowiejskiego – udzielał się jako dydaktyk w seminarium duchownym, szkole organistowskiej i szkołach publicznych), dyrygent chórów katedralnych, kompozytor, publicysta i wydawca. W 1900 powołał Płockie Towarzystwo Muzyczne, gdzie 1 lutego 1902 otworzył klasę organową. W międzyczasie organizował cyklicznie dwutygodniowe kursy dla organistów i kandydatów na organistów. Od 3 października 1907 do końca życia był proboszczem w parafii w Czerwińsku nad Wisłą. W 1917, dzięki jego staraniom założono w Płocku Biskupią Szkołę Organistowską. W ramach Sekcji Miłośników Muzyki Kościelnej nauczał w klasie organów Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. Uczył śpiewu liturgicznego, śpiewu ludowego, teorii muzyki, harmonii i zasad prowadzenia zespołów śpiewaczych[2].
Publikował felietony i zapisy nutowe w czasopismach przeznaczonych dla muzyków, organistów i dyrygentów chórów parafialnych, m.in. „Rocznik dla Organistów”, „Muzyka Kościelna”, „Śpiew Kościelny”, „Echo Muzyczne”, „Echa Płockie i Łomżyńskie”, „Miesięcznik Pasterski Płocki”[2].
Komponował muzykę na organy: cykle mszalne, kantaty, pasje, oratoria, motety, preludia[2]. Do jego bardziej znanych kompozycji należy cykl responsoriów na Boże Ciało[3][4].
Pochowany obok Bazyliki Zwiastowania NMP w Czerwińsku nad Wisłą[1].
Przypisy
- 1 2 Grób ks. Eugeniusza Gruberskiego [online], Salezjanie Czerwińsk [dostęp 2023-09-16] (pol.).
- 1 2 3 4 Piotr Wiśniewski. Ksiądz Eugeniusz Gruberski (1870–1923) – reformator muzyki kościelnej w diecezji płockiej. „Pro Musica Sacra”. 13, s. 203–214, 2015-12-30. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie. DOI: 10.15633/pms.1121. ISSN 2083-4039.
- ↑ Zapomniani kompozytorzy muzyki kościelnej: Ks. Eugeniusz Gruberski i jego „Responsoria na Boże Ciało” - Paweł Ginda - Federacja Caecilianum [online], caecilianum.eu [dostęp 2025-03-17].
- ↑ Eugeniusz Gruberski, Hieronim Chamski, Responsoria: na uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa: na chór mieszany, Muzyka Wokalna, Płock: "Hejnał", 2002 (W-039), ISBN 978-83-87554-21-7 [dostęp 2025-03-17] (pol. • łac.).