Eugeniusz Olejniczakowski
 | |
 kapitan piechoty rezerwy | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1924 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
administracja państwowa |
| Odznaczenia | |
  _4r_BAR.svg.png){kind=small}  | |
Eugeniusz Olejniczakowski (ur. 25 grudnia 1884 w Warszawie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – żołnierz Legionów Polskich, kapitan piechoty rezerwy Wojska Polskiego[1], działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, starosta w Krasnymstawie, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 25 grudnia 1884 w Warszawie jako syn Stanisława i Antoniny z Dębskich[1]. Był członkiem 16 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Zawiszy Czarnego.
Po wybuchu wojny zgłosił się do Legionów Polskich. Od września 1914 w POW, ukończył kurs strzelecki i kurs podchorążych, od grudnia 1914 do lipca 1915 uczęszczał do Wolnej Szkoły Wojskowej w Warszawie, w której przeszedł pełny kurs szkoły oficerskiej i był wykładowcą w szkole podoficerskiej.
W 1916 po bitwie pod Kostiuchnówką dostał się do niewoli rosyjskiej z której uciekł[2]. W 1917 powrócił do Polski i działał w POW jako komendant XI Okręgu (pseudonim Kakowski). „Za ryzykowne tajne misje na terenach tzw. Ober-Ostu” odznaczony Orderem Virtuti Militari[2].
W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Od 25 stycznia 1919 był kierownikiem placówki wywiadowczej w Wilnie, od 1 października 1919 szef oddziału II Grupy Operacyjnej gen. Żeligowskiego, a następnie szef sekcji polityczno-prasowej II oddziału 7 Armii, we Lwowie był komendantem II Ochotniczej Legii Kobiet.
Po zakończeniu wojny służył w 85 pułku Strzelców Wileńskich. W 1922 przeszedł do rezerwy[3]. W 1922 ukończył prawo na Uniwersytecie Wileńskim (bez egzaminów końcowych)[3], pracował jako dziennikarz, od lutego 1923 do grudnia 1923 w Policji Państwowej w Nowogródku, następnie ponownie jako dziennikarz w Wileńskim Kurierze Poświątecznym[3].
W 1924 wyjechał do Ameryki Południowej, m.in. redagował w Buenos Aires pismo Głos Polski, w Montevideo pracował w polskim konsulacie[3]. W 1931 powrócił do Polski. W latach 1931–1932 był burmistrzem Augustowa, w latach 1932–1935 starostą powiatu szczuczyńskiego z siedzibą w Grajewie, od lipca 1936 do wybuchu II wojny światowej starostą powiatowym w Krasnymstawie[3]. W 1934, jako kapitan rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Białystok i posiadał przydział w rezerwie do 41 pułku piechoty w Suwałkach[4].
Po agresji ZSRR na Polskę w 1939 w nieznanych okolicznościach wzięty do niewoli sowieckiej i przewieziony do obozu w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 i pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[5]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD pod poz. 2433[1]. Jego grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 98-3-13)[6].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[7][8][9]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[10][11][12].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4952 – 1921[13]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami – 7 lipca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[14]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[1]
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej – 3 marca 1926[15]
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 383.
- 1 2 Polak (red.) 1991 ↓, s. 109.
- 1 2 3 4 5 Janusz Mierzwa Słownik biograficzny starostów Drugiej Rzeczypospolitej. Tom 1, wyd. LTW, Łomianki 2018, s. 315–317
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 342, 849.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: OLIMPIA OLEJNICZAKOWSKA - ZEITZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-31].
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 50 [dostęp 2024-09-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 27 grudnia 1921, s. 1722.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 3 marca 1926, s. 70.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Rocznik Oficerski 1924 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1924, s. 704, 738.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- „P. O. W. Na ziemiach X.Litewskiego 1919–1934. Szkice i wspomnienia D-ra Stefana Burchardta”. Wydawnictwo Wileńsko-Nowogródzkiego Okręgu Peowiaków. Wilno 1934
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.