Eurycea spelaea
| Eurycea spelaea[1] | |||
| (Stejneger, 1892) | |||
_Figure_1.jpg) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Eurycea spelaea | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[7] | |||
 | |||
Eurycea spelaea – gatunek płaza ogoniastego z rodziny bezpłucnikowatych (Plethodontidae). Gatunek endemiczny w USA, występuje na terenie stanów Arkansas, Kansas, Missouri i Oklahoma[7].
Dawniej za synonimy tego gatunku uznawano Eurycea nerea i Eurycea braggi, jednak badania genetyczne (Phillips et al. 2017) wykazały, że są to osobne, kryptyczne gatunki[7][8].
Zamieszkuje źródła, tereny krasowe i jaskinie, wyłącznie na obszarze Wyżyny Ozark. Jest to jedyny gatunek salamandry jaskiniowej, który przechodzi przeobrażenie.
Larwa reofilna tej salamandry ma jaskrawe ubarwienie, szaro-brązowe lub purpurowe, często z żółtymi plamami po bokach. Wyróżnia się posiadaniem w pełni rozwiniętych i widzących oczu, co pozwala jej żyć także na powierzchni ziemi, w źródłach i strumieniach. Larwy przechodzą przeobrażenie po upływie 2–3 lat. W rezultacie tracą skrzela, a ich powieki zrastają się, uniemożliwiając widzenie. Z tego powodu osobniki dorosłe żyją wyłącznie pod ziemią. Mają ubarwienie biało-różowe.
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN płaz ten klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern). Może być podatny na lokalne czynniki pogarszające jakość wód gruntowych[7].
Przypisy
- ↑ Eurycea spelaea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ L.H. Stejneger. Preliminary description of a new genus and species of blind cave salamander from North America. „Proceedings of the United States National Museum”. 15, s. 116, 1892. (ang.).
- ↑ R.M. Bonett & P.T. Chippindale. Speciation, phylogeography and evolution of life history and morphology in plethodontid salamanders of the Eurycea multiplicata complex. „Molecular Ecology”. 13 (5), s. 1199, 2004. DOI: 10.1111/j.1365-294X.2004.02130.x. (ang.).
- ↑ D. Frost: Eurycea spelaea (Stejneger, 1892). [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-07-25]. (ang.).
- ↑ J. Raffaëlli: Les Urodèles du Monde. Penclen Édition, 2007, s. 184–185. ISBN 2-9528246-1-4. (fr.).
- ↑ A. Dubois & J. Raffaëlli. A new ergotaxonomy of the order Urodela Duméril, 1805 (Amphibia, Batrachia). „Alytes”. 28, s. 144, 2012. (ang.).
- 1 2 3 4 IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Eurycea spelaea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2023, wersja 2024-1 [dostęp 2024-07-25] (ang.).
- ↑ Phillips i inni, Hydrologic and geologic history of the Ozark Plateau drive phylogenomic patterns in a cave-obligate salamander, „Journal of Biogeography”, 44, 2017, s. 2463–2474 (ang.).
Bibliografia
- Roger Conant, Joseph T. Collins. Peterson Field Guide to Reptiles and Amphibians Eastern/Central North America. 3rd ed. Houghton Mifflin Company, 1998. s. 498. ISBN 0-395-90452-8.
- John L. Behler, F.W. King. National Audubon Society Filed Guide to North American Reptiles and Amphibians. New York: Alfred A. Knopf, Inc, 1979. s. 356. ISBN 0-394-50824-6.