Excidobates captivus

Excidobates captivus
(Myers, 1982)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

Strunowce

Podtyp

Kręgowce

Gromada

Płazy

Podgromada

Lissamphibia

Rząd

płazy bezogonowe

Podrząd

Neobatrachia

Rodzina

drzewołazowate

Podrodzina

Dendrobatinae

Rodzaj

Excidobates

Gatunek

Excidobates captivus

Synonimy
  • Dendrobates captivus Myers, 1982
  • Ranitomeya captiva — Bauer, 1988
  • Adelphobtes captivus — Grant i inni, 2006
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]

Excidobates captivus – gatunek płaza bezogonowego z podrodziny Dendrobatinae w rodzinie drzewołazowatych (Dendrobatidae). Endemit Peru i Ekwadoru. Jeden z najmniejszych płazów świata[2]. Narażony na wyginięcie.

Taksonomia

Gatunek ten został opisany w 1982 roku przez Charlesa Williama Myersa pod nazwą Dendrobates captivus. Holotyp – dorosły samiec – został odłowiony w sierpniu 1929 roku w pobliżu ujścia Rio Santiago do rzeki Marañón; dwa paratypy zostały odłowione w tej samej lokalizacji – samiec w 1929, a samica w 1924 roku[3]. Gatunek został ponownie odkryty w 2006 roku, 77 lat po pozyskaniu okazów typowych[2]. Okazuje się, że E. captivus jest taksonem siostrzanym w stosunku do E. mysteriosus i tworzy klad z rodzajem Ranitomeya[2]. Bywał opisywany także pod synonimicznymi nazwami Ranitomeya captiva i Adelphobtes captivus[4].

Występowanie

Gatunek endemiczny, występuje w północno-zachodnim Peru w dolinie pomiędzy pasmami górskimi Cordillera del Cóndor i Cerros de Campanquis[2] oraz w okolicach miejscowości Panguintza w południowym Ekwadorze[2]. W Peru znany jest z dwóch stanowisk: w dorzeczu Marañón i w Santa Rosa, dzieląc zasięg występowania z E. mysteriosus[2].

Morfologia

Dorosłe osobniki osiągają długość ciała 15–17 mm[2]. Posiada czarne ubarwienie, a na czarnym tle znajdują się czerwone oraz pomarańczowe plamki[2][5]. W okolicach pach i pachwin ciemne, żółte plamy, a na brzuchu są one jasnożółte[2][5]. Kciuk jest dłuższy od innych palców (ogólnie długie palce)[2].

Ekologia i zachowanie

Występuje na terenach nizinnych, przede wszystkim w lasach tropikalnych[2]. Był obserwowany na terenach położonych od wysokości 177 m n.p.m. do około 800 m n.p.m.[1]

Gatunek ten, podobnie jak inne drzewołazowate (Dendrobatidae), odżywia się roztoczami i mechowcami, które najprawdopodobniej dostarczają mu alkaloidów (do produkcji tzw. batrachotoksyny)[6].

Rozmnaża się jak E. mysteriosus; samica składa skrzek na ziemi, a kiedy kijanki się wylęgną, samiec umieszcza je na plecach i transportuje do zbiorniczków wodnych, uformowanych przez liście roślin z rodzaju Heliconia[7].

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje Excidobates captivus za gatunek narażony na wyginięcie (VU – Vulnerable)[8]. Liczebność populacji nie jest znana, a jej trend uznawany jest za spadkowy[8]. Gatunek jest objęty II załącznikiem konwencji CITES[9] i obowiązuje zakaz odłowu tego gatunku w celach terrarystycznych[7]. W 2008 roku E. captivus został przemycony z natury do Niemiec, gdzie był on sprzedawany na giełdzie terrarystycznej[7].

Przypisy

  1. 1 2 Excidobates captivus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Evan Twomey: Excidobates captivus (Santiago Poison Frog). Amphibiaweb. [dostęp 2021-12-04]. (ang.).
  3. ↑ C.W. Myers, Spotted poison frogs: Descriptions of three new Dendrobates from western Amazonia, and resurrection of a lost species from “Chiriqui”, „American Museum novitates”, 2721, 1952, s. 1–23 (ang.).
  4. ↑ Darrel R. Frost, Excidobates captivus (Myers, 1982), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-06-03] (ang.).
  5. 1 2 Twomey Evan, Jason L. Brown, Spotted poison frogs: rediscovery of a lost species and a new genus, „Herpetologica”, 64 (1), 2008, s. 121–137 (ang.).
  6. ↑ Ralph A. Saporito i inni, Oribatid mites as a major dietary source for alkaloids in poison frogs, „PNAS: Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 104 (21), 2007, s. 8885–8890 (ang.).
  7. 1 2 3 Excidobates captivus (Myers, 1982). Dendrobates.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-01)]. (ang.).
  8. 1 2 IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Excidobates captivus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-12-04] (ang.).
  9. ↑ Excidobates captivus, [w:] Species+ [online], UNEP-WCMC, CITES Secretariat [dostęp 2024-06-03] (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.