Fabryka Cukiernicza „Kopernik”

Fabryka Cukiernicza „Kopernik”
Ilustracja
Fragment zakładu widziany od ul. Żółkiewskiego
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Siedziba

Toruń

Adres

ul. Stanisława Żółkiewskiego 34

Data założenia

1763

Forma prawna

spółka akcyjna

Prezes

Szymon Poliński

Nr KRS

0000005182

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Fabryka Cukiernicza „Kopernik””
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Fabryka Cukiernicza „Kopernik””
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Fabryka Cukiernicza „Kopernik””
Ziemia53°01′21,4″N 18°38′33,1″E/53,022611 18,642528
Strona internetowa

Fabryka Cukiernicza „Kopernik” w Toruniu – przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją pierników i innych słodyczy z siedzibą w Toruniu. Znajduje się przy ul. Stanisława Żółkiewskiego 34[1]. Prezesem przedsiębiorstwa jest Szymon Poliński[2].

Historia

Zakład piernikarski został założony w 1763 roku przez Johanna Weesego. Do lat 50. XIX wieku działał on na rogu ulicy Strumykowej i Królowej Jadwigi, w następnych latach zakład przekształcono w fabrykę[3]. Niewielki zakład piernikarski został przekształcony w nowoczesną fabrykę przez wnuka Johanna Weesego, Gustawa. Fabryka Gustava Weesego eksportowała wyroby m.in. do Turcji, Chin, Japonii[4], Australii[5]. W 1885 roku Gustaw Weese wybudował fabrykę przy ul. Strumykowej[5].

W latach 1908–1913 na Jakubskim Przedmieściu została wybudowana nowa fabryka przy dzisiejszej ulicy Stanisława Żołkiewskiego[6]. W 1908 firma zatrudniała 105 robotników[7]. W okresie międzywojennym liczba zatrudnionych ulegała częstym zmianom, zależnym od koniunktury. W 1921 roku w fabryce pracowało 64 pracowników, w lutym 1924 – 111, w styczniu 1926 – 118, 1927 – 211. W styczniu 1928 i w 1929 liczba pracowników wyniosła 236. W sierpniu 1929 liczba wzrosła do 300. Produkowano: pierniki, sucharki, pieczywo deserowe, wyroby z czekolady i cukrów[8]. W 1939 roku firma została zakupiona przez Polską Spółdzielnię Społem za 500 tys. złotych[4][8]. W fabryce „Społem” było zatrudnionych około 200 robotników. W 1939 roku zakład produkował około 500 ton pierników rocznie[9]. Podczas II wojny światowej fabryka została zniszczona, większość maszyn zostało rozkradzionych przez Niemców. Po wojnie fabrykę odbudowano[4]. W 1951 roku przyjęła nazwę „Kopernik”[10]. W 1991 roku została sprywatyzowana i zamieniona na spółkę akcyjną[11].

W latach 2002–2020 organizował Święto Piernika[12][13]. Od 2003 roku Fabryka Cukiernicza „Kopernik” jest głównym sponsorem akcji uhonorowywania znanych torunian w Piernikowej Alei Gwiazd przy Dworze Artusa w Toruniu[14].

W 2015 roku w dawnej fabryce przy ul. Strumykowej zostało otwarte Muzeum Toruńskiego Piernika, będące filią Muzeum Okręgowego w Toruniu[5].

Przypisy

  1. ↑ Kontakt. kopernik.com.pl. [dostęp 2023-06-02].
  2. ↑ Fabryka Cukiernicza „Kopernik”. rejestr.io. [dostęp 2024-03-14].
  3. ↑ Wajda 2003 ↓, s. 143.
  4. 1 2 3 Najstarsza firma cukiernicza w Polsce - "Kopernik" z Torunia. ototorun.pl, 2016-05-13. [dostęp 2023-09-22].
  5. 1 2 3 Muzeum Toruńskiego Piernika. kopernik.com.pl. [dostęp 2023-09-22].
  6. ↑ Wajda 2003 ↓, s. 150.
  7. ↑ Wajda 2003 ↓, s. 159.
  8. 1 2 Przybyszewski 1973 ↓, s. 239.
  9. ↑ Przybyszewski 1973 ↓, s. 240.
  10. ↑ Kalembka 1985 ↓, s. 204.
  11. ↑ Karolina Rychter: Anna Kornelia Jędrzejewska: Długa historia toruńskiego piernika [WYWIAD]. culture.pl, 2023-03-30. [dostęp 2023-09-22].
  12. ↑ Woźniczko i Orłowski 2018 ↓, s. 107-108.
  13. ↑ Daniel Ludwiński, Bella Cup, „Ikar”, festiwale… Co nie wróciło w Toruniu po pandemii? [online], nowosci.com.pl, 16 czerwca 2023 [dostęp 2024-12-21].
  14. ↑ Ziółkiewicz 2009 ↓, s. 93.

Bibliografia

  • Sławomir Kalembka, Toruńskie pomniki Kopernika, [w:] Józef Poklewski (red.), Artyści w dawnym Toruniu, Warszawa-Poznań-Toruń: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985.
  • Kazimierz Przybyszewski, Przemysł w Toruniu w latach 1920–1939, „Rocznik Toruński”, 8, 1973.
  • Kazimierz Wajda, Życie gospodarcze miasta (1815–1914), [w:] Historia Torunia, t. Cz. 1. W czasach zaboru pruskiego (1793–1920), Toruń: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2003, ISBN 83-87639-58-3.
  • Magdalena Woźniczko, Dominik Orłowski, Pierniki jako element potencjału turystyki kulinarnej Torunia, „Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula”, 60 (3), 2018.
  • Antoni Ziółkiewicz, Toruńskie pomniki. Pomniki, tablice, kamienie, Toruń: Wydawnictwo Urbański, 2009, ISBN 978-83-88219-32-0.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.