Fantastyka i Groza
„Fantastyka i Groza” – seria książek wydawanych przez Wydawnictwo Literackie od połowy lat 70. do początku lat 90. XX w., zaliczanych do fantastyki grozy.
Odbiór
Seria po latach została określona jako "popularna"[1], a w ocenie wydawcy była serią "sprawdzoną i dobrze ocenianą"[2].
Oprawa graficzna
Seria nie posiadała oficjalnej nazwy ani sygnetu[3]. Poszczególne okładki i rysunki wewnątrztekstowe były pozbawione barwy, utrzymane w grafice czerni i bieli (z wyjątkiem ostatniego tomu - wydanych w barwnej okładce w 1992 Opowieści z dziesięciu światów Arthura C. Clarke'a). Jednolita szata graficzna decydowała o dosyć dużej rozpoznawalności serii[3], która była nazywana „białą serią fantastyki i grozy”[4].
Wśród autorów okładek i ilustracji byli m.in. Krzysztof Kiwerski, Marek Pietrzak, Władysław Targosz, Dorota Gromczakiewicz i Krystyna Ziębicka, a stylistyka prac charakteryzowała się dużą różnorodnością - od groteskowo-surrealistycznej do realistycznej[3].
Zawartość
Jako pierwsza ukazała się Camilla Josepha Sheridana Le Fanu (1974), która stała się wyznacznikiem gatunkowym większości wydanych tytułów[3]. Zamierzeniem wydawcy była prezentacja utworów z pogranicza fantastyki[3]. W serii ukazały się między innymi mity, zbiory podań i legend, klasyczne powieści gotyckie (Zamczysko w Otranto, Mnich), fantastyka baśniowa, dystopie, a także klasyczne utwory science fiction oraz fantasy[3][5], przy czym wydawca przedstawiał zarówno pozycje współczesne, jak i starsze, z różnych epok[2]. W latach 1989–1992 w ramach serii ukazały się tylko 2 książki (Pamiętnik przetrwania Doris Lessing i opowiadania Arthura C. Clarke’a).
| Lp | Tytuł | Autor | Rok wydania (w serii) | Język oryginału | Rok wydania I |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Awatar | Théophile Gautier | 1976 | francuski | 1833 |
| 2 | Carmilla | Sheridan Le Fanu | 1974 | angielski | 1872 |
| 3 | Cierpienia księcia Sternenhocha | Ladislav Klíma | 1980 | czeski | 1928 |
| 4 | Człowiek z pampy | Jules Supervielle | 1981 | francuski | |
| 5 | Deszczowy koń i inne opowiadania | Ted Hughes | 1982 | angielski | 1982 |
| 6 | Dziecko Rosemary | Ira Levin | 1988 | angielski | 1967 |
| 7 | Dziwna panna Ruth. Podwójna zbrodnia siostry Diany (opowiadania) | Laurentiu Fulga | 1981 | rumuński | |
| 8 | Hanrahan Rudy i inne opowiadania | William Butler Yeats | 1978 | angielski | 1897 |
| 9 | Najlepsza jest woda (opowiadania) | Primo Levi | 1983 | włoski | 1983 |
| 10 | Noc księżycowa (opowiadania) | Peter Daniel Wolfkind | 1977 | niemiecki | 1977 |
| 11 | Podróże do wielu odległych narodów świata | Jonathan Swift | 1979 | angielski | 1726 |
| 12 | Pan A.G. w X. | Tibor Déry | 1979 | węgierski | 1964 |
| 13 | Quincunx i inne opowiadania | Walter de la Mare | 1980 | angielski | |
| 14 | Szkoła czarownic (opowiadania) | Dylan Thomas | 1976 | angielski | |
| 15 | Upiór rodu Canterville’ów (opowiadania) | Oscar Wilde | 1977 | angielski | 1891 |
| 16 | Wathek | William Beckford | 1975 | francuski | 1786 |
| 17 | Wynalazek Morela | Adolfo Bioy Casares | 1975 | hiszpański | 1940 |
| 18 | Zamczysko w Otranto | Horace Walpole | 1974 | angielski | 1764 |
| 19 | Zamczysko w Otranto | Horace Walpole | 1976 (wyd. 2.) | angielski | 1764 |
| 20 | Zjawa | Benito Pérez Galdós | 1978 | hiszpański | 1870 |
| 21 | Balkon był za wysoko | Alfonz Bednár | 1983 | słowacki | 1968 |
| 22 | Bóg Skorpion | William Golding | 1988 | angielski | 1971 |
| 23 | Czarnoksiężnik z Archipelagu | Ursula K. Le Guin | 1983 | angielski | 1968 |
| 24 | Czarodziejski Ptak Ułudy | Clemente Guido | 1981 | hiszpański | 1974 |
| 25 | Czy to się mogło zdarzyć? (opowiadania) | Ambrose Bierce | 1981 | angielski | |
| 26 | Dom przy cmentarzu | Sheridan Joseph Le Fanu | 1977 | angielski | 1863 |
| 27 | Dziwna historia o upiorach z latarnią w kształcie piwonii | Enchō Sanyūtei | 1981 | japoński | |
| 28 | Fabrykant obłoków (opowiadania) | Robert Escarpit | 1976 | francuski | 1969 |
| 29 | Italczyk albo Konfesjonał Czarnych Pokutników (3 t. w 2 vol.) | Ann Radcliffe | 1977 | angielski | 1796 |
| 30 | Jednorożec | Iris Murdoch | 1978 | angielski | 1963 |
| 31 | Lewa ręka ciemności | Ursula K. Le Guin | 1988 | angielski | 1969 |
| 32 | Marmurowy faun | Nathaniel Hawthorne | 1984 | angielski | 1860 |
| 33 | Młody człowiek w niedzielę i w inne dni | Jules Supervielle | 1977 | francuski | 1952 |
| 34 | Mnich | Matthew Gregory Lewis | 1975 | angielski | 1794 |
| 36 | Nowy wspaniały świat | Aldous Huxley | 1988 | angielski | 1932 |
| 37 | Ogród czasu (opowiadania) | J.G. Ballard | 1983 | angielski | |
| 38 | Opowieści niesamowite (opowiadania) | Edgar Allan Poe | 1984 | angielski | |
| 39 | Opowieści z dziesięciu światów (opowiadania) | Arthur C. Clarke | 1992 | angielski | 1962 |
| 40 | Palacz zwłok | Ladislav Fuks | 1979 | czeski | 1967 |
| 41 | Pamiętnik przetrwania | Doris Lessing | 1990 | angielski | 1975 |
| 42 | Po drugiej stronie morza (opowiadania) | Daniel Moyano | 1986 | hiszpański | 1986 |
| 43 | Retronauci (opowiadania) | Władimir Sawczenko | 1989 | rosyjski | |
| 44 | Rusałka | Marcel Aymé | 1981 | francuski | 1941 |
| 45 | Spekulacje (opowiadania) | antologia | 1985 | angielski | 1982 |
| 46 | Stryj Silas | Sheridan Le Fanu | 1987 | angielski | 1864 |
| 48 | Tajemnica doktora Honigbergera | Mircea Eliade | 1983 | rumuński | 1940 |
| 49 | Tajemniczy przybysz | Mark Twain | 1982 | angielski | 1916 |
| 50 | Tytus Groan | Mervyn Peake | 1982 | angielski | 1946 |
| 51 | Wesele Stu Tysięcy Barbarzyńców | Altino do Tojal | 1980 | portugalski | 1978 |
| 52 | Ninawa-Wieloryb Lądowy | Theodore Kroeber | 1983 | angielski | 1959 |
| 53 | Głowa profesora Dowella. Ariel | Aleksander Bielajew | 1984 | rosyjski | 1958 |
| 54 | Niezwykły koncert | Romulus Vulpescu | 1978 | rumuński | 1967 |
| 55 | W zaczarowanym zwierciadle. Opowiadania fantastyczne Ameryki Łacińskiej | red. Krystyna Philipp | 1977 | hiszpański/portugalski | |
| 56 | Grzybojad | Sergio Galindo | 1982 | hiszpański | 1976 |
| 57 | Poczwarki | John Wyndham | 1984 | angielski | 1955 |
| 58 | Gormenghast | Mervyn Peake | 1990 | angielski | 1950 |
Przypisy
- ↑ Notes wydawniczy, Ex Libris, the Polish and East European Review of Books, 2003, s. 29, ISBN 978-83-87628-19-2 [dostęp 2022-04-10] (pol.).
- 1 2 Z przewagą tłumaczeń. Mówi Katarzyna Krzymuska, redaktor naczelny Wydawnictwa Literackiego w Krakowie, w: Fantastyka, nr 2 (1983), s. 55
- 1 2 3 4 5 6 Artur Nowakowski Fantastyczne światy na okładkach i w ilustracjach książek oraz czasopism od wieku XIX do lat 80. XX wieku, wyd. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2014, s. 143-144.
- ↑ Anna Jaworska, Polski przekład powieści "The romance of the forest" Ann Radcliffe oraz jego związek z "Konradem Wallenrodem" Adama Mickiewicza - Prolib Integro [online], STUDIA SŁOWIANOZNAWCZE, 2016 [dostęp 2022-04-11].
- ↑ Anna Michalik, Polscy pisarze literatury fantastycznej w pogoni za sławą (przed rokiem 1989 i później), „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Humanistyczne” (24 (1)), 2019, ISSN 2299-1638 [dostęp 2022-04-10].
Bibliografia
- Śliwiak Rafał, "Fantastyka. Groza" Wydawnictwa Literackiego, Sfinks, 1997 nr 1 s. 48-52