Fascio

Fascio (liczba mnoga: fasci) – słowo w języku włoskim, używane w późnych latach XIX wieku na określenie radykalnych grup politycznych o wielu różnorodnych (czasem sprzecznych) orientacjach ideowych. Etymologicznie termin fascio pochodzi od łacińskiego fasces (wiązka rózg).

W 1891 w Palermo, Messynie i Katanii powstały tzw. fasci siciliani, prowadząc w kolejnych latach walkę z prześladującą je władzą. Socjaliści w 1895 utworzyli związek kolejarzy („fascio ferrovieri”) oraz związek robotniczy („fascio operaio”). Później, przed wybuchem I wojny światowej, młodzieżowa organizacja socjalistyczna dzieliła się na „fasci”[1].

Pod koniec XIX w. ks. Davide Albertario utworzył „hufiec chrześcijańskich demokratów”, który funkcjonował w Mediolanie. Jego dewiza brzmiała: Robotnicy wszystkich krajów łączcie się w Chrystusie[1][2].

Wiele z nacjonalistycznych i socjalistycznych fasci wyewoluowało później w XX-wieczny ruch znany jako faszyzm.

Przypisy

  1. 1 2 S. Sierpowski, Faszyzm we Włoszech 1919-1926, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1973, s. 144.
  2. ALBERTARIO, Davide - Enciclopedia [online], Treccani [dostęp 2025-02-24] (wł.).