Fedra

Fedra

Φαίδρα

królewna kreteńska
Występowanie	mitologia grecka
Rodzina
Ojciec	Minos
Matka	Pazyfae
Mąż	Tezeusz
Rodzeństwo	Ariadna, Deukalion
Dzieci	Akamas, Demofont

Fedra (gr. Φαίδρα Phaídra, łac. Phaedra) – w mitologii greckiej królewna kreteńska^[1].

Uchodziła za córkę króla Minosa i Pazyfae oraz za siostrę Ariadny i Deukaliona^[1]. Była żoną Tezeusza, matką Akamasa i Demofonta oraz macochą Hippolytosa (Hipolit)^[1].

Podczas nieobecności męża usiłowała uwieść swego pasierba Hippolytosa. Gdy ten odrzucił jej względy – powiesiła się, zostawiając list pożegnalny do męża, w którym oskarżała jego syna o próbę uwiedzenia. W rezultacie Hippolytos został wygnany.

Na podstawie mitu powstała tragedia Eurypidesa Hippolytos uwieńczony, a później Racine’a Fedra (na scenie tytułową bohaterkę grały m.in. Rachel Félix i Sarah Bernhardt^[2]). W obydwu historia mitologiczna została odpowiednio zmieniona i wzbogacona. Eurypides skupił się na ukazaniu grzechu kazirodztwa i podkreśleniu tragicznego patosu. Racine natomiast zmienił charakter i znaczenie Fedry, przedstawił ją jako kobietę rozdartą, na wpół oszalałą, dotkniętą boską niełaską – świadomą, że miłość, której doznaje jest grzeszna i zła, a jednak silniejsza niż moralność i poczucie obowiązku.

Swoją wizję mitu o Fedrze stworzył również Seneka Młodszy w tragedii Fedra. Główna bohaterka już od początku jest u Seneki zła i występna, bowiem – dla stoika, którym był autor tragedii – grzeszność wypływa nie z boskiego opętania, którym tłumaczy się Fedra, lecz z samego charakteru człowieka.

Fedra jest także jedną z bohaterek dwóch minioper Dariusa Milhauda Porzucenie Ariadny i Wyzwolenie Tezeusza^[3].

Imieniem królewny została nazwana jedna z planetoid – (174) Phaedra.