Feliks Chociszewski

Feliks Chociszewski
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Feliks Albin Chociszewski

Data i miejsce urodzenia

20 sierpnia 1888
Warszawa

Data śmierci

po 1935

Przebieg służby
Formacja

Straż Marszałkowska
Straż Pożarna w Warszawie

Stanowiska

komendant Straży Marszałkowskiej
komendant Straży Pożarnej

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Faksymile
Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Medal za Ratowanie Ginących Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Feliks Chociszewski w mundurze oficera Związku Strzeleckiego.
Święto Warszawskiej Straży Ogniowej 8 maja 1935. Feliks Chociszewski pierwszy z prawej.

Feliks Albin Chociszewski (ur. 20 sierpnia 1888 w Warszawie, zm. po 1935) – polski działacz niepodległościowy, nauczyciel, oficer Wojska Polskiego i straży pożarnej, komendant Straży Marszałkowskiej, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 20 sierpnia 1888 w Warszawie, ówczesnej stolicy Królestwa Polskiego, w rodzinie Albina i Józefy z Krajewskich[1][2][3]. W 1909 zdał maturę w szkole realnej w Krakowie, po czym przez trzy lata studiował agronomię w Studium Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1912 wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie kupił farmę i pracował na roli[1]. W 1913 razem z Witoldem Ściborem-Rylskim współorganizował Drużyny „Sokoła” w Ameryce Północnej[1]. W styczniu 1915 na czele drugiej grupy członków organizacji, przez Norwegię, Danię i Niemcy, przybył do Kęt[1].

2 lutego 1915 wstąpił do Legionów Polskich[1][2]. Walczył w szeregach 3 kompanii III batalionu 1 pułku piechoty jako sekcyjny[4][1]. Wyróżnił się 22 maja 1915 w bitwie pod Konarami i 1 lipca tego roku w bitwie pod Tarłowem[1]. 15 kwietnia 1922 pułkownik Tadeusz Piskor sporządził wniosek na odznaczenie orderem „Virtuti Militari”, w którym napisał:

w bitwie 22 maja 1915 pod Konarami starszy legionista Chociszewski na ochotnika wysunął się z drugim legionistą przed linie własne by rozpoznać przeciwnika, a docierając w pobliżu rosyjskiej pozycji podniósł ciężko rannego towarzysza broni, pozostałego w dniu poprzednim na placu walki i przyprowadził go do swoich. W dniu 1 lipca przy szturmie linii rosyjskich pod Tarłowem, jeden z pierwszych przebył zasieki. We wszystkich walkach późniejszych odznaczył się zimną krwią i odwagą[1].

26 października 1915 w bitwie pod Kamieniuchą został ranny w prawe udo[4][1]. Po sześciotygodniowym leczeniu szpitalnym wrócił do pułku i awansował na sierżanta[1]. W kwietniu 1917 służąc w 10 kompanii 1 pp został przedstawiony do odznaczenia austriackim Krzyżem Wojskowym Karola[2]. Po kryzysie przysięgowym (lipiec 1917) został internowany w obozie w Szczypiornie[1]. W czasie przewożenia internowanych Legionistów ze Szczypiona do Łomży, uciekł z transportu, wyskakując z pociągu pod Pruszkowem[1]. Po przybyciu do domu zachorował ciężko na tyfus[1].

Po odzyskaniu niepodległości służył w 32 pułku piechoty[2]. 3 września 1919 Naczelny Wódz mianował go z dniem 1 września 1919 podporucznikiem w piechocie[5]. Po awansie pełnił funkcję adiutanta I batalionu, a następnie dowódcy kompanii[1]. Później został przeniesiony do 20 pułku piechoty, a następnie do 63 pułku piechoty[1].

Po zawarciu pokoju został przeniesiony do Batalionu Zapasowego Wojsk Wartownicznych i Etapowych Nr VIII, a następnie do 19 Batalionu Celnego[1][6]. Od 1 czerwca 1921 jego oddziałem macierzystym był 35 pułk piechoty[6]. Na początku 1922 został formalnie zdemobilizowany i przydzielony w rezerwie do 35 pułku piechoty[7][8][9][10]. 17 września 1923, na własną prośbę, został przeniesiony do rezerwy[1]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 625. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[11][12].

Po zwolnieniu z wojska przez dwa lata pracował jako nauczyciel szkoły średniej na Podlasiu[1]. Od 1925 pełnił służbę jako oficer Miejskiej Straży Pożarnej w Krakowie[1]. Obowiązki zawodowe łączył z działalnością społeczną w Związku Strzeleckim, Związku Legionistów Polskich, Polskim Czerwonym Krzyżu i Lidze Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej oraz polityczną w BBWR[1]. W 1929 pełnił funkcję komendanta obwodu Związku Strzeleckiego w Krakowie[1]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wówczas „reklamowany na 12 miesięcy”[13].

1 lipca 1934 został mianowany komendantem Straży Marszałkowskiej[14][15]. Od 1 stycznia do 31 października 1935 był komendantem Straży Pożarnej w Warszawie[16]. Z ostatniego stanowiska odszedł po pożarze Państwowego Muzeum Zoologicznego w Warszawie, w nocy z 1 na 2 października 1935[17]. W 1936 był oficerem rezerwy Związku Strzeleckiego w stopniu organizacyjnym „powiatowy”[18].

Był żonaty z Natalią, z którą miał córkę Zofię Wandę primo voto Czempińską (ur. 1922), porucznika ludowego Wojska Polskiego, odznaczoną między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Walecznych[1][19]. Na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie została pochowana Natalia Chociszewska (ok. 1889–1974)[20].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 Chociszewski Feliks Albin. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.72-6517 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-04-15].
  2. 1 2 3 4 Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek: Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 : Chociszewski Feliks Albin. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2025-04-17].
  3. ↑ Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek: Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 : Chociszewski Feliks Albin. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2025-04-15]., tu podano, że Feliks Chociszewski po rekonwalescencji został skierowany do prac w POW i miał służyć w Komendzie Naczelnej nr 3 w Kijowie.
  4. 1 2 V Lista strat 1916 ↓, s. 6.
  5. ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 90 z 25 września 1919, poz. 3276.
  6. 1 2 Spis oficerów 1921 ↓, s. 121.
  7. ↑ Druga lista 1922 ↓, s. 3 (piechota).
  8. ↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 36.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 228.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 212.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 492.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 431.
  13. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 14, 917.
  14. ↑ Warchoł 1992 ↓, s. 52.
  15. ↑ Zmiana w straży sejmowej. Płk Gattaws w Magistracie. „Express Kaliski”. 184, s. 2, 1934-07-05. Kalisz.
  16. ↑ Boss 1937 ↓, s. 68–69.
  17. ↑ Dlaczego spłonęły bezcenne zbiory zoologiczne w Warszawie? Dymisja komendanta straży pożarnej. „Dzień Pomorski”. 258, s. 10, 1935-11-07. Toruń.
  18. ↑ I Lista Oficerów 1936 ↓, s. 17.
  19. ↑ Chociszewska Zofia I. v. Czempińska. Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej Toruń. [dostęp 2025-04-16].
  20. ↑ Cmentarz Stare Powązki: NATALIA CHOCISZEWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2025-04-16].
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 5.
  22. ↑ Zarządzenie o nadaniu Krzyża Niepodległości z Mieczami, Krzyża Niepodległości i Medalu Niepodległości (M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198), pkt 113 jako Albin Chociszewski.
  23. ↑ Udekorowanie dzielnych strażaków. „Dziennik Wileńskich”. 215, s. 7, 1935-08-07. Wilno.
  24. ↑ Monitor Polski nr 176, s. 2. 1935-08-03. [dostęp 2025-04-18].
  25. ↑ Zobacz portret Feliksa Chociszewskiego w mundurze oficera Związku Strzeleckiego.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.