Feliks Pstrokoński

Feliks Władysław Pstrokoński
Ilustracja
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

2 września 1895
Dębina pow. wieluński

Data i miejsce śmierci

30 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

5 Pułk Piechoty
29 Pułk Strzelców Kaniowskich
70 Pułk Piechoty
7 Pułk Piechoty Legionów

Stanowiska

dowódca batalionu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Feliks Władysław Pstrokoński[1] (ur. 2 września 1895 w Dębinie, w pow. wieluńskim, zm. 30 kwietnia 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Syn Władysława i Marii z Mitkowskich[2][3]. Absolwent szkoły handlowej w Kaliszu, szkoły technicznej Warszawie i Akademii Handlowej w Hamburgu (1914)[4][5]. Wstąpił do Legionów Polskich z przydziałem do 5 pułku piechoty[4]. Na froncie do kryzysu przysięgowego. W 1918 został mianowany na stopień podporucznika[4]. Internowany w Szczypiornie[4]. Działał w POW[4]. W 1919 przebywał w niewoli ukraińskiej, a po zwolnieniu wstąpił do Wojska Polskiego[4]. W 1919 został mianowany na stopień porucznika[4]. Walczył na wojnie z bolszewikami, jako dowódca 6. kompanii 29 pułku piechoty[4].

17 maja 1922 został odznaczony orderem wojskowym „Virtuti Militari” V klasy[6], a we wniosku o jego nadanie, napisano m.in.[4][7]:

Pod Kostiuchnówką kpt. Pstrokoński, gdy zaciął mu się karabin, podczas ofensywy utorował sobie drogę granatami ręcznymi do ziemianki, gdzie miał jeszcze karabiny i ponownie uzbrojony przedarł się przez opasujący go pierścień wroga i wrócił do kompanii.

Po zakończeniu wojny kontynuował służbę w 29 pp w Kaliszu[8][9][10]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 1407. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. Później został przeniesiony do 70 pułku piechoty w Pleszewie[12]. Ukończył kurs w Centralnej Szkole Strzelniczej w Toruniu. 2 kwietnia 1929 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1929 i 31. lokatą w korpusie oficerów piechoty[13]. W lipcu tego roku został zatwierdzony na stanowisku batalionu[14]. W marcu 1931 został przeniesiony z 70 pp do 7 pułku piechoty Legionów w Chełmie na stanowisko dowódcy batalionu[15][16]. W lipcu 1935 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr II[17]. W tym samym roku został przeniesiony w stan spoczynku[4][5] i przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr II[2].

Podczas kampanii wrześniowej, po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej[4]. Przebywał w obozie jenieckim w Kozielsku[5][4]. 28 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[5] – lista wywózkowa 052/4 z 27 kwietnia 1940[5][2], pozycja 97[4]. 30 kwietnia 1940 został zamordowany w Katyniu[5][2][4] przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Ofiary tej zbrodni grzebano w bezimiennych mogiłach zbiorowych, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[18][19]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[20][21][22], jednak Feliks Władysław Pstrokoński nie został zidentyfikowany. W Archiwum Robla w pakiecie 03-01[5], figuruje na liście nazwisk – jeńców obozu w Kozielsku, w notatniku znalezionym przy szczątkach Łukasza Zwierkowskiego[23], a także został wymieniony w niedatowanej liście oficerów na jednej z kartek papieru znalezionych przy szczątkach Zygmunta Stasiewicza[24] (pakiet 0712-03)[5].

Feliks Władysław Pstrokoński był żonaty, miał córki: Annę (ur. 10 lipca 1922), Marię (ur. 1 stycznia 1925) i Danutę (ur. 39 maja 1926)[2][25], mieszkał w Warszawie[5].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[26][27][28]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

13 kwietnia 2016, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w ogrodzie Pałacu Prezydenckiego został zasadzony Dąb Pamięci poświęconego wszystkim Ofiarom Zbrodni Katyńskiej, certyfikat z numerem 1[34][35][36].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 106, 833, tu „Feliks Skarbimir Pstrokoński”.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 508.
  3. 1 2 Kolekcja ↓, s. 1.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 234.
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 612.
  6. 1 2 Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923, s. 21.
  7. ↑ Feliks Władysław Pstrokoński - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], ogrodywspomnien.pl [dostęp 2025-05-27].
  8. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 106, 833.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 209, 417.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 194, 360.
  11. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 61.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 84, 193.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 3 kwietnia 1929 roku, s. 105.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 188.
  15. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 97.
  16. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 34, 537.
  17. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 90.
  18. ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2025-05-27] (pol.).
  19. ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
  20. ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2025-05-27] (pol.).
  21. ↑ Pierwsze ekshumacje w Katyniu. "Wszystko było przesiąknięte zapachem śmierci" - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2025-05-27] (pol.).
  22. ↑ Instytut Pamięci Narodowej - Kraków, Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” [dostęp 2025-05-27] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-06] (pol.).
  23. ↑ Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 344.
  24. ↑ Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 712.
  25. ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
  26. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  27. ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2025-05-27] (pol.).
  28. ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 20 [dostęp 2025-05-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  29. ↑ Bełdowski 1928 ↓, s. 31.
  30. ↑ Wykaz odznaczonych orderem wojskowym „Virtuti Militari“ V kl. oficerów i szeregowych z b. 5-go pułku piechoty Legjonów Polskich., „Żołnierz Polski” (29 (308)), zbrojownia.cbw.wp.mil.pl, 16 lipca 1922, s. 18 [dostęp 2025-05-27] (pol.).
  31. ↑ M.P. z 1933 r. nr 235, poz. 255.
  32. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 84.
  33. 1 2 3 4 5 Kolekcja ↓, s. 3.
  34. ↑ Dąb pamięci w ogrodach Pałacu Prezydeckiego - Polska Prowincja Zakonu Pijarów [online], pijarzy.pl [dostęp 2025-05-27].
  35. ↑ Katyń… Ocalić od zapomnienia. [online], katyn-pamietam.pl [dostęp 2025-05-27].
  36. ↑ Obchody Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej [online], dzieje.pl [dostęp 2025-05-27].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.