Fenmetrazyna

Fenmetrazyna

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) 3-metylo-2-fenylomorfolina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C11H15NO
Masa molowa	177,24 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	134-49-6 1707-14-8 (chlorowodorek)
PubChem	4762
DrugBank	DB00830
SMILES CC1C(OCCN1)C2=CC=CC=C2
InChI InChI=1S/C11H15NO/c1-9-11(13-8-7-12-9)10-5-3-2-4-6-10/h2-6,9,11-12H,7-8H2,1H3 InChIKey OOBHFESNSZDWIU-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie poniżej 5 mg/l[1] Temperatura topnienia 139 °C[1] logP 1,7[1]
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne. Numer RTECS QE6475000 Dawka śmiertelna LD50 125 mg/kg (mysz, doustnie)
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
Legalność w Polsce	substancja psychotropowa grupy II-P
Farmakokinetyka Działanie stymulujące Okres półtrwania 16–31 h Metabolizm wątrobowy

Fenmetrazyna (łac. phenmetrazinum) – organiczny związek chemiczny, pochodna morfoliny i amfetaminy, wykazująca silne działanie anorektyczne.

Związek opatentowany w 1952 r. przez niemiecką firmę farmaceutyczną Boehringer-Ingelheim, natomiast wprowadzony do lecznictwa w 1954 r. pod nazwą handlową Preludin. Podobnie jak inne preparaty o podobnym profilu działania (m.in. fentermina, chlorfentermina, fenfluramina, deksfenfluramina, fendimetrazyna, mazindol), wykazuje wiele efektów niepożądanych, m.in. silne skoki ciśnienia tętniczego krwi, częstoskurcz zatokowy, pobudzenie OUN, uzależnienie. Dawniej szeroko stosowany w farmakoterapii otyłości, obecnie bez znaczenia w lecznictwie. W Polsce stosowany był do połowy lat 70. XX wieku.

Bywa używana jako narkotyk^[2]. Wykazuje podobne działanie do amfetaminy. Działa silnie pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy, usuwa uczucie zmęczenia i senności; z tego powodu jest wykorzystywana m.in. przez osoby wykonujące pracę w nocy lub wymagającą wielogodzinnej koncentracji^[3].

Zgodnie z zarządzeniem prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki z dnia 20 czerwca 1997 r. i artykułem 48 ust. 3 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 25, poz. 113 i Nr 137, poz. 639) jest w Polsce oficjalnie uznawana za środek dopingowy z grupy stymulantów, przez co jej stosowanie przez sportowców jest zabronione^[4].

• PiotrP. Kubikowski PiotrP., WojciechW. Kostowski WojciechW., Farmakologia. Podstawy farmakoterapii, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1979 . Brak numerów stron w książce* Poradnik Terapeutyczny, PiotrP. Kubikowski (red.), wyd. 2, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1969 . Brak numerów stron w książce