Filip Memches

Filip Memches (ur. 26 października 1969^[1] w Leningradzie) – polski publicysta, dziennikarz, eseista.

Jest absolwentem psychologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie.

Publikował artykuły, eseje, wywiady na łamach prasy codziennej, m.in.: „Dziennika”, „Życia”, tygodników opinii, m.in.: „Gazety Polskiej”, „Newsweek Polska”, „Nowego Państwa”, „Tygodnika Powszechnego” oraz periodyków, m.in.: „Arcanów”, „Aspen Review Central Europe”, „bruLionu”, „Christianitas”, „Nowych Mediów”, „Obywatela”, „Stańczyka”, „Teologii Politycznej”, „W drodze”.

W latach 1999–2007 był członkiem redakcji kwartalnika „Fronda”. W 2007 był współzałożycielem czasopisma Magazyn Apokaliptyczny „44 / Czterdzieści i Cztery”.

W latach 2005–2010 współpracował z „Europą” – cotygodniowym dodatkiem do „Faktu”, potem do „Dziennika”, a następnie comiesięcznym dodatkiem do „Newsweek Polska”. Na łamach tego magazynu ukazały się jego wywiady z intelektualistami rosyjskimi, m.in.: Aleksandrem Zinowiewem, Władimirem Bukowskim, Glebem Pawłowskim, Aleksandrem Duginem, Władimirem Sorokinem.

W 2010 był redaktorem i komentatorem serwisu Kresy.pl, a w latach 2011–2012 współpracownikiem tygodnika „Uważam Rze” i portalu Rebelya.pl.

W latach 2012–2017 był sekretarzem działu Opinie „Rzeczpospolitej” – z którą wcześniej współpracował już jako publicysta – oraz członkiem redakcji jej sobotnio-niedzielnego dodatku „Plus Minus”. Odszedł ze stanowiska wraz z Dominikiem Zdortem, Beatą Zubowicz, Wojciechem Stanisławskim i Robertem Mazurkiem, po tym, jak „Rzeczpospolita” zerwała współpracę z rysownikiem Andrzejem Krauzem^[2].

W 2017 został publicystą Polskiego Radia 24^[3], lecz kilka miesięcy później stracił tam zatrudnienie z powodu przeprowadzenia wywiadu z Janem Hartmanem^[4]. Po protestach środowiska dziennikarskiego został przywrócony do pracy w tej rozgłośni^[5]. W tym samym roku podjął współpracę jako publicysta z „Do Rzeczy”, „Nową Konfederacją” i magazynem internetowym tygodnik.tvp.pl (w tym ostatnim także jako redaktor).

W latach 2018-2020 kierownikiem redakcji literatury i publicystyki TVP Kultura^[6], a w latach 2020–2024 – kierownikiem Działu Kreacji Publicystyki Społecznej i Historycznej Centrum Kultury i Historii TVP^[7].

W 2024 został członkiem redakcji „Do Rzeczy”^[8][9].

Jest autorem książek: Słudzy i wrogowie imperium. Rosyjskie rozmowy o końcu historii (Arcana, Kraków 2009), zawierającej wybór rozmów z „Europy”, oraz Ekonomia w judaizmie (MDI Books, Warszawa 2011), wywiadu-rzeki z rabinem Szalomem Berem Stamblerem.

Przełożył na język polski rozprawę Władimira Sołowjowa Rosyjska idea – ukazała się w książce Zaślubiny Wschodu z Zachodem (Biblioteka „Frondy”, Warszawa 2007).

Opracował wybór publicystyki Alaina Besançona Świadek wieku (2 tomy, Biblioteka „Frondy”, Warszawa 2006).

Był scenarzystą programu publicystycznego Koniec końców (TVP1), prowadzonego przez Pawła Kukiza i Marka Horodniczego^[10]. Współpracował przy realizacji filmów dokumentalnych (m.in. Prorok z Wilna, Ponary, Polski islam w reżyserii Grzegorza Górnego) i programów telewizyjnych dla TVP, TV Puls i Telewizji Polsat.

Pracował też jako copywriter w agencji reklamowej i pracownik Biura Prasowego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego^[11].

Był współautorem koncepcji serwisu Muzeum Powstania Warszawskiego – 1944.pl oraz autorem kilku wierszy i (pod pseudonimem) prozy political fiction. Prowadził blogi w salon24.pl i we wPolityce.pl. Jest członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.

Jego teksty ukazywały się też po angielsku, czesku, rosyjsku i ukraińsku.

Jest prototypem postaci Filipa M., która pojawia się w powieści Cezarego Michalskiego Jezioro radykałów. Pod własnym imieniem i nazwiskiem występuje (wraz z żoną Zofią) w wierszu Wojciecha Wencla Koniec wakacji (z poematu Imago Mundi).

Laureat Nagrody im. Krzysztofa Dzierżawskiego za rok 2016, przyznawanej przez Centrum im. Adama Smitha^[12] oraz wyróżnienia SDP (Nagroda im. Krystyny Grzybowskiej) za rok 2020.^[13]

• Alain Besançon, Świadek wieku. Wybór publicystyki z pierwszego i drugiego obiegu, t. 1–2, zebrał i opracował Filip Memches, Warszawa: Fronda 2006.
• Słudzy i wrogowie imperium. Rosyjskie rozmowy o końcu historii, Kraków: Wydawnictwo Arcana 2009.
• (współautor), Ekonomia w judaizmie. Z rabinem Szalomem Berem Stamblerem rozmawia Filip Memches, Warszawa: MDI Books 2011.

• Blog Filipa Memchesa w salonie24
• Blog Filipa Memchesa we wPolityce.pl. wpolityce.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-21)].