Fiorino di camera

Fiorino di camera (fiorino pontificio) – złota moneta papieska z okresu późnego średniowiecza i renesansu.
Początkowo, w drugiej połowie XIV wieku, emitowana w Awinionie dla rozliczeń finansowych prowadzonych przez izbę skarbową (kamerę) ówczesnych antypapieży. Będąca odpowiednikiem florenckiej monety wysokowartościowej (florena), wybijana była z czystego złota (24-karatowego) przy masie jednostkowej 3,54 g i w liczbie 63 sztuk z grzywny tego kruszcu[1].
Restytuowana w okresie renesansu, za pontyfikatu Sykstusa IV, dla płatności dokonywanych przez skarb papieski w związku z fundowaniem obiektów architektonicznych, mecenatem artystycznym oraz muzealnymi zakupami dzieł sztuki. Emitowana po raz pierwszy w 1475 r. w Rzymie[a] i nazywana „złotą monetą renesansowych papieży”, wypuszczana była przez niemal stulecie obok papieskiego dukata (ducato papale) i złotego skuda, aż do pontyfikatu Piusa V (1572). Bita również w mennicach Ankony, Maceraty i Bolonii, występowała też w postaci wielokrotności: fiorino podwójnego, pięciokrotnego (za Aleksandra VI), dziesięciokrotnego (za Sykstusa IV)[2].
Na licowej stronie (awersie) monety umieszczano na ogół herb, a później podobiznę aktualnego papieża, przedstawieniem rewersowym była postać św. Piotra w łodzi, często też postacie Chrystusa i św. Piotra względnie dwóch apostołów-rybaków (św. Piotra i św. Andrzeja) w łodzi[b] (głównie na wielokrotnościach tego florena)[2]. Motyw ciągnącego sieć rybacką św. Piotra pojawił się pierwotnie na monetach Kaliksta III, kontynuowany i rozwijany przez jego następców. W ówczesnej symbolice odgrywał on również znaczenie polityczne, a używane często zamiast imienia apostoła określenie PATRIMONIVM S(ancti) PETRI umieszczano zarówno na monetach papieży z XIII-XIV wieku (jako jego prawnych sukcesorów), jak i na emisjach pieniądza papieży awiniońskich[3].
Uwagi
- ↑ Mennictwo papieskie zostało przywrócone z Awinionu do Rzymu w 1367 r., wraz z przeniesieniem tam siedziby Stolicy Apostolskiej z jej prawem do rzymskiej mennicy, w czasie pontyfikatu Urbana V («Money; coin» w Encyclopædia Britannica [on line] (ang.) [dostęp 2024-12-26]).
- ↑ W nawiązaniu do ewangelicznych fragmentów Mt 4, 18-19 i Łk 5, 3-4.
Przypisy
- ↑ Helmut Kahnt: Das grosse Münzlexikon von A bis Z. Regensburg: H. Gietl/Battenberg, 2005, s. 215.
- 1 2 «Fiorino di camera» w Reppa – Das grosse Münzen-Lexikon (niem.) [dostęp 2024-12-21].
- ↑ Ryszard Kiersnowski: Moneta w kulturze wieków średnich. Warszawa: PIW, 1988, s. 367-368.
Linki zewnętrzne
- Przykładowa moneta z końca XV wieku. Deutsche Bundesbank — Money museum / Geldmuseum. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-04-22)]. (niem.).