Firefly Alpha
![]() Rakieta Firefly Alpha startująca z Bazy Sił Kosmicznych Vandenberg, 2 września 2021 roku | |
| Producent |
Firefly Aerospace |
|---|---|
| Koszt wystrzelenia |
15 - 17,6 mln USD |
| Data pierwszego startu |
3 września 2021 |
| Data ostatniego startu |
29 kwietnia 2025 |
| Statystyki | |
| Wszystkie starty |
6 |
| Udane starty |
4 (67%) |
| Nieudane starty |
2 |
| Zdolność wynoszenia | |
| Siła ciągu przy starcie |
736,1 kN |
| Wymiary | |
| Długość |
29 m |
| Średnica |
1,82 m |
| Masa całkowita |
54 000 kg |
Firefly Alpha (Firefly α) – dwustopniowa rakieta nośna opracowana przez amerykańską firmę Firefly Aerospace w celu konkurowania na rynku komercyjnego wynoszenia małych satelitów[1]. Pierwszy lot rakiety Firefly Alpha miał miejsce 3 września 2021 roku, ale ostatecznie rakieta nie dotarła na orbitę okołoziemską, ponieważ doszło do anomalii jednego z silników pierwszego stopnia rakiety[2]. Podczas drugiego startu rakiety, przeprowadzonego 1 października 2022 roku, Firefly Aerospace z powodzeniem osiągnęła orbitę okołoziemską[3]. W ramach misji rozmieszczono siedem sztucznych satelitów, jednak zostały one umieszczone na niższej niż zakładano orbicie. W konsekwencji większość satelitów weszła ponownie w atmosferę i uległa deorbitacji przed zakończeniem planowanego okresu eksploatacji, około tydzień po starcie[4][5][6][7]. Pierwszy w pełni udany lot rakiety Firefly Alpha miał miejsce 15 września 2023 roku[8].
Historia
Pierwotny projekt rakiety Firefly Alpha z 2014 roku zakładał budowę dwustopniowego pojazdu nośnego, którego pierwszy stopień miał być napędzany silnikami rakietowyymi FRE-2, wykorzystującymi metan i ciekły tlen[9]. We wrześniu 2016 roku przeprowadzono pełnoskalowy test komory spalania silnika[10]. Wersja rakiety Firefly Alpha z 2014 roku była projektowana z myślą o wynoszeniu ładunku użytecznego o masie do 400 kilogramów na niską orbitę okołoziemską[11][1].
W 2015 roku NASA, w ramach programu Launch Services Program, przyznała firmie Firefly Space Systems (poprzednikowi Firefly Aerospace) kontrakt o wartości 5,5 miliona dolarów. Celem tego programu było wsparcie rozwoju rakiety Firefly Alpha oraz ułatwienie dostępu do przestrzeni kosmicznej dla prywatnego przemysłu kosmicznego[12][13].
Po ogłoszeniu upadłości przez Firefly Space Systems w marcu 2017 roku[14], a także reorganizacji spółki działającej od teraz pod nazwą Firefly Aerospace, z udziałem nowych właścicieli[15], kontynuowano projektowanie i konstrukcję rakiety Firefly Alpha. Nowa wersja rakiety cechowała się ponad dwukrotnie większą zdolnością wynoszenia ładunku użytecznego w porównaniu do projektu z 2014 roku. Zmieniona rakieta Firefly Alpha nadal posiadała dwa stopnie, lecz oba miały średnicę 1,8 metrów, a silniki wykorzystywały od teraz naftę RP-1 jako paliwo oraz ciekły tlen jako utleniacz[1].
W marcu 2018 roku Firefly Aerospace oszacowała całkowity koszt rozwoju rakiety Firefly Alpha na około 100 milionów dolarów[16]. W 2024 roku Firefly Aerospace ogłosiła plany integracji ładunków użytecznych przy pomocy naziemnego obiektu integracyjnego (nazwanego Horizontal Integration Facility) na wyspie Wallops w stanie Wirginia[17].
Miejsce startów
Firefly Aerospace wydzierżawiło stanowisko startowe SLC-2W mieszczące się w Bazie Sił Kosmicznych Vandenberg. stanowisko to wcześniej obsługiwało loty rakiet nośnych Delta i Thor-Agena[18]. Ponadto Firefly Aerospace planuje odnowić i wykorzystać stanowisko startowe SLC-20 znajdujące się w Bazie Sił Kosmicznych Cape Canaveral do startów rakiety Firefly Alpha w przyszłości[19].
Wykaz lotów
| Data | Miejsce startu | Ładunek | Orbita | Klient | Status |
|---|---|---|---|---|---|
| 3 września 2021, 01:59 UTC[20] | Vandenberg, SLC-2W | Różnorodne | Wsteczna orbita okołoziemska | Porażka | |
| 1 października 2022, 07:01 UTC[5] | Vandenberg, SLC-2W | TechEdSat-15, TIS Serenity, PicoBus | Wsteczna orbita okołoziemska | Ames Research Center, Uniwersytet Stanowy San Jose, Teachers in Space, Inc., Libre Space Foundation, Fossa Systems, AMSAT | Częściowa porażka |
| 15 września 2023, 02:28 UTC[8] | Vandenberg, SLC-2W | VICTUS NOX | Orbita heliosynchroniczna | Dowództwo Systemów Kosmicznych | Sukces |
| 22 grudnia 2023, 17:32 UTC[21] | Vandenberg, SLC-2W | Tantrum (Electronically Steerable Antenna Demo) | Niska orbita okołoziemska | Lockheed Martin | Częściowa porażka |
| 4 lipca 2024, 04:04 UTC[22][23] | Vandenberg, SLC-2W | VCLS Demo-2FB | Orbita heliosynchroniczna | NASA | Sukces |
| 28 kwietnia 2025, 13:37 UTC[24][25] | Vandenberg, SLC-2W | LM 400 Satellite | Niska orbita okołoziemska | Lockheed Martin | Porażka |
Przypisy
- 1 2 3 Alpha [online], firefly.com, 22 września 2022 [dostęp 2025-04-28] [zarchiwizowane z adresu 2022-09-22] (ang.).
- ↑ Spaceflight Now, Firefly’s Alpha rocket explodes on inaugural test launch – Spaceflight Now [online] [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Trevor Sesnic, Firefly succeeds on second Alpha flight [online], NASASpaceFlight.com, 1 października 2022 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ CelesTrak: International Designator 2022-122 [online], celestrak.org [dostęp 2025-04-28].
- 1 2 Jeff Foust, Firefly says Alpha launch a success despite payload reentries [online], SpaceNews, 10 października 2022 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ SV2HWM, Reception of raw telemetry from 🇬🇷 #PocketCubes QUBIK 3&4 [online], x.com, 3 października 2022 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Julian Fernandez, FOSSASat-1B seems to be alive and well [online], x.com, 2 października 2022 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- 1 2 Tyler Gray, Firefly’s Alpha successfully launches VICTUS NOX rapid response mission [online], NASASpaceFlight.com, 14 września 2023 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Firefly Space Systems unveils Alpha launch vehicle design with aerospike engine [online], New Atlas, 14 lipca 2014 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Staff Writer, Firefly Alpha Rocket Combustor Completes Full Mission Duty Cycle Test [online], Via Satellite, 29 września 2016 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Debra Werner, Firefly Aims To Build the ‘Model T of Rockets’ [online], SpaceNews, 23 listopada 2015 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ NASA Awards Venture Class Launch Services Contracts for CubeSat Satellites - NASA [online] [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Brent Wistrom, This Cedar Park Rocket Company Just Nabbed a $5.5 Million NASA Contract [online], americaninno.com, 14 października 2015 [dostęp 2025-04-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-01] (ang.).
- ↑ Jeff Foust, Firefly Space Systems assets to be sold [online], SpaceNews, 15 marca 2017 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Loren Grush, Resurrected Firefly Aerospace will take over a launch site at busy Florida spaceport [online], The Verge, 22 lutego 2019 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Derek Richardson, Firefly Aerospace demos its Lightning 1 engine [online], spaceflightinsider.com, 17 marca 2018 [dostęp 2025-04-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-23] (ang.).
- ↑ Firefly Aerospace, Firefly Aerospace Adds Alpha Launch Capability on Wallops Island, Virginia [online], www.prnewswire.com, 24 stycznia 2024 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Firefly’s commercial satellite launcher to use Delta 2 pad at Vandenberg – Spaceflight Now [online] [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Loren Grush, Resurrected Firefly Aerospace will take over a launch site at busy Florida spaceport [online], The Verge, 22 lutego 2019 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Jeff Foust, Firefly Alpha explodes during first launch [online], SpaceNews, 3 września 2021 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Tyler Gray, Firefly suffers second stage anomaly on "Fly the Lightning" mission [online], NASASpaceFlight.com, 20 grudnia 2023 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Alpha | Noise of Summer [online], nextspaceflight.com [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Risa Schnautz, Firefly Aerospace Ready to Launch Alpha FLTA005 for NASA No Earlier Than June 26 [online], Firefly Aerospace, 22 czerwca 2024 [dostęp 2025-04-28] (ang.).
- ↑ Risa Schnautz, Firefly Aerospace Announces Multi-Launch Agreement with Lockheed Martin for 25 Alpha Launches [online], Firefly Aerospace, 5 czerwca 2024 [dostęp 2025-04-29] (ang.).
- ↑ Alpha FLTA006 [online], Firefly Aerospace [dostęp 2025-04-29] (ang.).
