Football Manager

12 lutego 2004 roku firma Sports Interactive przejęła markę Football Manager, zapowiadając pierwszą grę z serii – Football Manager 2005^[3]. Grze, konkurującej z Championship Managerem 5, towarzyszyła kampania promocyjna, składająca się między innymi z konkursu na logo^[4] oraz wydaniu magazynu poświęconego Football Managerowi 2005^[5].

Sports Interactive na około dwa tygodnie przed światową premierą gry udostępniło jej wersję demonstracyjną^[6]. Światowa premia Football Manager 2005 miała miejsce 5 listopada 2004 roku, natomiast w Polsce gra była dostępna w sprzedaży od 18 listopada^[7].

Na potrzeby gry przeszło 2,5 tysiąca osób, we współpracy z deweloperem, zebrało informacje o klubach i zawodnikach z całego świata. Gracze mieli do wyboru ponad 140 grywalnych lig z 43 krajów. Produkcja oferowała niemal 100 różnego rodzaju pucharów i mistrzostw. W grze pojawiło się ponad 14 tysięcy klubów piłkarskich, jednak grywalne było około 3 tysiące drużyn. W Football Manager 2005 znalazło się 235 tysięcy zawodników o 145 narodowościach^[7].

Wydanie drugiej gry z serii Football Manager zapowiedziano 6 maja 2005 roku, przedstawiając przy okazji listę nowości^[8]. Światowa premiera Football Managera 2006 nastąpiła 21 października 2005 roku^[9], a jeszcze tego samego dnia twórcy udostępnili do pobierania pierwszą łatkę naprawiającą błędy i niedoróbki zawarte w grze. W Polsce Football Manager 2006 trafił na półki sklepowe dwa tygodnie po premierze światowej – 4 listopada 2005^[9]. Wersja spolonizowana jest przeznaczona tylko na komputery osobiste, w przeciwieństwie do tej wydanej chociażby w Wielkiej Brytanii, która działa zarówno na komputerach klasy PC, jak i Mac. Nowa odsłona przyniosła wiele zmian, m.in. pojawiła się opcja negocjacji kontraktów menadżerskich, usprawniono interakcję z zawodnikami, czy wprowadzono nowy system treningowy^[9].

Światowa premiera gry w wersji na PC odbyła się 18 października 2006 roku^[13], zaś w Polsce pojawiła się ona w sprzedaży 2 dni później^[14]. W stosunku do poprzednich części m.in. poszerzono opcje dialogu z zawodnikami, usprawniono współpracę między graczem a mediami poprzez dodanie nowych komunikatów, dopracowano działania skautów, a także wprowadzono tzw. feeder clubs, czyli mniejsze kluby, z którymi umożliwiono nawiązywanie relacji, dzięki którym gracz do swojej drużyny mógł ściągać utalentowanych młodych piłkarzy^[13].

Czwarta część Football Managera pod nazwą Football Manager 2008 została zapowiedziana 27 lipca 2007 roku^[15]. Premiera światowa miała miejsce 19 października 2007 roku^[16], natomiast polska – 10 listopada tego samego roku^[17]. Wprowadzono do niej takie nowości jak: zwiększona interakcja z mediami, ulepszenia w prowadzeniu reprezentacji czy przebudowane centrum transferowe^[16].

Football Manager 2009 został oficjalnie zaprezentowany 4 września 2008 roku^[18]. Światowa premiera kolejnej odsłony serii miała miejsce 14 listopada 2008 roku, natomiast w polskich sklepach gra znalazła się tydzień później. Po raz pierwszy wprowadzono do niej trójwymiarowy silnik meczowy, a także możliwość uczestniczenia w konferencjach z mediami^[19].

9 stycznia 2009 roku Sports Interactive wydało grę sieciową pod nazwą Football Manager Live, w której gracz może stworzyć własny klub, zarządzać nim i rozgrywać mecze z innymi graczami. Gra obsługuje silnik pochodzący z Football Managera 2009^[20].

Kolejna część serii pod nazwą Football Manager 2010 ukazała się 30 października 2009 roku. Nowością w stosunku do poprzednich części serii było usprawnienie silnika meczowego. Dokonano także zmian w interfejsie i poprawy opcji taktycznych^[21].

5 listopada 2010 roku miała premierę gra Football Manager 2011. W stosunku do poprzedniej części serii wprowadzono do niej agentów, z którymi gracz negocjuje transfer zawodników im podporządkowanych. Przebudowano w niej również system treningu zawodników. Poprawkom uległa oprawa audiowizualna^[22].

Kolejna odsłona serii pod nazwą Football Manager 2012 ukazała się 21 października 2011 roku. Wprowadzono w niej drobne zmiany, takie jak usprawnienia systemu transferowego^[23].

2 listopada 2012 roku został wydany Football Manager 2013. Wprowadzono w nim nowy, ulepszony silnik meczowy oraz tryb klasyczny dla osób, które mają mniej czasu na zarządzanie drużyną. Dodano też tryb wyzwań i udoskonalono rozgrywkę sieciową^[24].

31 października 2013 roku miała premierę kolejna część Football Managera. W stosunku do poprzedniej odsłony wprowadzono w niej ponad 1000 poprawek, dotyczących silnika graficznego, systemu transferów i kontraktów oraz rozwinięto tryb Football Manager Classic. Zmiany dotknęły również interfejsu graficznego. Jest to pierwsza część gry wydana również na system operacyjny Linux^[25].

7 listopada 2014 roku odbyła się premiera Football Managera 2015^[26]. W tej edycji twórcy ulepszyli silnik meczowy, zmienili system oceny nowych piłkarzy oraz odświeżyli szatę graficzną. Ponadto w tej odsłonie większą wagę będzie miał profil menadżera oraz staniemy się częścią sztabu szkoleniowego^[27].

Światowa premiera gry miała miejsce 13 listopada 2015 roku. Tego samego dnia Football Manager 2016 pojawił się w sprzedaży w Polsce. Wprowadzony w niej został tryb Fantasy Draft, możliwość stworzenia własnego klubu piłkarskiego, poprawiono sztuczną inteligencję oraz ulepszono silnik meczowy^[28].

Światowa, jak i polska premiera odbyła się 4 listopada 2016 roku. Do gry wprowadzono liczne poprawki względem poprzedniej części, chociażby w interfejsie czy silniku meczowych. Rynek transferowy ujrzał dużo nowości. Od tej części ważnymi pośrednikami w handlu zawodnikami są agenci^[29].

Premiera gry (światowa, jak i Polska) miała miejsce 10 listopada 2017 roku. Football Manager 2018 to przede wszystkim spore zmiany w interfejsie czy grafice meczowej. Spory nacisk położono na intuicyjności. Wprowadzono zmiany w hierarchii zespołu oraz ulepszono system kontuzji^[30].

Gra (w Polsce i na świecie) zadebiutowała 2 listopada 2018 roku. Przebudowany został system treningu (od tej pory piłkarze za każdą sesję są szczegółowo oceniani). Pojawiły się grupy treningowe, a także większy nacisk położono na modyfikacje ćwiczeń. Poza tym gra zaoferowała nieco bardziej rozwinięte możliwości taktyczne. Podzieliła system na trzy części: "przy piłce", "w fazie przejścia" i "bez piłki". Zmienił się interfejs i dodano technologię VAR oraz goal-line^[31].

Gra zadebiutowała 19 listopada 2019 roku^[32]. Zmiany i nowości, jakie wprowadzono w tej serii to m.in.: wprowadzenie długoterminowych strategii w klubach, zwiększenie znaczenia sztabu szkoleniowego, poprawiony scouting i bardziej czytelne raporty wydajności piłkarza, kodeks postępowania ustalany przez kapitana zespołu, czytelne ścieżki monitorowania postępów młodych piłkarzy, możliwość planowania ścieżki kariery, a także licencja na PKO Ekstraklasę^[33].

Premiera Football Managera 2021 odbyła się 24 listopada 2020 roku i była opóźniona ze względu na pandemię COVID-19^[34]. Największa zmiana w tej edycji dotyczy silnika meczowego w celu urealnienia zachowania zawodników. Dodatkowo odświeżono całość interakcji z mediami, zarządem i kibicami^[35].

Grę wydano 9 listopada 2021 roku. Wprowadzono w niej nowy silnik mający za zadanie lepiej symulować grę przeciwnika. Dodane zostało również Centrum Statystyk, które pozwoliło graczowi na wgląd w statystyki drużyny czy poszczególnych zawodników^[36].

Grę wydano 8 listopada 2022 roku (na konsole PlayStation 5 1 lutego 2023 roku). Nowy silnik gry usprawnił działanie sztucznej inteligencji przeciwników, dodano Planner składów pozwalający graczowi na uszeregowanie zawodników np. według ich przydatności dla zespołu^[37].

Premiera Football Managera 2024 miała miejsce 6 listopada 2023 roku. Główną zmianą było usprawnienie silnika meczowego poprzez udoskonalenie jakości tekstur, poprawę animacji zawodników oraz udoskonalenie sztucznej inteligencji, dzięki której piłkarze lepiej ustawiają się na boisku^[38].