Friedrich Karl Brugmann
![]() | |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
16 marca 1849 |
| Data i miejsce śmierci |
29 czerwca 1919 |
| profesor | |
| Specjalność: Językoznawstwo, indoeuropeistyka | |
| Alma Mater |
Uniwersytet w LIpsku |
| Doktorat |
1871 – Językoznawstwo |
| Habilitacja |
1877 – Językoznawstwo |
| Profesura |
1882 |
| Nauczyciel akademicki | |
| uczelnia |
Uniwersytet we Freiburgu i.Br. |
| Stanowisko |
prof. zw. |
| Okres zatrudn. |
1884-1887 |
| uczelnia |
Uniwersytet w Lipsku |
| Stanowisko |
prof. zw. |
| Okres zatrudn. |
1887-1919 |
Friedrich Karl Brugmann (ur. 16 marca 1849 w Wiesbaden, zm. 29 czerwca 1919 w Lipsku) – niemiecki językoznawca, indoeuropeista, jeden z założycieli szkoły młodogramatyków[1]. Od 1882 roku profesor Uniwersytetu w Lipsku.
Życiorys
Urodził się 16 marca 1849 w Wiesbaden jako syn późniejszego dyrektora kasy państwowej Wilhelma Brugmanna. Po ukończeniu gimnazjum w rodzinnej miejscowości podjął w roku 1867 studia filologiczne w Halle a. S. Rok później został studentem uniwersytetu w Lipsku, gdzie jego nauczycielem był zajmujący się językoznawstwem porównawczym Georg Curtius. W roku 1871 doktorat na podstawie rozprawy o języku greckim. 1872 w Bonn egzamin państwowy z zakresu filologii. Pracuje jako nauczyciel w Wiesbaden, a potem w Lipsku[2].
1877 rezygnuje z pracy nauczycielskiej, po czym habilituje się w Lipsku z sankskrytu i językoznawstwa porównawczego. Od 1878 pracuje jako asystent w katedrze filologii uniwersytetu lipskiego. W roku 1882 zostaje profesorem nadzwyczajnym, a w 1884 profesorem zwyczajnym. Otrzymuje etat profesora na uniwersytecie we Freiburgu. W 1887 powraca do Lipska i obejmuje stanowisko profesora indoeuropeistyki. W Lipsku spędził 32 lata. Rozwinął tam bogatą aktywność naukową, tworząc na uniwersytecie ważny ośrodek badań indoeuropeistycznych[2].
Badania naukowe
Czołowy przedstawiciel szkoły młodogramatyków, zwolennik tezy o bezwyjątkowości praw głosowych. Autor ok. 400 publikacji[2]. Jego najważniejszym dziełem (przy współudziale Bertholda Delbrücka) jest Grundriß der vergleichenden Grammatik der indogermanischen Sprachen, 5-tomowe dzieło obejmujące fonetykę i morfologię języków indoeuropejskich[3]. Z Wilhelmem Streitbergiem założył w 1882 istniejące do dziś czasopismo „Indogermanische Forschungen”[4].
Wybrana twórczość
- Ein Problem der homerischen Textkritik und der vergleichenden Sprachwissenschaft (1876)
- Zum heutigen Stand der Sprachwissenschaft (1885)
- Grundriss der vergleichenden Grammatik der indogermanischen Sprachen (współautor: Berthold Delbrück), t. 1-5 (1886–1900)
- Kurze vergleichende Grammatik der indogermanischen Sprachen (1904)[5]
- Die Demonstrativpronomina der indogermanischen Sprachen (1904)
- Morphologische Untersuchungen auf dem Gebiete der indogermanischen Sprachen (współautor: Hermann Osthoff), t. 1-6, 1878–1890)
- Litauische Volkslieder und Märchen aus dem preussischen und dem russischen Litauen (współautor: August Leskien, 1882)
Przypisy
- ↑ Jozef Mistrík i inni, Encyklopédia jazykovedy, Bratislava: Obzor, 1993, s. 93, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
- 1 2 3 Open Indiana | Indiana University Press [online], Open Indiana | Indiana University Press [dostęp 2024-02-07] (ang.).
- ↑ Adam Heinz, Dzieje jezykoznawstwa w zarysie, Warszawa 1978, s. 190-191 [dostęp 2024-02-07].
- ↑ A Heinz, Dzieje, 1978, s. 195.
- ↑ Karl Brugmann, Kurze vergleichende Grammatik der indogermanischen Sprachen : auf Grund des fünfbändigen "Grundrisses der vergleichenden Grammatik der indogermanischen Sprachen" von K. Brugmann und B. Delbrück, Strassburg: K. J. Trübner, 1904.
- ISNI: 0000000108915430
- VIAF: 41924823
- LCCN: n89609414
- GND: 119066882
- LIBRIS: qn244wl830bfh6d
- BnF: 12398953t
- SUDOC: 033087644
- SBN: MILV110304
- NLA: 35758519
- NKC: ola2002157552
- BNE: XX1213009
- NTA: 069956707
- BIBSYS: 97046535
- CiNii: DA04866164
- Open Library: OL2058125A
- PLWABN: 9810558300005606
- NUKAT: n99052231
- J9U: 987007278263405171
- PTBNP: 526446
- CANTIC: a1127573x
- LNB: 000014007
- NSK: 000416318
- CONOR: 88964195
- BNC: 000556235
- ΕΒΕ: 138908
- LIH: LNB:V*60681;=BH
