Front zachodni 1918

Front zachodni 1918
Westfront 1918: Vier von der Infanterie
Ilustracja
Plakat do filmu
Gatunek

dramat wojenny

Rok produkcji

1930

Data premiery

23 maja 1930

Kraj produkcji

Niemcy

Język

niemiecki
francuski

Czas trwania

97 min

Reżyseria

Georg Wilhelm Pabst

Scenariusz

Ladislaus Vajda
Peter Martin Lampel

Główne role

Fritz Kampers
Gustav Diessl
Hans-Joachim Moebis
Claus Clausen

Muzyka

Alexander Laszlo

Zdjęcia

Fritz Arno Wagner
Charles Métain

Scenografia

Ernö Metzner

Montaż

Jean Oser
Marc Sorkin
W.L. Bagier

Produkcja

Seymour Nebenzal

Wytwórnia

Bavaria Film
Nero-Film AG

Front zachodni 1918 lub Najeźdźcy[a] (niem. Westfront 1918: Vier von der Infanterie) – niemiecki dramat wojenny z 1930 roku w reżyserii Georga Wilhelma Pabsta. Adaptacja powieści Ernsta Johannsena pt. Vier von der Infanterie z 1929 roku.

Fabuła

Okropieństwa I wojny światowej na froncie zachodnim 1918 roku ukazane z perspektywy kilku głównych bohaterów: "Bawarczyka", "Studenta", Karla i porucznika – żołnierzy niemieckiej piechoty.

Scena zbiorowa z planu filmowego

Obsada

  • Fritz Kampers – "Bawarczyk"
  • Gustav Diessl – Karl
  • Hans-Joachim Moebis – "student"
  • Claus Clausen – porucznik
  • Jackie Monnier – Yvette
  • Hanna Hoessrich – żona Karla
  • Else Helle – matka Karla
  • Carl Ballhaus – rzeźnik
  • Vladimir Sokoloff – ordynans

i in.

O filmie

Front zachodni 1918 był pierwszym filmem dźwiękowym Pabsta – jednego z najwybitniejszych twórców filmowych owych lat[1]. Był również kolejnym wczesnym przykładem antywojennego filmu z przerażającymi wydarzeniami I wojny światowej[2]. Jedną z pierwszych produkcji filmowych, która kwestionowała dotychczas kontrolowaną przez państwo narrację o wojnie ostrzegając opinię publiczną o różnicy między chwalebną propagandą, a brutalną rzeczywistością[3].

Front zachodni 1918 wykazuje wiele podobieństw z mającym swoją premierę w tym samym roku głośnym filmem amerykańskim Na zachodzie bez zmian. Chociaż stosunkowo skromny Front zachodni 1918 został przyćmiony przez hollywoodzką superprodukcję, obydwa te filmy łączy ta sama tematyka i pacyfistyczna wymowa[4]. Podobnie jak amerykański odpowiednik, niemiecki film jest obecnie zaliczany do ścisłej czołówki klasyki filmu antywojennego[5]. Również został zakazany w Niemczech hitlerowskich[6], a podczas premiery filmu w Berlinie, naziści starali się z weteranami obecnymi na widowni[4]. Pomiędzy tymi dwoma obrazami istniały jednak istotne różnice. Film Pabsta dysponował o wiele mniejszym budżetem, ilością statystów i widowiskowych scen, a przede wszystkim mniej głośną promocją niż adaptacja powieści Remarque'a. W przeciwieństwie do hollywoodzkiego filmu podretuszowanego elementami komedii i romansu (celem zyskania jak najszerszej publiczności), Front zachodni 1918 jest o wiele bardziej wiarygodny, intymny, bez scen sentymentalizmu. Ma trudniejsze, mniej poetyckie podejście, używa chłodniejszego stylu, który przekazuje swoje przesłanie w nieco inny sposób[7][2]. Na równi z Na zachodzie bez zmian był jednak pod względem użycia środków artystycznego wyrazu i ogólnego przesłania antywojennego, inspiracją do późniejszych arcydzieł tego gatunku. Ostatni kadr filmu z niemieckojęzycznym napisem "Ende" i znakiem zapytania uznaje się za proroczy w świetle późniejszych wydarzeń[8].

Odbiór

Film miał swoją krajową premierę 23 maja 1930 roku w Berlinie[9]. Berliński korespondent The New York Timesa nazwał go „najbardziej wyrazistym argumentem przeciwko wojnie, jaki kiedykolwiek wymyślono"[9]. W momencie premiery film został okrzyknięty pierwszym niemieckim filmem dźwiękowym traktującym o wojnie, a także pierwszym niemieckim filmem antywojennym przedstawiającym życie w okopach. Krytycy chwalili zdjęcia, montaż i dźwięk[4]. Pomimo że stanowił swoistą konkurencję dla swojego amerykańskiego odpowiednika, film zyskał przychylne opinie amerykańskich krytyków[10].

Po latach od premiery krytycy uważali, że w obraz Pabsta nic nie stracił na swojej aktualności – "uderzająco szczery, film wojenny, bez patriotycznych heroizmów ani moralizatorstwa. Po prostu pokazuje horror wojny z różnych stron, aby dostarczyć silne przesłanie antywojenne"[2], "urzekający, prawdziwie ludzki dramat"[11]. Po 1995 roku wraz z czterema innymi filami Pabsta został zaliczony do stu najbardziej znaczących filmów kina niemieckiego – listy dzieł skompletowanej przez filmowców, historyków filmowych, dziennikarzy i redaktorów, opublikowanej przez Stiftung Deutsche Kinemathek[9]. W rankingu popularnego, filmowego serwisu internetowego Rotten Tomatoes, obraz posiada obecnie (2024) najwyższą, 100-procentową, pozytywną ocenę „czerwonych pomidorów”[12]

Nagrody

W 1931 roku film otrzymał nagrodę nowojorskiego National Board of Review w kategorii najlepszego filmu zagranicznego[13]

Uwagi

  1. ↑ Film był wyświetlany w Polsce przed II wojną światową pod takim właśnie antyniemieckim tytułem (za: Encyklopedia kina, Kraków 2010, s. 733)

Przypisy

  1. ↑ Tadeusz Lubelski (red.): Encyklopedia kina. Kraków: Biały Kruk, 2010, s. 733. ISBN 978-83-7553-100-8. (pol.).
  2. 1 2 3 David Brook: Westfront 1918 & Kameradschaft. [w:] blueprint:review [on-line]. 2017-07-10. [dostęp 2024-09-04]. (ang.).
  3. ↑ Jennie Kermode: Westfront 1918. [w:] Eye for film [on-line]. 2017-07-20. [dostęp 2024-09-04]. (ang.).
  4. 1 2 3 J. Hoberman: Getting Real: When War Films Went to the Trenches. [w:] The New York Times [on-line]. 2018-03-23. [dostęp 2024-09-04]. (ang.).
  5. ↑ Kronika..., s.291
  6. ↑ Front zachodni 1918. [w:] Kino Iluzjon. Muzeum Sztuki Filmowej [on-line]. [dostęp 2024-09-04]. (pol.).
  7. ↑ Lucy Sante: Westfront 1918: War Is Hell. [w:] The Criterion Collection [on-line]. 2018-01-30. [dostęp 2024-09-04]. (ang.).
  8. ↑ Budd Wilkins: Review: G.W. Pabst’s Westfront 1918 on Criterion Blu-ray. [w:] Slant [on-line]. 2018-01-29. [dostęp 2024-09-04]. (ang.).
  9. 1 2 3 Robert Keser: Westfront 1918. [w:] Senses of Cinema [on-line]. lipiec 2004. [dostęp 2024-09-04]. (ang.).
  10. ↑ C. Hooper Trask: News of Berlin screen; A German Anti-War Picture at Last Makes Its Appear ance--Other Productions. Merits and Faults. Box Office Film Poll.. [w:] The New York Times [on-line]. 1930-06-22. [dostęp 2024-09-04]. (ang.).
  11. ↑ Amir Abou-Jaoude: In "Westfront 1918", Pabst evokes the traumas of World War I. [w:] The Stanford Daily [on-line]. 2018-11-12. [dostęp 2024-09-04]. (ang.).
  12. ↑ Westfront 1918. [w:] Rotten Tomatoes [on-line]. [dostęp 2024-09-04]. (ang.).
  13. ↑ Oficjalna strona kapituły nagrody. [dostęp 2024-09-04] (ang.).

Bibliografia

  • Marian B. Michalik (oprac.): Kronika filmu. Warszawa: Wydawnictwo KRONIKA – Marian B. Michalik, 1995, s. 291. ISBN 83-86079-03-7.
  • Front zachodni 1918. [w:] Kino Iluzjon. Muzeum Sztuki Filmowej [on-line]. [dostęp 2024-09-04]. (pol.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.