Gładyszek mrowiskowy
| Formicoxenus nitidulus[1] | |
| (Nylander, 1846) | |
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj |
Formicoxenus |
| Gatunek |
gładyszek mrowiskowy |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Gładyszek mrowiskowy (Formicoxenus nitidulus) – gatunek mrówek z podrodziny Myrmicinae.
Gatunek północnopalearktyczny. Jest to mała mrówka żyjąca w gniazdach większych mrówek z rodzaju Formica (Formica rufa, F. lugubris, F. aquilonia, F. polyctena, F. pratensis, F. pressilabris) i korzystająca z ich pożywienia (ksenobioza). Pokarm pobierany jest na drodze trofalaksji. W większych mrowiskach Formica może znajdować się więcej niż jedno gniazdo gładyszka mrowiskowego. Kolonie zwykle monoginiczne (jeśli występuje więcej królowych, to tylko jedna z nich składa jaja), liczące do 150 robotnic[3]. Robotnice koloru żółto-brunatnego z gładkim odwłokiem mają wielkość około 2,7–3,5 mm[4]. Niektóre z robotnic stanowią formy pośrednie między robotnicą a królową[3].
Okres godowy przypada na lipiec i sierpień, przy czym brak jest lotu godowego – samce są bezskrzydłe – kopulacja odbywa się na powierzchni gniazda[3]. Rójkowe królowe zakładają kolonie w nowych gniazdach mrówek lub mogą wrócić do tego samego mrowiska gospodarza.
Zasiedla Europę, Bliski Wschód i wschodnią część Palearktyki[5].
Prawdopodobnie występuje w całej Polsce, ale ze względu na ukryty tryb życia rzadko jest znajdywany. Według IUCN gatunek narażony na wyginięcie. Umieszczony na „Czerwonej liście zwierząt zagrożonych i ginących w Polsce” ze statusem gatunku słabo rozpoznanego i o zagrożeniu stwierdzonym, ale bliżej nieokreślonym (DD)[6].
Przypisy
- ↑ Formicoxenus nitidulus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Formicoxenus nitidulus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- 1 2 3 Krzysztofiak L., Krzysztofiak A.,: Mrówki Formicidae Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej.. 2006.
- ↑ Radchenko A, Czechowska W, Czechowski W: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XXIV Błonkówki – Hymenoptera Zeszyt 63 Mrówki – Formicidae. Toruń: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 2004.
- ↑ F. nitidulus w: Fauana Europaea. [dostęp 2014-09-21].
- ↑ Krzysztofiak L., Krzysztofiak A.,: Mrówki środowisk leśnych Polski - przewodnik terenowy. 2004.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Species: Formicoxenus nitidulus - AntWeb. [dostęp 2009-12-19].
- Social Insects Specialist Group, Formicoxenus nitidulus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-12-19] (ang.).