Gabriel (imię)
Gabriel (hebr. גַּבְרִיאֵל, arab. جبريل / جبرائيل) – imię męskie pochodzenia semickiego. Wywodzi się od hebrajskiego słowa oznaczającego „mąż boży” albo „Bóg jest moim męstwem”[1]. Imię jednego z archaniołów, który zwiastował Najświętszej Marii Pannie, a jeszcze wcześniej przepowiedział Zachariaszowi narodziny jego syna – Jana Chrzciciela. Według islamu to Gabriel (Dżibril) podyktował Koran prorokowi Mahometowi. Gabriel jest patronem: telegrafu, radia, telewizji, teledetekcji, dyplomatów i posłańców. W Polsce imię występuje od XIII wieku[2] w formach: Gabryjał, Gabrzyjał, Gabryjel[3].
W XXI wieku imię zyskało na popularności. W marcu 2001 nosiło je 11879 mężczyzn[2]. W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych dotyczących osób żyjących, wykazano 45319 mężczyzn o imieniu Gabriel nadanym jako imię pierwsze[5]. Znajdowało się pod koniec wykazu początkowych stu popularnych imion męskich (96. pozycja)[5].
Gabriel imieniny obchodzi: 27 lutego[1][6][2][7], 16 marca[6][2], 24 marca[1][6][2][7], 29 września[1][6][2], 19 października[1][6][2].
Imię Gabriel w innych językach
Mężczyźni o imieniu Gabriel
- Gabriel I – święty Cerkwi prawosławnej
- Gabriel (książę belgijski)
- Gabriel Batistuta – argentyński piłkarz
- Gabriel Batory – książę Siedmiogrodu
- Gabriel Bażyński – szlachcic pruski
- Gabriel Byrne – aktor irlandzki
- Djibril Cissé – francuski piłkarz
- Gabriel Cramer – szwajcarski matematyk i fizyk
- Gabriel Czechowicz – minister skarbu w II RP
- Gabriel Fahrenheit – gdańszczanin, twórca skali temperatur
- Gabriel Fauré – francuski kompozytor
- Gabriel Fleszar – polski muzyk
- Gabriel Soprinye Halliday – piosenkarz i producent muzyczny
- Gabriel Heinze – piłkarz argentyński
- Gabriel Janowski – polski polityk ludowy
- Gabriel Lalemant – święty, męczennik
- Gabriel Lamé – francuski matematyk i inżynier
- Gabriel Milito – piłkarz argentyński
- Gabriel Mohyła – hospodar Wołoszczyzny
- Gabriel Narutowicz – I prezydent II Rzeczypospolitej
- Gabriel Garcia Marquez – kolumbijski powieściopisarz
- Gabriel García Moreno – prezydent Ekwadoru
- Gabriel Peignot – francuski bibliofil
- Gabriel Podoski – arcybiskup gnieźnieński
- Dante Gabriel Rossetti – angielski poeta, malarz i tłumacz
- Gabriel Rozwadowski – założyciel Rozwadowa
- Gabriel Rodrigues dos Santos – piłkarz
- Gabriel Samolej – polski hokeista, bramkarz
- Gabriel Sarksjan – ormiański szachista
- Louis Gabriel Suchet – francuski wojskowy
- Gabriel Terra – prezydent Urugwaju w l. 1931–1938
- Gabriel Zabłudowski – święty cerkwi prawosławnej
- Gabriel z Wielunia – poeta barokowy.
Postacie fikcyjne
- Gabriel von Eisenstein – główny bohater Zemsty nietoperza,
- Gabriel Van Helsing – główny bohater filmu „Van Helsing”.
Zobacz też
- inne artykuły i przekierowania do artykułów zaczynające się od imienia Gabriel
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Gabriel [online], deon.pl [dostęp 2025-02-27].
- 1 2 3 4 5 6 7 Grzenia 2008 ↓, s. 131.
- ↑ Fros i Sowa 1982 ↓, s. 243.
- 1 2 Janowowa i in. 1991 ↓, s. 107.
- 1 2 Ministerstwo_Cyfryzacji, Otwarte Dane [online], dane.gov.pl, 24 stycznia 2025 [dostęp 2025-02-27], Gabriel - imię pierwsze.
- 1 2 3 4 5 Bubak 1993 ↓, s. 116.
- 1 2 Mike Campbell, Name Days for the name Gabriel [online], Behind the Name [dostęp 2025-02-27] (ang.).
- ↑ Kazimierz Tymiński: Mały słownik POLSKO-ESPERANCKI. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 429. ISBN 83-214-0326-3.
- ↑ Hrynkiewicz-Adamskich B., Антропонимиа севера России конца XV–XVI века. Мужские христанские личные имена (основные формы), [w:] Onomastica, rocznik L, Kraków 2005
Bibliografia
- Imiona w układzie alfabetycznym. W: Józef Bubak: Księga naszych imion. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 116. ISBN 83-04-03860-9.
- Objaśnienia imion oraz sylwetki świętych. W: Henryk Fros, Franciszek Sowa: Twoje imię: Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny. Wyd. 2. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1982, s. 243–234, kol. prawa.
- Słownik imion. W: Jan Grzenia: Słownik imion. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 131. ISBN 978-83-01-15644-2.
- Słownik imion. W: Wanda Janowowa, Aldona Skarbek, Bronisława Zbijowska, Janina Zbiniowska: Słownik imion. Wyd. 2. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 107, kol. lewa. ISBN 83-04-03123-X.