Gadożer brunatny
| Circaetus cinereus[1] | |
| Vieillot, 1818 | |
.jpg) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
gadożer brunatny |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Gadożer brunatny[3] (Circaetus cinereus) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Występuje w Afryce Subsaharyjskiej – od Senegalu i Gambii na wschód po północną Etiopię i na południe po RPA[4][5]. Nie wyróżnia się podgatunków[4][5].
- Morfologia
- Jego upierzenie jest w przeważającej części brązowe. Sterówki są cętkowane na biało, a wewnętrzna strona skrzydeł ma odcień szary. Nogi i woskówka są jasnoszare, oczy żółte, a dziób czarny. Młode gadożery brunatne są podobne do ptaków dorosłych. Czasem są nieco jaśniejsze, a ich pióra u dołu mają odcień biały. Osobniki tego gatunku osiągają długość 68–75 cm, a rozpiętość ich skrzydeł wynosi ok. 164 cm. Masa ich ciał waha się pomiędzy 1,5 a 2,5 kg.
- Ekologia i zachowanie
- Żyją w lasach, pomiędzy równoleżnikami 18°N a 29°S, głównie na wysokościach od 0 do 2500 m n.p.m. Gadożery brunatne żywią się niewielkimi ssakami, mniejszymi ptakami, jaszczurkami i wężami.
- Okres godowy trwa przez cały rok. Gniazda gadożerów usytuowane są na wysokości 3,5–12 m. Mają one 60–70 cm szerokości i 15–30 cm głębokości. Gadożery brunatne często korzystają również z gniazd innych ptaków. Samice składają jedno jajo. Okres inkubacji trwa od 48 do 53 dni. Pióra wykształcają się u młodych po 96–113 dniach od urodzenia. Przez cały ten okres, jak i dwa tygodnie po jego zakończeniu, są one całkowicie uzależnione od rodziców.
- Status
- Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje gadożera brunatnego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[2].
Przypisy
- ↑ Circaetus cinereus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 Circaetus cinereus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Accipitrinae Vigors, 1824 – jastrzębie (wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-13].
- 1 2 Brown Snake-eagle (Circaetus cinereus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
- 1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-13]. (ang.).
Bibliografia
- Circaetus cinereus w bazie The Eagle Directory. [dostęp 2014-07-29]. (ang.).
- James Ferguson-Lees, David A. Christie: Raptors of the World. Christopher Helm, 2001. ISBN 0-7136-8026-1.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).