Rodzina Linkiewiczów

Antoni Linkiewicz
Data urodzenia

1900

Data śmierci

1981

Zawód, zajęcie

rolnik

Miejsce zamieszkania

Hińkowce

Narodowość

polska

Małżeństwo

Genowefa

Dzieci

Sławomir, Anna

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Genowefa Linkiewicz
Data śmierci

1944

Zawód, zajęcie

rolnik

Miejsce zamieszkania

Hińkowce

Narodowość

polska

Małżeństwo

Antoni

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Anna Bujnowska z d. Linkiewicz
Data urodzenia

26 grudnia 1928

Data śmierci

1 stycznia 1998

Zawód, zajęcie

rolnik

Miejsce zamieszkania

Hińkowce

Narodowość

polska

Rodzice

Antoni

Krewni i powinowaci

Sławomir (brat)

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Sławomir Linkiewicz
Data śmierci

1944

Zawód, zajęcie

rolnik

Miejsce zamieszkania

Hińkowce

Narodowość

polska

Rodzice

Antoni

Krewni i powinowaci

Anna (siostra)

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Rodzina Linkiewiczówpolska rodzina, która podczas okupacji niemieckiej uratowała czternaścioro Żydów, za co została uhonorowana tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Dwoje członków rodziny zostało zamordowanych przez ukraińskich nacjonalistów.

Rodzina Linkiewiczów składała się z następujących osób:

  • Antoni (ur. 1900, zm. 1981) – był biednym rolnikiem we wsi Hińkowce w województwie tarnopolskim. Przed wojną pracował także najemnie w majątku Izaaka Merdingera, którego później uratował[1][2]
  • Genowefa (zm. 1944) – żona Antoniego, macocha dla jego dzieci z poprzedniego małżeństwa[1][2]:
    • Sławomir (zm. 1944)
    • Anna (ur. 26 grudnia 1928, zm. 1 stycznia 1998)

Ukrywanie Żydów

W 1942 roku Antoni Linkiewicz zaproponował ukrycie swojemu byłemu pracodawcy, Izaakowi Merdingerowi. Po początkowych wahaniach Merdinger zdecydował się skorzystać z jego propozycji i przeniósł się wraz z żoną i dwojgiem dzieci (Hilusiem i Bianką) do kryjówki przygotowanej przez Antoniego[2]. Była to jaskinia w nieczynnej kopalni piasku niedaleko domu Linkiewiczów[1].

Antoni Linkiewicz przystosował jaskinię do zamieszkania – umieścił w niej prycze do spania, urządził kuchnię i założył oświetlenie[1].

Wraz z rodziną Merdingerów w kryjówce zamieszkali inni Żydzi z Tłustego: Róża Lerer (kuzynka Merdingera), jej mąż Maksymilian i córka Dora, dwóch braci Schechnerów, Oskar Schechner i jego syn Gabriel oraz jego siostry – Hinda Schechner i Klara Spektor wraz z mężem Markusem. Łącznie w jaskini ukrywało się 14 Żydów[2][1].

Żydzi przekazywali Antoniemu Linkiewiczowi pieniądze i listę potrzebnych produktów, które następnie on kupował. Antoni dostarczał także ukrywanym gazety, by wiedzieli, jakie są losy wojny. Do zadań Sławomira i Anny Linkiewiczów należało organizowanie drewna na opał. Anna, a także macocha Genowefa, zajmowały się również przygotowywaniem posiłków dla Żydów oraz pilnowaniem bezpieczeństwa kryjówki[2].

Drugą rodziną, która opiekowała się Żydami w kryjówce, była polska rodzina Dolińskich[1].

W zamiarze kontynuowania ukrywania Żydów utwierdzał Genowefę podczas spowiedzi ks. Andrzej Urbański z Zaleszczyk[3].

W pewnym momencie władze niemieckie zaczęły podejrzewać Linkiewiczów o ukrywanie Żydów. Pobito Sławomira, Ukraińcy torturowali Annę przykładając do jej ciała rozgrzany metal, oczekując wyjawienia kryjówki. Mimo to Żydzi doczekali w ukryciu do zajęcia tych terenów przez Armię Czerwoną w marcu 1944 roku[1].

W 1944 roku, już podczas drugiej okupacji sowieckiej, Genowefa Linkiewicz została zastrzelona przez ukraińskich nacjonalistów. Zabito także Sławomira Linkiewicza. Według Instytut Jad Waszem była to kara za ukrywanie Żydów[2][1].

Upamiętnienie

W 2009 roku Instytut Jad Waszem uhonorował pośmiertnie Antoniego, Genowefę i Sławomira Linkiewiczów oraz Annę Bujnowską z d. Linkiewicz tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Wraz z nimi nagrodzono rodzinę Dolińskich[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Linkiewicz Antoni ; Son: Sławomir ; Daughter: Bujnowska Anna (Linkiewicz); Spouse: Genowefa. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-04-20]. (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 6 Historia pomocy – Rodzina Linkiewiczów. sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 2024-02-19]. (pol.).
  3. Ryszard Tyndorf, Zygmunt Zieliński, Wartime Rescue of Jews by the Polish Catholic Clergy The Testimony of Survivors and Rescuers, tom II, Lublin 2023, Wydawnictwo KUL, ISBN 978-83-8288-087-8, s. 643.