Rodzina Linkiewiczów
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
rolnik |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość | |
| Małżeństwo |
Genowefa |
| Dzieci |
Sławomir, Anna |
| Odznaczenia | |
| Data śmierci | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
rolnik |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość | |
| Małżeństwo |
Antoni |
| Odznaczenia | |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
rolnik |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość | |
| Rodzice |
Antoni |
| Krewni i powinowaci |
Sławomir (brat) |
| Odznaczenia | |
| Data śmierci | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
rolnik |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość | |
| Rodzice |
Antoni |
| Krewni i powinowaci |
Anna (siostra) |
| Odznaczenia | |
Rodzina Linkiewiczów – polska rodzina, która podczas okupacji niemieckiej uratowała czternaścioro Żydów, za co została uhonorowana tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Dwoje członków rodziny zostało zamordowanych przez ukraińskich nacjonalistów.
Rodzina Linkiewiczów składała się z następujących osób:
- Antoni (ur. 1900, zm. 1981) – był biednym rolnikiem we wsi Hińkowce w województwie tarnopolskim. Przed wojną pracował także najemnie w majątku Izaaka Merdingera, którego później uratował[1][2]
- Genowefa (zm. 1944) – żona Antoniego, macocha dla jego dzieci z poprzedniego małżeństwa[1][2]:
- Sławomir (zm. 1944)
- Anna (ur. 26 grudnia 1928, zm. 1 stycznia 1998)
Ukrywanie Żydów
W 1942 roku Antoni Linkiewicz zaproponował ukrycie swojemu byłemu pracodawcy, Izaakowi Merdingerowi. Po początkowych wahaniach Merdinger zdecydował się skorzystać z jego propozycji i przeniósł się wraz z żoną i dwojgiem dzieci (Hilusiem i Bianką) do kryjówki przygotowanej przez Antoniego[2]. Była to jaskinia w nieczynnej kopalni piasku niedaleko domu Linkiewiczów[1].
Antoni Linkiewicz przystosował jaskinię do zamieszkania – umieścił w niej prycze do spania, urządził kuchnię i założył oświetlenie[1].
Wraz z rodziną Merdingerów w kryjówce zamieszkali inni Żydzi z Tłustego: Róża Lerer (kuzynka Merdingera), jej mąż Maksymilian i córka Dora, dwóch braci Schechnerów, Oskar Schechner i jego syn Gabriel oraz jego siostry – Hinda Schechner i Klara Spektor wraz z mężem Markusem. Łącznie w jaskini ukrywało się 14 Żydów[2][1].
Żydzi przekazywali Antoniemu Linkiewiczowi pieniądze i listę potrzebnych produktów, które następnie on kupował. Antoni dostarczał także ukrywanym gazety, by wiedzieli, jakie są losy wojny. Do zadań Sławomira i Anny Linkiewiczów należało organizowanie drewna na opał. Anna, a także macocha Genowefa, zajmowały się również przygotowywaniem posiłków dla Żydów oraz pilnowaniem bezpieczeństwa kryjówki[2].
Drugą rodziną, która opiekowała się Żydami w kryjówce, była polska rodzina Dolińskich[1].
W zamiarze kontynuowania ukrywania Żydów utwierdzał Genowefę podczas spowiedzi ks. Andrzej Urbański z Zaleszczyk[3].
W pewnym momencie władze niemieckie zaczęły podejrzewać Linkiewiczów o ukrywanie Żydów. Pobito Sławomira, Ukraińcy torturowali Annę przykładając do jej ciała rozgrzany metal, oczekując wyjawienia kryjówki. Mimo to Żydzi doczekali w ukryciu do zajęcia tych terenów przez Armię Czerwoną w marcu 1944 roku[1].
W 1944 roku, już podczas drugiej okupacji sowieckiej, Genowefa Linkiewicz została zastrzelona przez ukraińskich nacjonalistów. Zabito także Sławomira Linkiewicza. Według Instytut Jad Waszem była to kara za ukrywanie Żydów[2][1].
Upamiętnienie
W 2009 roku Instytut Jad Waszem uhonorował pośmiertnie Antoniego, Genowefę i Sławomira Linkiewiczów oraz Annę Bujnowską z d. Linkiewicz tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Wraz z nimi nagrodzono rodzinę Dolińskich[1].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Linkiewicz Antoni ; Son: Sławomir ; Daughter: Bujnowska Anna (Linkiewicz); Spouse: Genowefa. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-04-20]. (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 Historia pomocy – Rodzina Linkiewiczów. sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 2024-02-19]. (pol.).
- ↑ Ryszard Tyndorf, Zygmunt Zieliński, Wartime Rescue of Jews by the Polish Catholic Clergy The Testimony of Survivors and Rescuers, tom II, Lublin 2023, Wydawnictwo KUL, ISBN 978-83-8288-087-8, s. 643.