Gisekiaceae
![]() Gisekia pharnacioides | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina |
Gisekiaceae |
| Nazwa systematyczna | |
| Gisekiaceae Nakai J. Jap. Bot. 18: 102. 10 Mar 1942[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Gisekia L. (1771) | |

Gisekiaceae – monotypowa rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu goździkowców. Obejmuje jeden rodzaj Gisekia, w obrębie którego wyróżnia się od 5[2] do 8 gatunków[5]. Rośliny te występują na siedliskach suchych w Afryce (z wyjątkiem jej północnych i południowych krańców) oraz w południowej Azji. Gatunek Gisekia pharnacioides jest chwastem upraw polowych zawleczonym na oba kontynenty amerykańskie[5].
Morfologia

Mięsiste (gruboszowate) rośliny zielne wznoszące się lub pokładające na powierzchni ziemi. Liście są naprzeciwległe lub pozornie okółkowe, bez przylistków, krótkoogonkowe, z blaszką niepodzieloną i całobrzegą. Kwiaty są promieniste, 5-krotne i obupłciowe. Zebrane są w gęste, niemal bezszypułkowe i spłaszczone wierzchotki wyrastające w kątach liści, ew. w kwiatostany rozpierzchłe na szczytach pędów. Pięć listków okwiatu jest owalnych do lancetowatych, zielonych do białych, rzadziej różowych do czerwonych. Pręciki w liczbie 5 do 20 są wolne. Owocolistki w liczbie 4 lub 5 (rzadziej od 3 do 15) połączone są tylko u nasady, tak że w wyniku zapłodnienia powstaje owoc zbiorowy[5].
Systematyka
Rośliny te włączane są do szkarłatkowatych (Phytolaccaceae), ugłastowatych (Molluginaceae) i pryszczyrnicowatych (Aizoaceae). Pozycja systematyczna wciąż jest niejasna jednak dostępne dane wskazują na konieczność traktowania rodzaju Gisekia w randze osobnej rodziny w obrębie rzędu goździkowców[5].
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
| caryophylloids |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Podział[6]
Rodzaj: Gisekia Linnaeus, Mant. 2: 554. Oct 1771[4]
- Gisekia africana (Lour.) Kuntze
- Gisekia diffusa M.G.Gilbert
- Gisekia haudica M.G.Gilbert
- Gisekia paniculata Hauman
- Gisekia pharnaceoides L.
- Gisekia polylopha M.G.Gilbert
- Gisekia scabridula M.G.Gilbert
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- 1 2 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- 1 2 James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2011-06-06]. (ang.).
- 1 2 Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2011-06-06]. (ang.).
- 1 2 3 4 Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 310. ISBN 1-55407-206-9.
- ↑ Gisekia. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-06-06]. (ang.).
