Mątwik ziemniaczany
| Globodera rostochiensis | |||
| (Wollenweber, 1923) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
mątwik ziemniaczany | ||
| Synonimy | |||
| |||
Mątwik ziemniaczany (Globodera rostochiensis) – gatunek nicienia z rodziny mątwikowatych (Heteroderidae). Nicień ten jest patogenem roślinnym, jednym z najgroźniejszych szkodników ziemniaka i innych roślin psiankowatych. W Polsce jest zaliczany do inwazyjnych gatunków obcych[1] podlegających obowiązkowi zwalczania[2].
Naturalnym obszarem występowania tego gatunku są Andy (Ameryka Południowa). Stamtąd został zawleczony wraz z ziemniakami do Europy i innych rejonów świata[1]. W Polsce został stwierdzony w 1946. Obecnie występuje w uprawach ziemniaka na obszarze całego kraju[3].
Występuje dymorfizm płciowy (samica kulista z szyjką, samiec nitkowaty). Żeruje głównie na ziemniakach, ale występuje też na pomidorze, oberżynie i innych psiankowatych (Solanaceae). Uszkadzają dorosłe, larwy oraz nimfy. Jedno pokolenie w ciągu roku. Jaja pozostają wewnątrz samic, które obumierają i zamieniają się w cysty. Zimują larwy w cystach w glebie. Przy temperaturze 5–10 °C następuje wychodzenie larw z cyst i wnikanie do korzeni. Zwalczać go można za pomocą płodozmianu. Rośliny wrogie to m.in. lucerna, cykoria, cebula.
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 Globodera rostochiensis (Wollenweber, 1923). Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie. [dostęp 2011-06-25]. (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 lutego 2008 roku w sprawie zapobiegania wprowadzaniu i rozprzestrzenianiu się organizmów kwarantannowych. Dz.U. z 2008 r. nr 46, poz. 272
- ↑ Witold Karnkowski, Monika Kordyla-Bronka. Badania składu gatunkowego mątwików tworzących cysty na ziemniaku w Polsce. „Postępy w Ochronie Roślin”. 50 (4), 2010. (pol.).