Gołąbek brudny
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
gołąbek brudny |
| Nazwa systematyczna | |
| Russula illota Romagn. Bull. mens. Soc. linn. Soc. Bot. Lyon 23: 175 (1954) | |
| Zasięg | |
 Mapa zasięgu w Europie | |
Gołąbek brudny (Russula illota Romagn.) – gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Synonim nazwy naukowej: Russula laurocerasi var. illota (Romagn.) R. Heim 1957[2].
Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1991 r.[3]
Morfologia
Średnica 5–16 cm, za młodu kulisty o płowej barwie, później spłaszczony i nieco wklęsły, o barwie rdzawo-żółto-brązowej z rdzawymi plamami. W stanie wilgotnym jest śluzowaty, silnie lepki i szarofioletowy, w stanie suchym bardzo plamisty. Brzeg ostry i cienki, skórki nie da się oddzielić od miąższu[3]
Średnio gęste; niektóre są nieco rozwidlone, czasami przy trzonie występują anastomozy. Początkowo są białawe, później nieco rdzaw, w końcu brudnobrązowe lub brązowofioletowe. Na ich ostrzach znajdują się pojedyncze punkciki brązowej barwy[3].
Wysokość 4–10, grubość 1–3,7 cm, kształt cylindryczny, często zwężony u podstawy. Początkowo jest pełny, później komorowaty. Powierzchnia początkowo biała z drobnymi brązowymi punkcikami (dostrzegalnymi przez lupę), później żółtobrązowa lub brudnobrązowa[3].
Elastyczny, biały lub biało cytrynowy, O zapachu gorzkich migdałów[3]
Jasnokremowy. Zarodniki brodawkowato-kolczaste, o rozmiarach 7–8,5 × 6–7 μm[3].
- Gatunki podobne
Gołąbek gorzkomigdałowy (Russula grata) pachnie także gorzkimi migdałami, nie ma jednak punktowanych ostrzy blaszek, a barwą kapelusza przypomina gołąbka śmierdzącego (Russula foetens). Blaszki po roztarciu pachną niemiło[4].
Występowanie
Występuje głównie w południowej i zachodniej Europie, gdzie rośnie w lasach liściastych (pod bukami) oraz w lasach iglastych[3]. W Polsce nie występuje[5].
Przypisy
- 1 2 Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2015-12-12] (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 Alina Skirgiełło, Gołąbek (Russula). Grzyby (Mycota). Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae), Warszawa-Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1998, s. 51, ISBN 83-01-09137-1.
- 1 2 Edmund Garnweidner i inni, Grzyby. Przewodnik do poznawania i oznaczania grzybów Europy Środkowej, Warszawa: MUZA SA, 2006, s. 148, ISBN 83-7319-976-4.
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 594–618, ISBN 83-89648-09-1.