Gołąbek czerwony
![]() | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
gołąbek czerwony |
| Nazwa systematyczna | |
| Russula pungens Beardslee J. Elisha Mitchell scient. Soc. 33(4): 196 (1918) | |
| Zasięg | |
![]() Zasięg w Europie | |
Gołąbek czerwony (Russula pungens Beardslee) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1918 roku Henry Curtis Beardslee[1]. Franciszek Kwieciński w 1986 r. nadał mu polską nazwę serojeszka czerwona[2]. W 1991 r. Alina Skirgiełło w 1991 r. opisała gatunek Russula rubra (Fr.) Fr. ss Bres., nadając mu nazwę gołąbek czerwony[3], zaś Władysław Wojewoda w 2003 r. uznał go za synonim Russula pungens[2]. Według Index Fungorum jednak Russula rubra to synonim kilku różnych gatunków, ale nie Russula pungens[4].
Morfologia
Średnica 4–10 cm, mięsisty, jędrny, początkowo półkulisty, potem rozpostarty, nieco podgięty. Powierzchnia matowa, sucha, szorstko filcowata, karminowa, jasnoamarantowa, na brzegu jaśniejsza, różowa. Brzeg tępy, gładki, skórka przyrośnięta, ale w czasie deszczu dająca się odedrzeć[3].
Przyrośnięte do nico zbiegających, rozwidlone lub z anastomozami i nielicznymi blaszeczkami, o szerokości około 7 mm, początkowo białe, potem ciemniejsze, nawet jasnoochrowe, przy brzegu kapelusza zaokrąglone[3].
Wysokość 3,5–6,5 cm, grubość 1–2,5 cm, walcowaty lub maczugowaty, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia szorstka, biała, bardzo rzadko ze śladami czerwonego nalotu, dołem brudnopopielata[3].
Gruby, jędrny, kruchy, biały, pod skórką czerwony, bez zapachu, lub o bardzo słabym, owocowym. Smak ostry[3].
Ochrowy[3].
- Cechy mikroskopowe;
Zarodniki 7–10 × 6–9 µm, szeroko elipsoidalne, brodawkowato-grzebieniaste z wyraźną łysinką. Podstawki 30–52 × 9–11 µm. Cystydy wrzecionowate 45–110 × 7–12 µm. W skórce liczne pilocystydy[3].
Występowanie i siedlisko
Alina Skirgiełło w 1991 r. podała, że występuje w różnych miejscowościach w Polsce[3], W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył trzy stanowiska[2], w późniejszych latach podano następne[5].
Naziemny grzyb mykoryzowy występujący w lasach liściastych, iglastych i mieszanych[2]. Grzyb niejadalny.
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-02-15] (ang.).
- 1 2 3 4 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 611, ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Alina Skirgiełło, Mleczaj (''Lactarius''). Grzyby (''Mycota''), tom 25. Podstawczaki (''Basidiomycetes''), gołąbkowce (''Russulales''), gołąbkowate (''Russulaceae''), mleczaj (''Lactarius''), Kraków: PWN, 1998, s. 91, ISBN 83-85444-65-3.
- ↑ Index Fungorum [online] [dostęp 2025-02-15] (ang.).
- ↑ Russula pungens (gołąbek czerwony) [online], grzyby.pl [dostęp 2025-02-10] (pol.).
_Fr_218431.jpg)
