Gołąbek pomarańczowy
_Romagn._1100004760.jpg) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
gołąbek pomarańczowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Russula aurantiaca (Jul. Schäff.) Romagn. Russules d’Europe Afr. Nord (Bordas): 827 (1967) | |
| Zasięg | |
 | |
Gołąbek pomarańczowy (Russula aurantiaca (Jul. Schäff.) Romagn.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1933 r. Julius Schäffer jako odmianę gołąbka słodkawego (Russula integra var. aurantiaca). W 1967 r. Henri Charles Louis Romagnesi podniósł go do rangi gatunku[1]. Synonimy[2]:
- Russula alutacea var. aurantiaca (Jul. Schäff.) Singer 1935
- Russula integra var. aurantiaca Jul. Schäff. 1933
Polską nazwę podała Alina Skirgiełło w 1991 r.[1]
Morfologia
Średnica 5–7 cm, początkowo wypukły, ale szybko staje się dość głęboko wklęsły. Powierzchnia ceglastopomarańczowa, morelowa z miedziowym lub karminowym odcieniem, od deszczów blednąca. Brzeg tępy, czasami nieregularny, u starszych okazów karbowano-gruzełkowaty. Skórka gładka, błyszcząca, wilgotna, dająca się częściowo zedrzeć[3].
Szerokie, przyrośnięte, dość grube, przy brzegu kapelusza zaokrąglone, ochrowe do złocistożółtych, ze zmarszckami[3].
Wysokość 5–6 cm, grubość 1,2–1,8 cm, cylindryczny, początkowo pełny, potem watowaty i pusty. Powierzchnia biała, czasami miejscowo różowo nabiegła[3].
Zwarty, biały, o słabym zapachu i łagodnym smaku. Pod działaniem fenolu przyjmuje początkowo barwę łososiową, a później winnoczekoladową[3].
Złotożółty[3].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 8–10 × 6,5–8 µm, odwrotnie jajowate, pokryte stożkowatymi, ostrymi i amyloidalnymi brodawkami. Hilum amyloidalne. Podstawki 32–43 × 9–11,5 µm. Cystydy wrzecionowate, zazwyczaj zakończone kończykiem, słabo reagujące z sulfowaniliną. Ze strzępek pod wpływem fuksyny wydziela się nico czerwonych kropelek tuż pod pilocystydami[3].
Występowanie i siedlisko
Podano stanowiska tylko w niektórych krajach Europy[4]. Według Aliny Skirgiełło jest niezbyt rzadki i występuje w różnych lasach Europy Zachodniej[3]. W Polsce do 2003 roku jedyne stanowisko podała Alina Skirgiełło w Puszczy Białowieskiej[5].
Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje w różnego typu lasach, w Polsce podano jego stanowisko pod brzozami[5].
Przypisy
- 1 2 3 4 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-02-06] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2025-02-06] (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 Alina Skirgiełło, Gołąbek (Russula). Grzyby (Mycota). Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae), Warszawa-Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1998, s. 169, ISBN 83-01-09137-1.
- ↑ Występowanie Russula aurantiaca na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2025-02-06] (ang.).
- 1 2 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 597, ISBN 83-89648-09-1.