Godzinki wilanowskie

Godzinki wilanowskie
Officium parvum Beatae Mariae Virginis ad usum Ecclesiae Romanae
Ilustracja
Karta 16r
Oznaczenie

Rps 8004 II

Autor iluminacji

m.in. Mistrz Przywilejów Gandawskich

Data powstania

poł. XV w.

Miejsce powstania

północna Francja

Zawartość

godzinki

Język

łacina

Technika

pergamin

Rozmiary

23×16,5 cm

Liczba kart

191

Miejsce przechowywania

Biblioteka Narodowa w Warszawie

Godzinki wilanowskie (łac. Officium parvum Beatae Mariae Virginis ad usum Ecclesiae Romanae) – bogato zdobiony manuskrypt godzinek z połowy XV w., znajdujący się w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie.

Historia

Manuskrypt powstał w połowie XV wieku[1][2]. Pochodzi prawdopodobnie z północnej Francji (być może z Pikardii), na co wskazują imiona świętych umieszczone w kalendarzu liturgicznym[1][2]. Na początku XIX w. (prawdopodobnie w latach 1808–1809) kodeks został zakupiony we Francji przez Stanisława Kostkę Potockiego[1]. Przechowywany był następnie w Bibliotece Wilanowskiej, zaś w 1923 trafił z jej zbiorami do Biblioteki Narodowej[1]. W 1939 został ewakuowany do Kanady, skąd wrócił w 1959[1]. Obecnie w zbiorach Biblioteki Narodowej nosi sygnaturę Rps 8004 II (dawniejsze sygnatury manuskryptu to: Nr. 72., Wil. D.XXIX.1.3, Wil. 869.Qu., BN akc. 7522)[3][2].

Opis

Manuskrypt zalicza się do luksusowych modlitewników prywatnych[1]. Kodeks, spisany na pergaminie, ma wymiary 23×16,5 cm[2][3]. Składa się ze 191 kart[3][2]. Skórzana oprawa została wykonana w XVIII/XIX wieku[1][2].

Na bogate zdobienia składa się:

  • 10 całostronicowych miniatur, otoczonych ramkami i bordiurami, przedstawiających postacie ludzkie[1][2]
  • zdobienia kart otwierających każdą z 14 części Godzinek w postaci dużego inicjału, ramki otaczającej tekst i bordiury z wijących się wici roślinnych i listków, stworzone przez Mistrza Przywilejów Gandawskich[1]
  • 5 inicjałów figuralnych w części 12[1]
  • pionowe bordiury na marginesach wszystkich kart[1]
  • liczne drobne inicjały, interlinie i ozdobniki[1]

Zdobienia są charakterystyczne dla iluminatorstwa flamandzkiego z połowy XV wieku[1]. Wśród licznych zgromadzonych w Bibliotece Narodowej manuskryptów godzinek Godzinki wilanowskie wyróżniają się szczególnie wysokim poziomem dekoracji malarskiej[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Godzinki wilanowskie. W: Nad złoto droższe. Skarby Biblioteki Narodowej (wersja elektroniczna). Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2003. ISBN 83-7009-433-3.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 Inwentarz rękopisów do połowy XVI wieku w zbiorach Biblioteki Narodowej. Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2012, s. 111. ISBN 978-83-7009-619-9.
  3. 1 2 3 Legenda aurea. Polona. [dostęp 2021-02-24].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.