Gotowość 2030

Gotowość 2030[1] (wcześniej ReArm Europe) – strategiczna inicjatywa obronna, zaproponowana przez Ursulę von der Leyen, przewodniczącą Komisji Europejskiej, 4 marca 2025 roku. Celem tej inicjatywy jest wzmocnienie zdolności wojskowych Unii Europejskiej. Plan ten został przedstawiony w liście do przywódców europejskich przed posiedzeniem Rady Europejskiej zaplanowanym na 6 marca 2025 roku. Inicjatywa zakłada mobilizację kwoty do 800 miliardów euro na wzmocnienie infrastruktury obronnej Europy w odpowiedzi na zagrożenia geopolityczne, w szczególności trwającą wojnę na Ukrainie i niepewność co do wsparcia wojskowego ze strony Stanów Zjednoczonych[2][3][4]. Po krytyce ze strony premier Włoch Giorgii Meloni i premiera Hiszpanii Pedro Sáncheza, inicjatywę przemianowano na Gotowość 2030[5].

Przyczyny

Ogłoszony w obliczu rosnących obaw o bezpieczeństwo plan ma na celu rozwiązanie problemu konieczności zmniejszenia przez Europę zależności od zewnętrznych sojuszników, szczególnie po zawieszeniu przez Stany Zjednoczone pomocy wojskowej dla Ukrainy 3 marca 2025 roku[2].

Komponenty

Inicjatywa składa się z pięciu kluczowych środków[2]:

  1. Elastyczność fiskalna: Zawieszenie przepisów budżetowych UE, aby umożliwić państwom członkowskim zwiększenie wydatków na obronność, co potencjalnie uwolniłoby 650 miliardów euro w ciągu czterech lat.
  2. Pożyczki obronne: Udzielenie pożyczek na kwotę 150 miliardów euro na wspólne projekty obronne, takie jak systemy obrony powietrznej i przeciwrakietowej.
  3. Zmiana przeznaczenia budżetu: Przekierowanie istniejących funduszy UE, np. funduszy spójności, na inwestycje w obronność.
  4. Rola Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI): zniesienie ograniczeń w udzielaniu pożyczek przez EBI w celu wsparcia firm zbrojeniowych.
  5. Unia oszczędności i inwestycji: Utworzenie mechanizmu mobilizującego kapitał prywatny na rzecz obronności, co zwiększy inwestycje w tym sektorze.

Cele

Plan ten ma na celu zwiększenie samodzielności Europy w dziedzinie obrony, wsparcie militarne Ukrainy i przygotowanie się na niepewność w stosunkach ze Stanami Zjednoczonymi. Pierwsze cele planu są zbiorowe zakupy i inwestycje w kluczowe potrzeby Europy, takie jak drony i technologie artyleryjskie.

Zobacz też

Przypisy

  1. Komisja przedstawia białą księgę w sprawie obronności europejskiej i planu ReArm Europe\/Gotowość 2030 [online], European Commission - European Commission [dostęp 2025-05-18].
  2. 1 2 3 Press statement by President von der Leyen on the defence package [online], European Commission - European Commission [dostęp 2025-05-18].
  3. EU weighs $841bn ‘rearm’ Europe plan to counter possible US disengagement [online], Al Jazeera [dostęp 2025-05-18] (ang.).
  4. Jon Henley, Jon Henley Europe, EU chief unveils €800bn plan to ‘rearm’ Europe, „The Guardian”, 4 marca 2025, ISSN 0261-3077 [dostęp 2025-05-18] (ang.).
  5. Brussels rebrands 'Rearm Europe' after backlash from Italy and Spain [online], euronews, 21 marca 2025 [dostęp 2025-05-18] (ang.).