Grażyna Bral

Grażyna Bral
G.B., GaBa, Anna Boss, GB, Ot-To
Imię i nazwisko

Grażyna Katarzyna Bral

Data i miejsce urodzenia

20 września 1937
Jamiczno k. Baranowicz

Data śmierci

21 marca 2023

Język

polski

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Dziedzina sztuki

poezja

Epoka

współczesność

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”

Grażyna Katarzyna Bral, ps. G.B., GaBa, Anna Boss, GB, Ot-To (ur. 20 września 1937 w Jamicznie k. Baranowicz, zm. 21 marca 2023[1][2])[3] – polska dziennikarka i poetka związana z Gdańskiem[4].

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Grażyna Katarzyna Rusak przyszła na świat jako córka pielęgniarki i księgowego[1]. Miała młodszą siostrę[5]. Jej dzieciństwo przypadło na czas II wojny światowej. Gdy miała 6 lat, ojciec zawiesił jej na szyi torebeczkę z karteczkami zawierającymi jej dane osobowe. Celem zabiegu było ocalenie tożsamości zagrożonej przez okupację. Jej rodzina, chcąc opuścić okolice Baranowicz, dołączyła do transportu Niemców, likwidujących szpital i uciekających z Baranowicz. W ten sposób zostali repatriantami. Zamieszkali w Gdańsku-Wrzeszczu[6]. W 1958 ukończyła Wydział Filologii Polskiej Uniwersytecie Warszawskim[3]. Podczas studiów w Warszawie poznała swojego przyszłego męża Sławomira Brala, związanego z Wybrzeżem. Razem wrócili do Gdańska[6]. Ich syn Grzegorz jest reżyserem teatralnym[5].

Zmarła 21 marca 2023, pochowana na cmentarzu Srebrzysko (rejon X, kwatera IX)[1].

Przebieg kariery zawodowej

Od 1959 do 1965 zatrudniona była w Wydawnictwie Morskim. Pracowała tam jako redaktorka książek i korektorka. Kolejnym etapem jej kariery zawodowej stało się dziennikarstwo. W latach 1965–1972 była członkiem zespołu redakcyjnego periodyku „Tygodnik Morski”. Najpierw działała w nim jako publicystka, a następnie pełniła funkcję zastępcy redaktora naczelnego[3]. Była redaktorką naczelną 2 i 3 numeru Gdańskiego Rocznika Kulturalnego[7]. W latach 1972–1981 pracowała w Gdańskim Ośrodku Telewizyjnym na stanowisku kierownika redakcji publicystyki kulturalnej, a później redaktora naczelnego ds. artystycznych[3]. Pracę w telewizji przerwało jej wprowadzenie stanu wojennego[6]. Od 1982 do 1990 zatrudniona była w redakcji tygodnika „Wybrzeże[3], gdzie była zastępcą redaktora naczelnego[8]. W latach 1991–1993 redagowała w „Dzienniku Bałtyckim” dodatek dla kobiet „Salon Alicji”. W latach 1970–1982 była członkiem SDP, od 1983 w SDRP, rzecznik dyscyplinarny Oddziału Morskiego. W 1992 przeszła na emeryturę, nie rozstając się jednak z pracą redakcyjną. Prowadziła współpracę z Dziennikiem Bałtyckim i Polskim Radiem w Gdańsku. W latach 1999–2003 pełniła funkcję zastępczyni redaktora naczelnego czasopisma „Styl Życia”. Przez dwa lata (2004–2006) prowadziła konwersatorium na Wydziale Politologii i Dziennikarstwa w Wyższej Szkole Humanistycznej w Gdańsku[3].

Twórczość literacka

Poza działalnością dziennikarską i redakcyjną Grażyna Bral ma także na swoim koncie dorobek literacki[4]. Działała w powołanej w 1959 przez Mieczysława Czychowskiego i Bogdana Justynowicza Gdańskiej Grupie Młodych. Grupa o charakterze interdyscyplinarnym zrzeszała młodych poetów, prozaików, publicystów i plastyków. Młodzi twórcy działali na płaszczyźnie socjologicznej. Łączyło ich zaangażowanie w życie miasta oraz poezja tworzona pod jego urokiem[9].

W 1963 została prezesem Klubu Literackiego Młodych, powołanego do życia przez gdański Oddział ZLP[10].

Pierwsze wiersze publikowała w almanachach w latach 60., jednak rozstała się z twórczością poetycką na kilkadziesiąt lat. Do pisania wierszy powróciła na emeryturze[6].

Publikacje książkowe[11]

  • Wakacje nad morzem (1985)[12]
  • Morze w kratkę (1986)[13]
  • Statek mojego wujka (1987)[14]
  • Kuba na obozie (1988)[15]
  • Jeżeli nie ty – to kto? (2006)[16]
  • Dawno-niedawno (2007)[17]
  • Ustawienia osobiste (2013)[18]

Odznaczenia

Przypisy

  1. 1 2 3 Wyszukiwarka Cmentarze w Gdańsku [online], cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 2025-03-06].
  2. Zaduszki Dziennikarskie w kościele św. Jana w Gdańsku - Czas [online] [dostęp 2025-03-06].
  3. 1 2 3 4 5 6 7 Bral, Grażyna Katarzyna, [w:] Słownik dziennikarzy i publicystów Pomorza 1945–2005, Gdańsk 2008, s. 21.
  4. 1 2 Grażyna Bral [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-03-04].
  5. 1 2 Emilia Dominiak, Teraz mam czas na poezję [online], www.zyjdlugo.pl [dostęp 2025-03-10].
  6. 1 2 3 4 żyj Długo - żyj zdrowo [online], www.zyjdlugo.pl [dostęp 2021-03-04].
  7. Gdański rocznik kulturalny [online], Encyklopedia Gdańska [dostęp 2021-03-04].
  8. Wybrzeże. Ilustrowany Tygodnik Społeczno-Informacyjny [online], Encyklopedia Gdańska [dostęp 2021-03-04].
  9. Gdańska grupa młodych [online], Encyklopedia Gdańska [dostęp 2021-03-04].
  10. Kulturalne. „Litery”. Nr 6(18), s. 16, 1963. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”. [dostęp 2025-03-10].
  11. Grażyna Bral [online], Katalog Biblioteki Narodowej [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  12. Wakacje nad morzem [online], Katalog Biblioteki Narodowej [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  13. Morze w kratkę [online], Katalog Biblioteki Narodowej [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  14. Statek mojego wuja [online], Katalog Biblioteki Narodowej [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  15. Kuba na obozie [online], Katalog Biblioteki Narodowej [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  16. Grażyna Bral, Jeżeli nie ty – to kto?, wyd. 1, Gdańsk: Marpress, 2006, ISBN 83-89091-76-3, OCLC 123964558 [dostęp 2021-03-04].
  17. Grażyna Bral, Dawno-niedawno, Gdańsk: Polnord-Wydawnictwo Oskar, 2007, ISBN 978-83-89923-26-4, OCLC 934698327 [dostęp 2021-03-04].
  18. Grażyna Bral, Ustawienia osobiste, Gdańsk: Wydawnictwo "Marpress", 2013, ISBN 978-83-7528-116-3, OCLC 876478441 [dostęp 2021-03-04].