Grabarz pospolity

Grabarz pospolity

Nicrophorus vespillo
(Linnaeus, 1758)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Rodzina	omarlicowate
Podrodzina	Nicrophorinae
Rodzaj	Nicrophorus
Gatunek	grabarz pospolity

Grabarz pospolity (Nicrophorus vespillo) – gatunek chrząszcza z rodziny omarlicowatych.

Chrząszcz o ciele długości 10–24 mm^[1]. Ubarwiony czarno z dwiema szerokimi, poprzecznymi, żółto- lub pomarańczowoczerwonymi przepaskami na pokrywach^[2][1]. Czułki zwieńczone 4-członową buławką, w której pierwszy człon jest czarny, a pozostałe żółtoczerwone, niekiedy przyciemnione^[1]. Okolice przedniego brzegu przedplecza ma porośnięty żółtymi włoskami, a pozostałą jego część nagą^[2][1]. Żółte włoski porastają tylną ⅓ brzegu pokryw^[1]. Występuje kilka wariantów barwnych tego chrząszcza różniących się rozłożeniem żółtopomarańczowych plam na czarnych pokrywach skrzydeł.

Owad rozprzestrzeniony w prawie całej Eurazji, znany także ze Stanów Zjednoczonych. W Polsce pospolity^[1].

Grabarz należy do nekrofauny. Odżywia się martwymi kręgowcami, które odnajduje za pomocą węchu. Samce po odnalezieniu padliny wydzielają charakterystyczny zapach i wydają skrzypiące dźwięki przywabiające samice. Następnie zakopują padlinę. W komorze z padliną samica składa do 15 jaj. Po pięciu dniach wylęgają się larwy, które w ciągu następnych 5–6 dni dwukrotnie linieją. Do drugiej wylinki larwy są karmione przez dorosłe chrząszcze brunatną cieczą powstałą z przetrawionej padliny, później zaczynają żywić się same. Grabarz pospolity posiada trzy stadia larwalne, w każdym z nich larwa ma odmienny wygląd (hipermetamorfoza).

Grabarze pospolite często przenoszą na sobie roztocze (forezja). Te pajęczaki żywią się jajami much złożonymi w padlinie i zazwyczaj nie szkodzą chrząszczom^[3].

• Klucz Pawła Jałoszyńskiego do polskich grabarzy w wątku na forum Entomo.pl