Grapa (Beskid Żywiecki)

Grapa
ilustracja
Państwo

 Polska

Położenie

Żabnica, Cięcina

Pasmo

Beskid Żywiecko-Orawski

Wysokość

613 m n.p.m.

Położenie na mapie gminy Węgierska Górka
Mapa konturowa gminy Węgierska Górka, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Grapa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Grapa”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Grapa”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Grapa”
Ziemia49°35′21,2″N 19°08′27,3″E/49,589222 19,140917

Grapa (613 m) – wzniesienie w Grupie Lipowskiego Wierchu i Romanki w Beskidzie Żywiecko-Orawskim. Znajduje się w przedłużeniu grzbietu Abrahamowa (857 m), który poprzez Grapę i Bukowinę (510 m) opada do doliny Soły w Węgierskiej Górce. Grzbiet ten oddziela dolinę potoku Żabniczanka, w której znajduje się miejscowość Żabnica od doliny potoku Cięcinka, w której znajduje się miejscowość Cięcina, obydwie w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Węgierska Górka[1].

W polskiej gwarze podhalańskiej, spiskiej, orawskiej oraz słowackiej gwarze spiskiej, orawskiej i liptowskiej słowo grapa oznacza strome lub urwiste zbocze lub wzniesienie[2].

Grapa ma długi grzbiet i obecnie jest w dużym stopniu porośnięta lasem, ale na niezaktualizowanej mapie topograficznej Geoportalu (2013 r.) jest w większości bezleśna, szczególnie na zboczach należących do miejscowości Cięcina[3]. Również na zdjęciach lotniczych mapy Geoportalu widoczne są na grzbiecie i stokach Grapy liczne polanki i zarastające chaszczami poletka dawnych pól uprawnych[1]. Dawniej były to tereny niemal całkowicie bezleśne. Od połowy XIX wieku po II wojnę światową Żywiecczyzna była tak przeludniona, że uprawiano poletka i wypasano bydło i owce po szczyty gór, szczególnie tych bliżej centrum miejscowości. Obecnie na wielu dawnych poletkach uprawnych i polanach Abrahamowa (szczególnie tych wyżej położonych) z powodów ekonomicznych zaprzestano ich rolniczego wykorzystywania i pozostawione swojemu losowi stopniowo zarastają chaszczami i lasem[4].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czerwony Węgierska Górka – Grapa – Abrahamów – Schronisko „Słowianka”hala Pawlusia – hal Rysianka (Główny Szlak Beskidzki)[5]

Przypisy

  1. 1 2 {{cytuj |url = https://mapy.geoportal.gov.pl/imap/Imgp_2.html?locale=pl&gui=new&sessionID=AA73B405-F098-4FF3-93BC-BAAE3BCABEA1 |tytuł = Geoportal. Mapa lotnicza |data dostępu = 2025-02-07}
  2. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  3. Geoportal. Mapa topograficzna [online] [dostęp 2025-02-07].
  4. Stanisław Figiel, Urszula Janicka-Krzywda, Wojciech W. Wiśniewski Piotr Krzywda, Beskid Żywiecki: przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, s. 90–97, 177, ISBN 978-83-62460-30-4.
  5. Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 2, ISBN 978-83-7605-084-3.
Widok na Grapę ze stoków Palenicy
Widok na Grapę ze stoków Palenicy