Gruba Jodła

„Gruba Jodła” na pocztówce z 1890

Gruba Jodła (niem. Dicke Tanne) – okaz jodły pospolitej (Abies alba), który rósł w tzw. Kniei Czatożańskiej na północnych stokach Babiej Góry. Było to największe drzewo znane z terenu dzisiejszego Babiogórskiego Parku Narodowego i najstarsza jodła na terenie całej Polski[1]

Według pomiarów Hugona Zapałowicza obwód jodły w pierśnicy wynosił 6,76 m. Jej wiek w chwili śmierci szacowany jest na ponad 600 lat natomiast wysokość na 55–65 metrów[2].

„Gruba Jodła” stanowiła jedną z atrakcji Babiej Góry na przełomie XIX i XX wieku, w okresie, gdy rozpoczynał się organizować ruch turystyczny w tej części Karpat. Rosła w pobliżu polany Czarna Cyrhel, na wysokości 860 m n.p.m.[2], mniej więcej w połowie dzisiejszego żółtego szlaku z Zawoi Składów na Markowe Szczawiny (tzw. Górnym Płajem)[3]. Pod koniec XIX wieku wskutek trafienia przez piorun zaczęła próchnieć, a jej ostateczne zniszczenie spowodowali pasterze z polany Czarna Cyrhel, którzy w wypróchniałym pniu rozpalili ognisko[1]. W 1914 roku drzewo zakończyło swój żywot na skutek powalenia przez wiatr[4]. W 1960 roku na wniosek prof. Władysława Szafera dokonano w betonie rekonstrukcji odziomka pnia „Grubej Jodły”[2].

Gruba Jodła rosła w granicach wsi Zawoja, w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Zawoja. Obecnie na jej miejscu na mapie Geoportalu opisane jest uroczysko Gruba Jodła, obok niego zarastająca polana Czarna Cyrhel[5].

Przypisy

  1. 1 2 Stanisław Figiel, Urszula Janicka-Krzywda, Wojciech W. Wiśniewski Piotr Krzywda, Beskid Żywiecki: przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, s. 268, ISBN 978-83-62460-30-4.
  2. 1 2 3 Michał Bartyzel, Gruba Jodła, [w:] Zawoja na starych pocztówkach [online] [dostęp 2010-02-26] [zarchiwizowane z adresu 2008-08-28].
  3. Krzysztof Wojtasiński, Urokliwy Płaj, „Beskidy”.
  4. Jodła pospolita (Abies alba) ang. Silver Fir [online], www.drzewa.nk4.netmark.pl [dostęp 2023-11-17].
  5. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-11-18].

Linki zewnętrzne