Grupa Operacyjna Warszawa Stasi

Grupa Operacyjna Warszawa Stasi

Operativgruppe Warschau
Operativgruppe des MfS in der VR Polen

OG Warschau

Państwo	Polska
Data utworzenia	1980
Data likwidacji	1990
Kierownik Grupy	mjr Carl-Heinz Scharpegge
Budżet	80.000 marek (1981) 400.000 (1982) 554.000 (1989)
Zatrudnienie	14 (w połowie lat 80.)
Adres
al. I Armii Wojska Polskiego 2-4 obecnie al. Szucha
Położenie na mapie Warszawy Ambasada NRD w Polsce
Położenie na mapie Polski Ambasada NRD w Polsce
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Ambasada NRD w Polsce
52°12′51,3″N 21°01′20,8″E/52,214250 21,022444

Grupa Operacyjna Warszawa Stasi (Operativgruppe Warschau, Operativgruppe des MfS in der VR Polen, w skrócie OG Warschau) – działająca w latach 1980-1990 w Polsce, a więc w okresie stanu wojennego i bezpośrednio po nim, jednostka operacyjna Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego NRD – Stasi (Ministerium für Staatssicherheit – MfS).

Grupa powstała 8 września 1980, na mocy porozumienia z władzami polskimi. Organizacyjnie była komórką kontrwywiadu (Spionageabwehr) Stasi, formalnie II Głównego Wydziału (Hauptabteilung II – HA II). Jej członkami byli też przedstawiciele innych służb Stasi. W połowie lat 80. składała się łącznie z 14 etatów, w tym z głównego pełnomocnika do spraw bezpieczeństwa ambasady NRD. Utrzymywała też w Polsce sieć własnych agentów, określaną na ok. 150-500 osób.

Zadania Grupy na rok 1982 ujęto w dokumencie z 18 listopada 1981 – „Porozumieniu między Głównym Zarządem II i Departamentem II polskiego MSW dotyczące czynności grup operacyjnych MBP NRD w PRL.”, w którym najistotniejszym z zadań określono zdobywanie informacji dotyczących układu sił w Polsce.

• 1980-1984 – mjr/ppłk Karl-Heinz Herbrich
• 1984-1987 – ppłk Hans Gottschling
• 1987-1989 – ppłk Peter Wilkes
• 1989-1990 – mjr Carl-Heinz Scharpegge

Grupa mieściła się w budynku ambasady NRD w Warszawie, przy ówczesnej al. I Armii Wojska Polskiego 2-4 (obecnie al. Szucha), zajmując 10 pokoi. Do 1984, praktycznie w okresie stanu wojennego, OG W utrzymywała też przedstawicielstwa terenowe:

• w Gdańsku (na terenie Konsulatu Generalnego w al. Zwycięstwa 23),
• Katowicach (na terenie przedstawicielstwa handlowego NRD, formalnie Oddziału w Katowicach Wydziału Polityczno-Handlowego Ambasady NRD, mieszczącego się przy ówczesnej ul. Liebknechta 15^[1]),
• Szczecinie (na terenie Konsulatu Generalnego przy ul. Królowej Korony Polskiej 31), i
• we Wrocławiu (na terenie Konsulatu Generalnego przy ul. Podwale 76).

• Hanna Labrenz-Weiß: MfS-Handbuch. Anatomie der Staatssicherheit. Hauptabteilung II. Spionageabwehr, Der Bundesbeauftragte für die Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der ehemaligen Deutschen Demokratischen Republik (BStU) Berlin 2001, 80 s., ISBN 978-3-942130-05-9
• Monika Tantzscher: Grupy operacyjne Stasi w krajach bloku wschodniego, [w:] Pamięć i Sprawiedliwość, 1 (9) 2006, IPN Warszawa
• Grupa Operacyjna Warszawa – Stasi w Polsce, [w:]
• Dywersyjne działania agentur Stasi w Polsce, [w:]

• Оперативная группа «Варшава»

• Grupa „Karpaty” MSW w Berlinie
• Grupa „Narew” KGB w Warszawie