Gymnocarpos
![]() Gymnocarpos decander | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Gymnocarpos |
| Nazwa systematyczna | |
| Gymnocarpos Forssk. Fl. Aegypt.-Arab.: 65 (1775)[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
G. decandrus Forsskål[4] | |

Gymnocarpos – rodzaj roślin z rodziny goździkowatych. Obejmuje 10 gatunków[3]. Rośliny te w większości występują we wschodniej Afryce na Półwyspie Somalijskim[5]. Szeroki zasięg od Wysp Kanaryjskich, poprzez północną Afrykę po południowo-zachodnią Azję ma gatunek Gymnocarpos decander[3]. W północnych Chinach oraz w Mongolii rośnie Gymnocarpos przewalskii[6]. G. decandrus jest wykorzystywany jako roślina paszowa dla wielbłądów[5].
Morfologia
- Pokrój
- Krzewinki i rośliny zielne o pędach nagich, silnie rozgałęzionych[6] i wzniesionych[7].
- Łodyga
- Pokładająca się lub wzniesiona, zwykle rozgałęziająca się dychotomicznie u nasady, na przekroju obła[6].
- Liście
- Naprzeciwległe, czasem skupione w pęczkach, siedzące lub krótkoogonkowe. Z błoniastymi przylistkami u nasady. Blaszka liściowa od równowąskiej do zaokrąglonej, mięsista, obła lub rynienkowata, z krótkim dzióbkiem na końcu[6].
- Kwiaty
- Obupłciowe, zebrane w kwiatostanach wierzchotkowych z błoniastymi lub liściopodobnymi podsadkami w rozgałęzieniach. Działki kielicha z krótkim dzióbkiem na końcu. Płatków korony brak. Pręciki w liczbie 10, w dwóch okółkach, z których zewnętrzny tworzą prątniczki. Zalążnia powstaje z trzech owocolistków, jest górna lub wpół dolna, jednokomorowa i z pojedynczym zalążkiem. Szyjka słupka pojedyncza, na szczycie z trójdzielnym znamieniem[6].
- Owoce
- Niełupka[7] lub otwierająca się nieregularnie torebka[6] otoczona przez trwały kielich[7].
Systematyka
Rodzaj zaliczany jest do plemienia Paronychieae i podrodziny Paronychioideae w obrębie rodziny goździkowatych[8].
- Wykaz gatunków[3]
- Gymnocarpos argenteus Petruss. & Thulin
- Gymnocarpos bracteatus (Balf.f.) Petruss. & Thulin
- Gymnocarpos decander Forssk.
- Gymnocarpos dhofarensis Petruss. & Thulin
- Gymnocarpos kuriensis (Radcl.-Sm.) Petruss. & Thulin
- Gymnocarpos mahranus Petruss. & Thulin
- Gymnocarpos parvibractus (M.G.Gilbert) Petruss. & Thulin
- Gymnocarpos przewalskii Bunge ex Maxim.
- Gymnocarpos rotundifolius Petruss. & Thulin
- Gymnocarpos sclerocephalus (Decne.) Dahlgren & Thulin
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-02-02] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-02-02] (ang.).
- 1 2 3 4 Gymnocarpos Forssk.. [w:] Plants of the World Online [on-line]. Kew, Royal Botanical Gardens. [dostęp 2022-02-02].
- ↑ Gymnocarpos. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-02-02].
- 1 2 David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 413, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- 1 2 3 4 5 6 Lu Dequan; Mats Thulin: Gymnocarpos Forsskål. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-02-02].
- 1 2 3 Gymnocarpos Forssk.. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-02-02].
- ↑ Genus: Gymnocarpos Forssk.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2022-02-02]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- African Plant Database ID: 191124
- EoL: 2873167
- Flora of China: 114254
- Flora of North America: 114254
- GBIF: 6418855
- iNaturalist: 185540
- IPNI: 19932-1
- ITIS: 823560
- NCBI: 157625
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:19932-1
- Tela Botanica: 86508
- identyfikator Tropicos: 40018770
- IRMNG: 1371683
- CoL: 635XB
