Gymnusa variegata
| Gymnusa variegata | |
| Kiesenwetter, 1845 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina |
rydzenice |
| Plemię |
Gymnusini |
| Rodzaj |
Gymnusa |
| Gatunek |
Gymnusa variegata |
Gymnusa variegata – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny rydzenic. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję od Wysp Brytyjski po Daleki Wschód.
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1845 roku przez Hellmutha von Kiesenwettera[1][2]. Wyróżnia się w jego obrębie dwa podgatunki[2]:
- Gymnusa variegata anatolica Korge, 1979
- Gymnusa variegata variegata Kiesenwetter, 1845
Morfologia
Chrząszcz o wydłużonym, łódkowatym w zarysie ciele długości od 5 do 6 mm. Ubarwienie ma czarne z rdzawoczerwonymi stopami. Człony w środkowej części czułków są krótsze niż dwukrotność ich szerokości. Powierzchnia głowy jest błyszcząca. Przedplecze również jest lśniące, o dość rozproszonym punktowaniu. Pokrywy mają gęste, ziarniste punktowanie. Powierzchnia odwłoka ma połyskujące tło i silne, dość gęste punktowanie. Owłosienie jest wyraźne, złocistożółte[3].
Ekologia i występowanie
Owad rozmieszczony głównie na obszarach górskich[3], ale spotykany także na nizinach, zwłaszcza na północy zasięgu. Zasiedla stanowiskach wilgotne i zacienione, chętnie pobrzeża źródeł i zimnych potoków. Bytuje wśród wilgotnych mchów i na wystającej ponad taflę wody roślinności. Aktywne osobniki dorosłe obserwuje się od lipca do maja, w górach najliczniej w lecie[4].
Gatunek palearktyczny. Podgatunek nominatywny w Europie znany jest z Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Polski, Czech, Słowacji i północnoeuropejskiej części Rosji, a w Azji z dalekowschodniej części Rosji i chińskiego Jilinu. Podgatunek G. v. anatolica jest endemitem azjatyckiej części Turcji[2].
Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek narażony na wymarcie (VU)[5].
Przypisy
- ↑ Ernest August Hellmuth von Kiesenwetter. Entomologische Notizen. „Stettiner Entomologische Zeitung”. 6 (7), s. 220–227, 1845.
- 1 2 3 M. Schülke, A. Smetana: Staphylinidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 2. Hydrophiloidea-Staphylinoidea. I. Löbl, D. Löbl (red.). Wyd. Brill. Leiden, Boston: 2015, s. 426.
- 1 2 Arved Lompe: Gattung Gymnusa Gravenhorst, 1806. [w:] Käfer Europas [on-line]. [dostęp 2024-11-02].
- ↑ B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae, część 3: Aleocharinae. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (8), 1981.
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.