Hadronyche

Hadronyche[1]
L. Koch, 1873
Hadronyche modesta
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	szczękoczułkowce
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Infrarząd	ptaszniki
Rodzina	Atracidae
Rodzaj	Hadronyche
Typ nomenklatoryczny
Hadronyche cerberea L. Koch, 1873
Synonimy
Anepsiada Rainbow et Pulleine, 1918 Pseudatrax Rainbow, 1914 Styphlopis Rainbow, 1913

Hadronyche – rodzaj pająków z infrarzędu ptaszników i rodziny Atracidae. Obejmuje 32 opisane gatunki. Występują na wschodzie Australii.

Ubarwienie jest głównie rudobrązowe do czarnego^[2].

Prosoma jest szeroka, często tak szeroka jak długa lub nieznacznie szersza niż dłuższa. Karapaks ma część głowową na przedzie szeroką, wyniesioną w stopniu od średniego do silnego. Jamka karapaksu ma postać poprzecznego rowka. Szczękoczułki zwykle mają człon nasadowy tęższy niż u innych Atracidae. Bruzda szczękoczułka jest V-kształtna^[2], na przedniej krawędzi zawsze zaopatrzona w zęby, na tylnej zaopatrzona w nie z wyjątkiem H. nadgee^[3], na dnie z mniejszymi ząbkami środkowymi w jednym lub większej liczbie szeregów. Pazur jadowy na powierzchniach przednio-bocznych wyposażony jest we wzdłużne kile. Szczęki są dłuższe niż szersze, warga dolna kwadratowawa, tak szeroka jak długa, wyjątkowo trochę szersza niż dłuższa. Sternum jest jajowate, o jajowatych do wąsko podługowatych sigilla^[2].

Odnóża przedniej pary mają kolce na spodzie goleni i nadstopi. Odnóża drugiej pary samca mają golenie niezmodyfikowane i na brzusznej stronie zaopatrzone w zgrupowane lub rozproszone kolce albo mają owe golenie zmodyfikowane przez obecność zaokrąglonej apofizy brzusznej lub zastępującej ją niskiej nabrzmiałości. Nadstopia drugiej pary samca są z kolei albo sinusoidalnie wykrzywione z wklęśniętą powierzchnią nasadowo-brzuszną i małą, kolczastą apofizą pośrodku powierzchni brzusznej albo niezmodyfikowane do co najwyżej nieznacznie wygiętych. W przeciwieństwie do rodzaju Illawara stopy samców mają na spodzie dwa, a nie trzy szeregi kolców^[2].

Opistosoma (odwłok) jest wyposażona w dwie pary kądziołków przędnych. Ostatni człon kądziołków tylno-bocznej pary jest palcowaty, krótki do przeciętnie długiego^[2].

Nogogłaszczki samca cechują się dużymi, często tak szerokimi jak uda lub szerszymi od nich rzepkami. Bulbus ma rejon tegularny zwykle większy, a embolus szerszy i krótszy niż u rodzaju Atrax. Bruzda ejakulacyjna w odsiebnej części embolusa jest wąska^[2].

Genitalia samicy zawierają jedną parę jednopłatowych, niezmodyfikowanych spermatek, najczęściej stosunkowo krótkich i szerokich^[2].

Pająki saproksyliczne. Najczęściej bytują wewnątrz kłód, zwłaszcza w wilgotnych i w zaawansowanym stopniu rozkładu^[4][2], a niektóre wyspecjalizowały się próchnowiskach drzew jeszcze stojących^[2].

Przedstawiciele rodzaju są endemitami wschodniej części Australii^[2]. Znani są z Queenslandu, Nowej Południowej Walii, Australijskiego Terytorium Stołecznego, Australii Południowej, Wiktorii i Tasmanii^[2][5]. Na północ docierają do północno-wschodniego Queenslandu, a na zachód do okolic Gór Flindersa^[2].

Takson ten wprowadzony został w 1873 roku przez Ludwiga Kocha jako monotypowy, z opisaną w tej samej publikacji H. cerberea jako jedynym gatunkiem^[6]. Opisane odpowiednio w 1913 i 1914 roku przez Williama Josepha Rainbowa rodzaje Styphlopis i Pseudatrax zsynonimizowane zostały przez Michaela Rolanda Gray’a najpierw w 1978 roku z rodzajem Atrax^[7], a następnie w 1988 roku przeniesione do synonimów rodzaju Hadronyche^[8]. W 2010 roku Gray przeprowadził rewizję omawianego rodzaju, opisując liczne nowe gatunki i wyróżniając w jego obrębie cztery wstępne grupy gatunków, lamingtonensis, adelaidensis, infensa i cerberea, przy czym zaznaczył, że prawdopodobnie tylko dwie pierwsze są monofiletyczne^[2].

W sumie do rodzaju należą 32 opisane gatunki^[5]:

Wyniki analiz zespołu Stephanie F. Lorii opublikowane w 2025 roku wskazują, że linie ewolucyjne rodzajów Atrax i Hadronyche rozdzieliły się 72 mln lat temu, w kredzie późnej^[9].

Podobnie jak atraks, Hadronyche są bardzo jadowite – zdarzają się przypadki ciężkich zatruć, a dawniej także śmierci. Istnieje jednak skuteczna antytoksyna^[10].