Halina Beisertówna
| Data i miejsce urodzenia |
8 lub 13 kwietnia 1919 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
16 sierpnia 1944 |
| Przyczyna śmierci |
śmierć w powstaniu warszawskim |
| Miejsce spoczynku | |
| Narodowość |
polska |
| Rodzice |
Edmund i Elwira z Olszowskich |
| Krewni i powinowaci |

Halina Beisertówna pseudonim Kasia (ur. 8[2] lub 13 kwietnia[3] 1919 w Żydówku[a], zm. 16 sierpnia 1944)[2][3] – działaczka ruchu oporu w okresie II wojny światowej, harcerka, uczestniczka powstania warszawskiego[2][3].
Życiorys
Urodziła się w Żydówku, córka Edmunda i Elwiry z Olszowskich[3] (kuzynka generała Stefana Roweckiego ps. „Grot”[4]). W latach 1933–1939 uczyła się w Gimnazjum ss. Urszulanek w Gdyni, zdając egzamin maturalny z nagrodą[2]. Harcerka, ochotniczka z hufca szkolnego PWK w Gdyni.
Przez cały okres II wojny światowej działała w konspiracji. W 1944 r. wstąpiła do AK[2]. Od 1941 r. była łączniczką Departamentu Informacji Delegatury Rządu na Kraj oraz członkiem zespołu redakcyjnego i sekretarzem pisma „Rzeczpospolita Polska”[2][3].
Ukrywała Żydów i członków ruchu oporu. Zatrzymała i ostrzegła niedoszłych uczestników zebrania w „spalonym” lokalu konspiracyjnym przy ulicy Księdza Skorupki w kwietniu 1944 roku. Uratowała dokumenty – w tym spis adresów – z opieczętowanego przez Gestapo lokalu powielarni przy ulicy Solec 53 i redakcji na ulicy Tamka 37[2].
W powstaniu warszawskim pracowała przy ulicy Stanisława Moniuszki w zespole redakcyjnym „Biuletynu Zaginionych” i sekretarzowała w „Rzeczypospolitej Polskiej”. 15 sierpnia została ciężko poparzona w wyniku ostrzału lokalu sekretariatu Departamentu Informacji (wraz z koleżanką została oblana płonącą benzyną w wyniku wybuchu tzw. „szafy”[3][5]). Wg innej relacji mimo poparzeń ratowała koleżanki i dokumenty w płonącym lokalu[2]. Zmarła następnego dnia[3]. Na jej pogrzebie, dla uczczenia jej postawy, oddział AK oddał salwę honorową[2].
Pochowana wraz z młodszą siostrą Zofią „Kama”[b] na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[3] (kwatera 25A-8-23)[6]. Przedstawiona pośmiertnie do odznaczenia Krzyżem Walecznych[3].
Uwagi
Przypisy
- ↑ Obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 października 2019 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2019 r. poz. 2360, s. 2503)
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Beisert Elwira + Beisert Halina + Beisert Zofia, Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej, s. 4–14 [dostęp 2025-02-11].
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Halina Beisert, [w:] Powstańcze Biogramy [online], Muzeum Powstania Warszawskiego [dostęp 2025-02-10].
- ↑ Umarli - 16 sierpnia 1944 [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2025-02-10].
- ↑ Janina Czaplińska „Aleksandra”, „Biruła”, [w:] Archiwum Historii Mówionej [online], Muzeum Powstania Warszawskiego [dostęp 2025-02-10].
- ↑ Cmentarz Wojskowy. Kwatera A25, rząd 8, grób 23, [w:] Wyszukiwarka cmentarna [online], Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Warszawie [dostęp 2025-02-10].
Linki zewnętrzne
- Strynkiewicz-Żurowska Barbara, Muzeum Historii Kobiet [zarchiwizowane 2011-01-04].
- Biuro Delegata Rządu na Kraj. Część II. Departamenty delegatury prowadzące tzw. "działalność bieżącą" [online], DWS-XIP [dostęp 2025-02-10].