Harfiarz północny

Harfiarz północny

Psalmopoeus langenbucheri
Schmidt, Bullmer et Thierer-Lutz, 2006
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	szczękoczułkowce
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Infrarząd	ptaszniki
Rodzina	ptasznikowate
Podrodzina	Psalmopoeinae
Rodzaj	harfiarz
Gatunek	harfiarz północny

Harfiarz północny^[1] (Psalmopoeus langenbucheri) – gatunek pająka z infrarzędu ptaszników i rodziny ptasznikowatych. Zamieszkuje północną Amerykę Południową.

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 2006 roku przez Güntera Schmidta, Michaela Bullmera, Martina Thierera-Lutza^[2][3]. Jako miejsce typowe wskazano Caripe w Wenezueli. Epitet gatunkowy nadano na cześć Franka Langenbuchera, który odłowił materiał typowy^[3]. W 2022 roku redeskrypcji gatunku przy okazji rewizji rodzaju dokonali Yeimy Cifuentes i Rogéiro Bertani^[4].

Samice osiągają do około 50 mm, a samce do około 30 mm długości ciała^[5]. Ubarwienie osobników dorosłych jest jasnobrązowe, ze złotawym karapaksem, beżową opistosomą (odwłokiem), różowawą linią na bokach nadstopiów i różową lub pomarańczową plamką na wierzchu stóp^[5][4]. Niewiele dłuższy niż szeroki karapaks ma lekko wyniesioną część głowową, wyraźne rowki tułowiowe oraz głębokie i proste jamki. Oczy pary przednio-środkowej leżą na tej samej wysokości co pary przednio-bocznej, a pary tylno-bocznej bardziej z przodu niż pary tylno-środkowej. Nadustek nie występuje. Szczękoczułki mają na przednich krawędziach rowków 8 ząbków u samicy i 11 ząbków u samca, a w częściach przednio-brzusznych szereg od 5 do 7 długich, nitkowatych szczecinek strydulacyjnych. Narząd strydulacyjny szczęk u samca składa się z od 8 do 10 prostych, grubych szczecinek na planie półksiężycowatej linii i obecnych za nimi 6 szczecinek smuklejszych, u samicy zaś z 13–14 prostych szczecinek grubych i 6–8 szczecinek smukłych; najdłuższe ze szczecinek grubych są bocznie spłaszczone, na wierzchołkach pomarszczone. Odnóża pary pierwszej i ostatniej są najdłuższe i równych długości, zaś pary trzeciej – najkrótsze. Stopy wszystkich par odnóży oraz nadstopia dwóch pierwszych par mają całkowite skopule, nadstopia pary ostatniej mają skopule zajmujące tylko odsiebną ⅓ długości, a te pary trzeciej mają skopule zajmujące odsiebne ⅔ długości^[4].

Samce mają na goleniach pierwszej pary odnóży apofizy (haki) goleniowe złożone z dwóch gałęzi, z których tylno-boczna jest dłuższa, u podstawy wąska i ku szczytowi zwężająca się; za tylno-boczną gałęzią znajduje się zaokrąglony guzek. Kulisty bulbus jest krótszy niż 4,5-krotność tegulum i ma małe subtegulum. Około 2,9 raza dłuższy od tegulum embolus ma część dosiebną prostą, odsiebną połowę delikatnie zakrzywioną i zwęża się ku mniej więcej prostemu wierzchołkowi^[4].

Genitalia samicy mają dwie całkowicie odseparowane, mniej więcej proste, trójkątne spermateki, każda z jednym lub dwoma zaokrąglonymi, słabo zesklerotyzowanymi płatami na zgięciu środkowym oraz krótkim i zaokrąglonym płatem wierzchołkowym, zlanym z częścią środkową^[4].

Gatunek neotropikalny, endemiczny dla północnej Wenezueli^[2][4], znany ze stanów Monagas i Aragua^[4]. Zamieszkuje lasy deszczowe, ale też uprawy bananowców i kakaowców. Występuje na terenach o średniej temperaturze 26°C i średniej wilgotności względnej około 80%^[3]. Gniazda buduje w szczelinach, dziuplach i próchnowiskach w pniach drzew^[5].

Dorosły osobnik wymaga pionowego terrarium o minimalnych wymiarach 20×25×35 cm z elementem wystroju ułatwiającym konstrukcję gniazda. Zaleca się temperaturę w okolicach 27°C w dzień i około 24°C nocą oraz wilgotność około 80%. Kokon jajowy samica buduje zwykle od dwóch do czterech miesięcy po kopulacji i zawiera on zazwyczaj 40–60 jaj^[5].