Henryk Brokman

Henryk Brokman

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	13 sierpnia 1886 Warszawa
Data i miejsce śmierci	6 sierpnia 1976 Warszawa
profesor
Specjalność: pediatria, immunologia
Doktorat	1911
Habilitacja	1932
Polska Akademia Nauk
Status	zmarły
Funkcja	członek rzeczywisty
Doktor honoris causa Akademia Medyczna w Warszawie – 1975
Odznaczenia

Henryk Brokman (ur. 13 sierpnia 1886 w Warszawie, zm. 6 sierpnia 1976 tamże^[1][2][3]) – polski lekarz żydowskiego pochodzenia, profesor^[4]. Specjalizował się w zagadnieniach z zakresu pediatrii, immunologii i chorób zakaźnych^[4].

Urodził się w rodzinie Leopolda (1849–1932) i Heleny z Rotwandów (ur. 1852). Brat Barbary Jadwigi Groniowskiej (1889–1985), bibliotekarki^[3]. W czasach gimnazjalnych i studiów uniwersyteckich działał w ruchu patriotycznym^[5]. Od 1904 studiował medycynę na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, jednak wskutek udziału w strajku szkolnym z 1905 został relegowany z uczelni. Następnie przeniósł się do Berlina, doktoryzował się w 1911 w Heidelbergu, pisząc rozprawę pt. Über gruppenspezifische Strukturen des tierischen Blutes. W następnych latach kontynuował studia w Charkowie i Zurychu (1911–1915)^[4]. Habilitował się z kolei w 1932. Tematem jego pracy habilitacyjnej były badania nad patogenezą płonicy. Tytuł profesora uzyskał na wniosek Rady Wydziału Lekarskiego UW^[6].

Odbył staż internistyczny u prof. Władysława Janowskiego w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie, a od 1913 rozpoczął specjalizację u prof. Emila Feera w Klinice Pediatrycznej w Zurychu^[3]. W latach 1915–1918 był lekarzem wojskowym w armii rosyjskiej, w 1920, podczas wojny polsko-bolszewickiej, lekarz oddziałów zakaźnych w szpitalu wojskowym w Modlinie.

Podczas okupacji niemieckiej przebywał z żoną w getcie warszawskim, z którego wyszli 28 lipca 1942 przez gmach Sądów na Lesznie. Po stronie aryjskiej opiekował się nimi dr Aleksander Jackowski, który organizował im kolejne mieszkania^[7]. W czasie powstania warszawskiego w oddziale „Bakcyl”^[8], pracował w punkcie opatrunkowym Obwodu V Mokotów. Po upadku powstania wyszedł wraz żoną z miasta z ludnością cywilną i schronił się w Częstochowie^[3].

W latach 1945–1946 – profesor, dyrektor i kierownik Katedry oraz Kliniki Chorób Zakaźnych Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 1946–1953 – kierownik Katedry i Kliniki Chorób Dzieci w Akademii Lekarskiej w Gdańsku (od 1950 Akademia Medyczna), w latach 1953–1962 – kierownik Kliniki Terapii Oddziału Pediatrycznego Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie^[3].

W okresie 1961–1970 przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. W latach 1955–1976 redaktor naczelny kwartalnika Pediatria Polska^[6]. Prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. Członek korespondent Polskiej Akademii Nauk od 1954 roku, w poczet członków rzeczywistych tej instytucji został przyjęty w 1966^[9]. Doktor honoris causa WUM (1975)^[3][10].

Był żonaty z Jadwigą (ur. 1893), szwagrem fizykochemika Kazimierza Fajansa, przyjacielem Ludwika Hirszfelda^[4].

Zmarł 6 sierpnia 1976 w Warszawie, pochowany wraz z Wacławem i Stefanią Brokmanami na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 142-3-8,9)^[2][11].

• Złoty Krzyż Zasługi (30 stycznia 1939)^[12]
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (13 stycznia 1955)^[13]

• Nagroda Państwowa III stopnia za prace kliniczno-badawcze nad etiologią biegunek niemowlęcych (1955)^[14]