Henryk Jaroszewicz

Henryk Jaroszewicz
Ilustracja
Henryk Jaroszewicz (2020)
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

1974[1]
Gliwice[1]

doktor habilitowany nauk humanistycznych
Specjalność: językoznawstwo słowiańskie[2]
Alma Mater

Uniwersytet Opolski (1999)

Doktorat

13 listopada 2003[2] – językoznawstwo
Uniwersytet Opolski
Wydział Filologiczny

Habilitacja

20 czerwca 2017[2] – językoznawstwo
Uniwersytet Wrocławski
Wydział Filologiczny

nauczyciel akademicki
uczelnia

Uniwersytet Opolski[1]

Wydział

Filologiczny
Katedra Slawistyki

Stanowisko

asystent (1999–2001)
adiunkt (2004–2005)

Okres zatrudn.

1999–2001, 2004–2005

uczelnia

Uniwersytet Zagrzebski[1]

Stanowisko

lektor i wykładowca języka polskiego

Okres zatrudn.

2001–2004

uczelnia

Uniwersytet Wrocławski[1]

Wydział

Filologiczny
Instytut Filologii Słowiańskiej
Zakład Kroatystyki i Serbistyki

Stanowisko

adiunkt (2005–2024)
profesor uczelni
(od 1 marca 2024)[3]

Okres zatrudn.

od 1 października 2005[2]

Henryk Michał Jaroszewicz (ur. 1974 w Gliwicach[1]) – śląski[4] językoznawca, socjolingwista i specjalista języków południowosłowiańskich[5] (serbokroatysta) i polonista[1]. Doktor hab. nauk humanistycznych, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego[6].

Życiorys

Ukończył Technikum Kolejowe w Gliwicach (1995) oraz Uniwersytet Opolski w Opolu (1999). Na opolskiej uczelni obronił pracę doktorską Nowe tendencje normatywne w standardowych językach chorwackim i serbskim (2003). Był asystentem, a potem adiunktem w Katedrze Slawistyki działającej w ramach Instytutu Filologii Polskiej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Opolskiego. W latach 2001–2004 pełnił funkcję lektora i wykładowcy języka polskiego na Uniwersytecie w Zagrzebiu. Od 2005 r. jest związany z Uniwersytetem Wrocławskim, gdzie w 2017 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie monografii Derywacja frazeologiczna w języku polskim i serbskim[1][2]. Obecnie jest zatrudniony na stanowisku profesora w Instytucie Filologii Słowiańskiej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego[7][1].

Jest socjolingwistą, serbokroatystą, polonistą, autorem czterech monografii oraz przeszło trzydziestu artykułów naukowych i rozdziałów monografii. Publikuje felietony popularnonaukowe na portalu internetowym Wachtyrz.eu[8]. Bada współczesną historię języków południowosłowiańskich i zachodniosłowiańskich, zajmuje się polityką językową i ekologią językową, poświęca uwagę badawczą pograniczom gramatyki oraz frazeologii. Jest autorem pierwszego w historii naukowego opracowania kodyfikującego język śląski Zasady pisowni języka śląskiego (2022)[9].

Był pomysłodawcą (2012)[10] i członkiem-założycielem Rady Języka Śląskiego (2023–2024)[11][12][13].

Najważniejsze publikacje

Języki południowosłowiańskie

  • Nowe tendencje normatywne w standardowych językach chorwackim i serbskim (Opole 2004)
  • Jugosłowiańskie spory o status języka serbsko-chorwackiego w latach 1901–1991 (Wrocław 2006)
  • Прилози историји српскохрватског језика (Београд 2012)
  • Derywacja frazeologiczna w języku polskim i serbskim (Wrocław 2016)

Język śląski

  • Literacko-jynzykowŏ erbowizna Gōrnego Ślōnska – in spe, (w:) „Kiedy umrze ślōnsko gŏdka”, red. M. Musiał, M. Rosa, Katowice, 2019, s. 85–91
  • Rozwój języka Górnoślązaków w XXI wieku. Szkic socjolingwistyczny, „Zeszyty Łużyckie”, LIII, 2019, s. 25–42
  • Krytyka prób emancypacji śląszczyzny. Płaszczyzna prawno-ustrojowa, społeczno-polityczna i personalna, „Slavica Wratislaviensia”, CLXIX, 2019, s. 137–166
  • Zasady pisowni języka śląskiego. Studium normatywne (Siedlce 2022)

Życie prywatne

Ślązak z urodzenia i wyboru[1]. Publicznie deklaruje się jako Ślązak, jest członkiem Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej[14]. Mąż, ojciec trojga dzieci. Mieszka w Legnicy[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Instytut Filologii Słowiańskiej UWr - Jaroszewicz Henryk [online], web.archive.org, 27 lutego 2024 [dostęp 2024-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2024-02-27].
  2. 1 2 3 4 5 Dr hab. Henryk Michał Jaroszewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-05-24].
  3. https://bip.uni.wroc.pl/download/attachment/40851/uchwala-nr-14_2024-senatu-uwr-z-2024-02-21-w-sprawie-zatrudnienia-na-stanowisku-profesora-uwr-henryka-jaroszewicza.pdf
  4. Henryk Jaroszewicz: Rozumiem i czuję, że jestem Ślązakiem.
  5. Jaroszewicz, Henryk, 1974- [online], Databáze Národní knihovny ČR [dostęp 2021-02-09] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-09] (cz.).
  6. https://bip.uni.wroc.pl/download/attachment/40851/uchwala-nr-14_2024-senatu-uwr-z-2024-02-21-w-sprawie-zatrudnienia-na-stanowisku-profesora-uwr-henryka-jaroszewicza.pdf
  7. https://bip.uni.wroc.pl/download/attachment/40851/uchwala-nr-14_2024-senatu-uwr-z-2024-02-21-w-sprawie-zatrudnienia-na-stanowisku-profesora-uwr-henryka-jaroszewicza.pdf
  8. - Henryk Jaroszewicz na portalu Wachtyrz.eu.
  9. Katarzyna Pachelska, Henryk Jaroszewicz, ekspert od zasad pisowni języka śląskiego, profesorem UWr [online], Ślązag.pl, 4 marca 2024 [dostęp 2024-05-24] (pol.).
  10. Aldona Minorczyk-Cichy, Rada Języka Śląskiego przy Radzie Górnośląskiej [online], mikołów naszemiasto, 25 czerwca 2012 [dostęp 2024-09-23] (pol.).
  11. Powstaje Rada Języka Śląskiego. Jej członkowie chcą oficjalnego uznania Ślązaków za mniejszość etniczną - Wiadomości [online], web.archive.org, 1 grudnia 2023 [dostęp 2024-05-25] [zarchiwizowane z adresu 2023-12-01].
  12. Skłod Rady Ślōnskigo Jynzyka – Rada Ślōnskigo Jynzyka [online], web.archive.org, 20 maja 2024 [dostęp 2024-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2024-05-20].
  13. Skłod Rady Ślōnskigo Jynzyka [online], Rada Ślōnskigo Jynzyka [dostęp 2024-09-23] (pol.).
  14. Henryk Jaroszewicz – profil na stronie Instytutu Filologii Słowiańskiej UWr.