Henryk Jaroszewicz
![]() Henryk Jaroszewicz (2020) | |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| doktor habilitowany nauk humanistycznych | |
| Specjalność: językoznawstwo słowiańskie[2] | |
| Alma Mater |
Uniwersytet Opolski (1999) |
| Doktorat |
13 listopada 2003[2] – językoznawstwo |
| Habilitacja |
20 czerwca 2017[2] – językoznawstwo |
| nauczyciel akademicki | |
| uczelnia | |
| Wydział |
Filologiczny |
| Stanowisko |
asystent (1999–2001) |
| Okres zatrudn. |
1999–2001, 2004–2005 |
| uczelnia | |
| Stanowisko |
lektor i wykładowca języka polskiego |
| Okres zatrudn. |
2001–2004 |
| uczelnia | |
| Wydział |
Filologiczny |
| Stanowisko |
adiunkt (2005–2024) |
| Okres zatrudn. |
od 1 października 2005[2] |
Henryk Michał Jaroszewicz (ur. 1974 w Gliwicach[1]) – śląski[4] językoznawca, socjolingwista i specjalista języków południowosłowiańskich[5] (serbokroatysta) i polonista[1]. Doktor hab. nauk humanistycznych, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego[6].
Życiorys
Ukończył Technikum Kolejowe w Gliwicach (1995) oraz Uniwersytet Opolski w Opolu (1999). Na opolskiej uczelni obronił pracę doktorską Nowe tendencje normatywne w standardowych językach chorwackim i serbskim (2003). Był asystentem, a potem adiunktem w Katedrze Slawistyki działającej w ramach Instytutu Filologii Polskiej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Opolskiego. W latach 2001–2004 pełnił funkcję lektora i wykładowcy języka polskiego na Uniwersytecie w Zagrzebiu. Od 2005 r. jest związany z Uniwersytetem Wrocławskim, gdzie w 2017 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie monografii Derywacja frazeologiczna w języku polskim i serbskim[1][2]. Obecnie jest zatrudniony na stanowisku profesora w Instytucie Filologii Słowiańskiej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego[7][1].
Jest socjolingwistą, serbokroatystą, polonistą, autorem czterech monografii oraz przeszło trzydziestu artykułów naukowych i rozdziałów monografii. Publikuje felietony popularnonaukowe na portalu internetowym Wachtyrz.eu[8]. Bada współczesną historię języków południowosłowiańskich i zachodniosłowiańskich, zajmuje się polityką językową i ekologią językową, poświęca uwagę badawczą pograniczom gramatyki oraz frazeologii. Jest autorem pierwszego w historii naukowego opracowania kodyfikującego język śląski Zasady pisowni języka śląskiego (2022)[9].
Był pomysłodawcą (2012)[10] i członkiem-założycielem Rady Języka Śląskiego (2023–2024)[11][12][13].
Najważniejsze publikacje
Języki południowosłowiańskie
- Nowe tendencje normatywne w standardowych językach chorwackim i serbskim (Opole 2004)
- Jugosłowiańskie spory o status języka serbsko-chorwackiego w latach 1901–1991 (Wrocław 2006)
- Прилози историји српскохрватског језика (Београд 2012)
- Derywacja frazeologiczna w języku polskim i serbskim (Wrocław 2016)
Język śląski
- Literacko-jynzykowŏ erbowizna Gōrnego Ślōnska – in spe, (w:) „Kiedy umrze ślōnsko gŏdka”, red. M. Musiał, M. Rosa, Katowice, 2019, s. 85–91
- Rozwój języka Górnoślązaków w XXI wieku. Szkic socjolingwistyczny, „Zeszyty Łużyckie”, LIII, 2019, s. 25–42
- Krytyka prób emancypacji śląszczyzny. Płaszczyzna prawno-ustrojowa, społeczno-polityczna i personalna, „Slavica Wratislaviensia”, CLXIX, 2019, s. 137–166
- Zasady pisowni języka śląskiego. Studium normatywne (Siedlce 2022)
Życie prywatne
Ślązak z urodzenia i wyboru[1]. Publicznie deklaruje się jako Ślązak, jest członkiem Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej[14]. Mąż, ojciec trojga dzieci. Mieszka w Legnicy[1].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Instytut Filologii Słowiańskiej UWr - Jaroszewicz Henryk [online], web.archive.org, 27 lutego 2024 [dostęp 2024-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2024-02-27].
- 1 2 3 4 5 Dr hab. Henryk Michał Jaroszewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-05-24].
- ↑ https://bip.uni.wroc.pl/download/attachment/40851/uchwala-nr-14_2024-senatu-uwr-z-2024-02-21-w-sprawie-zatrudnienia-na-stanowisku-profesora-uwr-henryka-jaroszewicza.pdf
- ↑ Henryk Jaroszewicz: Rozumiem i czuję, że jestem Ślązakiem.
- ↑ Jaroszewicz, Henryk, 1974- [online], Databáze Národní knihovny ČR [dostęp 2021-02-09] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-09] (cz.).
- ↑ https://bip.uni.wroc.pl/download/attachment/40851/uchwala-nr-14_2024-senatu-uwr-z-2024-02-21-w-sprawie-zatrudnienia-na-stanowisku-profesora-uwr-henryka-jaroszewicza.pdf
- ↑ https://bip.uni.wroc.pl/download/attachment/40851/uchwala-nr-14_2024-senatu-uwr-z-2024-02-21-w-sprawie-zatrudnienia-na-stanowisku-profesora-uwr-henryka-jaroszewicza.pdf
- ↑ - Henryk Jaroszewicz na portalu Wachtyrz.eu.
- ↑ Katarzyna Pachelska, Henryk Jaroszewicz, ekspert od zasad pisowni języka śląskiego, profesorem UWr [online], Ślązag.pl, 4 marca 2024 [dostęp 2024-05-24] (pol.).
- ↑ Aldona Minorczyk-Cichy, Rada Języka Śląskiego przy Radzie Górnośląskiej [online], mikołów naszemiasto, 25 czerwca 2012 [dostęp 2024-09-23] (pol.).
- ↑ Powstaje Rada Języka Śląskiego. Jej członkowie chcą oficjalnego uznania Ślązaków za mniejszość etniczną - Wiadomości [online], web.archive.org, 1 grudnia 2023 [dostęp 2024-05-25] [zarchiwizowane z adresu 2023-12-01].
- ↑ Skłod Rady Ślōnskigo Jynzyka – Rada Ślōnskigo Jynzyka [online], web.archive.org, 20 maja 2024 [dostęp 2024-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2024-05-20].
- ↑ Skłod Rady Ślōnskigo Jynzyka [online], Rada Ślōnskigo Jynzyka [dostęp 2024-09-23] (pol.).
- ↑ Henryk Jaroszewicz – profil na stronie Instytutu Filologii Słowiańskiej UWr.
