Henryk Kadyi
![]() | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Profesor nauk medycznych | |
| Specjalność: anatomia | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Profesura | |
| Polska Akademia Umiejętności | |
| Status |
członek korespondent |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Rektor Uniwersytetu Lwowskiego | |
Henryk Karol Klemens Kadyi (ur. 23 maja 1851 w Przemyślu, zm. 25 października 1912 we Lwowie) – polski profesor anatomii opisowej oraz patologii. Przyczynił się do podniesienia weterynarii do rangi studiów uniwersyteckich.
Życiorys
Syn Ludwika i Klementyny. Jego braćmi byli Juliusz (zm. 1916, radca dworu) i Józef (lekarz)[1]. Studia lekarskie rozpoczął na Uniwersytecie Jagiellońskim. Następnie przeniósł się do Wiednia, gdzie kontynuował i ukończył w 1875 studia medyczne. Uzyskawszy doktorat zdecydował się na asystenturę u profesora Ludwika Teichmanna i od 1876 związał się z katedrą anatomii opisowej UJ[2][3]. W 1878 roku został docentem anatomii opisowej i porównawczej Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1881 do 1894 profesor anatomii prawidłowej i histologii Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, od 1881 do 1890 profesor anatomii patologicznej i patologii ogólnej Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. Był twórcą Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Lwowskiego otwartego w 1894[4]. Od 1894 do 1912 roku profesor anatomii opisowej i topograficznej Uniwersytetu Lwowskiego. Od 1898 do 1899 rektor Uniwersytetu Lwowskiego. W 1889 roku został członkiem korespondentem Akademii Umiejętności.
W latach 1894–1895 był prezesem Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika. Żona: Rozalia. Córka: Jadwiga Kwiatkowska z domu Kadyi, żona Jana Jerzego – oboje zginęli tragicznie w grudniu 1917 r.
Zmarł 25 października 1912 wskutek zakażenia, które wdało mu się podczas balsamowania zwłok Stanisława Badeniego, gdy zaciął się w palec[5][6]. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.
Jego imieniem nazwane zostały ulice w Przemyślu i we Lwowie.
Wybrane prace
Był encyklopedystą oraz edytorem Encyklopedii zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy – polskiej encyklopedii wydanej w latach 1898–1907 przez społeczną organizację edukacyjną Macierz Polska, która działała w Galicji w okresie zaboru austriackiego. Opisał w niej zagadnienia z zakresu medycyny[7].
- Kilka przypadków zboczeń układu naczyniowego (1881)
- Ueber die Nothwendigkeit des thierärztlichen Studiums. M. Perles, Wien 1891
- O naczyniach krwionośnych rdzenia pacierzowego ludzkiego
- Rozwój i działalność c. k. Szkoły Weterynaryi we Lwowie od jej założenia w r. 1881 aż do końca roku szkolnego 1893/4
- O barwieniu ośrodków nerwowych przy pomocy zaprawy (bajcowania) solami metali ciężkich (1900)
- Ueber die Färbung der nervösen Centralorgane nach Beizung mit Salzen schwerer Metalle (1901)
- Metoda barwienia szarej istoty mуzgu i rdzenia karminem po zaprawieniu octanem uranowym (1907)
Przypisy
- ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”, s. 5, Nr 53 z 24 grudnia 1916.
- ↑ Henryk Kadyi w: Lwowski Tygodnik Lekarski z dnia 31 października 1912
- ↑ Henryk Kadyi notka biograficzna na stronie Katedry Historii Medycyny UJ CM
- ↑ Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 38. ISBN 978-83-7188-964-6.
- ↑ Zgon działacza ukraińskiego. „Nowości Illustrowane”. Nr 44, s. 13, 2 listopada 1912.
- ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 44, s. 4, 27 października 1912.
- ↑ Finkel 1898 ↓.
Bibliografia
- Stanisław Feliksiak: Słownik biologów polskich. Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe, 1987, s. 243–244. ISBN 83-01-00656-0.
- Ludwik Finkel: Encyklopedya zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy, t. I. Lwów: Macierz Polska, Nakładem Wydawnictwa Macierzy Polskiej, druk. E. Winiarza, 1898, s. III-IX.
Linki zewnętrzne
- КАДИЙ Генрик (KADYI Henryk). [dostęp 2010-03-27].
- Publikacje Henryka Kadyi w serwisie Polona
