Hermann Luchs

Hermann Luchs (ur. 27 lutego 1826 w Bytomiu, zm. 13 stycznia 1887^[1] we Wrocławiu) – niemiecki nauczyciel, muzealnik, historyk sztuki.

Ukończył gimnazjum w rodzinnym mieście^[2] (wg Wycisk-Müller w Głuchołazach i Gliwicach^[3]), po czym studiował filologię klasyczną oraz historię^[4], najpierw na Uniwersytecie Wrocławskim, a potem na uniwersytetach lipskim i berlińskim. Edukację zakończył doktoratem na uniwersytecie w Halle w 1848^[5]. Następnie przyjechał do Wrocławia, gdzie od 1849 zaczął pracować jako nauczyciel szkół średnich^[6]. W 1852 został nauczycielem w Miejskiej Ewangelickiej Szkole dla Dziewcząt^[7] (przy obecnym placu Nankiera^[8]), której był też rektorem od 1863 do 1886^[9]. Poza obowiązkami zawodowymi pasjonował się historią sztuki i archeologią. Był jednym ze współorganizatorów^[10] powstałego w 1858 Towarzystwa Muzeum Starożytności Śląskich (Verein für das Museum schlesischer Alterthümer^[11]), specjalnie powołanego w celu organizacji, gromadzenia zbiorów i prowadzenia Muzeum Starożytności Śląskich (Museum schlesischer Altertümer; później działało jako Śląskie Muzeum Rzemiosła Artystycznego i Starożytności), które już w roku następnym otworzyło pierwszą wystawę^[12]; muzeum to istniało do końca II wojny światowej. Luchs wolontariacko prowadził to muzeum jako kustosz honorowy od początku do swojej śmierci^[13]. Ponadto intensywnie publikował o historii sztuki Śląska i jego zabytkach, zarówno swoje prace badawcze, jak i popularnonaukowe. Luchs został redaktorem czasopisma Schlesiens Vorzeit^[14][15]. Był autorem przewodnika po Wrocławiu, mającego 12 wydań, aż do 1901 r.^[16].

Działał w śląskich towarzystwach naukowych: Verein für Geschichte und Alterthum Schlesiens (we władzach od 1859) i Schlesische Gesellschaft für vaterländische Kultur (członek władz od 1870)^[17].

H. Luchs brał udział w zabezpieczeniu pozostałości wyposażenia pierwszego grobu książęcego rozgrabionego przez robotników, a odkrytego w 1886 r. na wrocławskim Zakrzowie oraz brał udział w odkryciu i zabezpieczeniu dwóch kolejnych grobów z Zakrzowa znalezionych w 1887. Wraz z W. Gremplerem opracował naukowo znaleziska z pierwszego grobu^[18].

Został odznaczony Orderem Hohenzollernów^[19].

Wybrane publikacje Luchsa:

• Breslau: ein Führer durch die Stadt für Einheimische und Fremde. Breslau, Verlag von Eduard Trewendt. 12 wydań, od 1857 do 1901 (pośmiertne wydania były współautorskie)^[20]
• Über die Bilder der Hedwigslegende; 1862^[21]
• Die Heraldik, eine Hilfswissenschaft der Kunstgeschichte; 1864^[22]
• „Schlesischen Fürstenbilder des Mittelalters“ ("Śląskie wizerunki książęce z okresu średniowiecza"), Breslau 1872^[23]

• Hermann Markgraf: Luchs, Hermann. W: Allgemeine Deutsche Biographie. Tom 52, Duncker & Humblot, Lipsk 1906, strona 113.
• Wycisk-Müller S., 2014: Schöpferisches Schlesien von A bis Z. Engelsdorfer Verlag Leipzig, strony 145, 146.