Hirō Onoda

Hirō Onoda

小野田 寛郎

Onoda Hirō

podporucznik
Data i miejsce urodzenia	19 marca 1922 Kamekawa
Data i miejsce śmierci	16 stycznia 2014 Tokio
Przebieg służby
Lata służby	1942–1974
Siły zbrojne	Armia Cesarska
Jednostki	8 Dywizja Piechoty, Brygada Sugi
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, japoński opór po wojnie
Późniejsza praca	autor książki, hodowca bydła, działacz społeczny, biznesmen
Odznaczenia

Hirō Onoda (jap. 小野田 寛郎 Onoda Hirō; ur. 19 marca 1922 w Kamekawie, zm. 16 stycznia 2014 w Tokio) − japoński żołnierz, podporucznik Cesarskiej Armii Japońskiej, znany z pozostania w ukryciu przez 29 lat po zakończeniu wojny.

Urodził się 19 marca 1922 roku w Kamekawa (obecnie Kainan) w prefekturze Wakayama. Do armii trafił w 1942 roku^[1]. Był szkolony w filii szkoły wywiadu wojsk lądowych, specjalizującej się w sabotażu i dywersji^[2]. Kurs ukończył 17 grudnia 1944 roku, a 26 grudnia został skierowany do 8 Dywizji Piechoty, stacjonującej na filipińskiej wyspie Lubang^[3]. Jego zadaniem było maksymalne utrudnianie Amerykanom lądowania na wyspie. Przed wyjazdem jego przełożony, major Yoshimi Taniguchi, kategorycznie zabronił mu poddawania się wrogowi, jak i popełnienia samobójstwa^[2].

Na Lubang japońska armia podjęła nieudaną próbę powstrzymania amerykańskiej inwazji. Opór nie powiódł się m.in. z powodu niemożności wypełnienia przez Onodę otrzymanego rozkazu wysadzenia w powietrze portu i lądowiska, co uniemożliwili mu zastani na Lubang oficerowie. Amerykańskie wojska wylądowały na Lubang 28 lutego 1945 roku i bez większych problemów złamały japoński opór. Japońskie oddziały zostały rozbite, jedynie kilkunastu żołnierzy zdołało uniknąć śmierci lub niewoli i zbiec w góry w małych grupach z zamiarem oczekiwania na odsiecz. Onoda stanął na czele jednej z grup, do której należeli kapral Shōichi Shimada, szeregowy Kinshichi Kozuka i szeregowy Yūichi Akazu^[4].

Po kapitulacji Japonii Amerykanie zrzucali na wyspy Pacyfiku ulotki informujące nadal przebywających tam żołnierzy o zakończeniu wojny, jednak wielu z nich nie dawało wiary tym informacjom, traktując je jako podstęp wroga. Także grupa Onody zignorowała wezwania do poddania się i kontynuowała walkę partyzancką, napadając cywilną ludność filipińską i tocząc potyczki z miejscowymi siłami porządkowymi. Jeden z podwładnych Onody, szeregowy Akazu, we wrześniu 1949 roku zdecydował o samowolnym oddzieleniu się od współtowarzyszy i przez pół roku działał samodzielnie, po czym oddał się w ręce Filipińczyków. Kapral Shimada natomiast został w roku 1954 zabity podczas strzelaniny, a szeregowy Kozuka zginął w czasie napadu na wieś 19 października 1972 roku^[5].

Zarówno dezercja Akazu, jak i strzelanina w październiku 1972 roku wywołały zainteresowanie opinii publicznej wciąż ukrywającymi się żołnierzami japońskimi i poskutkowały kilkoma nieudanymi ekspedycjami poszukiwawczymi. Wydarzenia te mogły też sugerować, że Onoda wciąż żyje, pomimo uznania go w grudniu 1959 roku za zmarłego. Dopiero 20 lutego 1974 roku Onodę odnalazł przypadkowo japoński student i podróżnik, Norio Suzuki, który próbował przekonać go, że wojna skończyła się trzy dekady temu^[5]. Onoda jednak upierał się, że jedynie jego dowódca może wydać mu rozkaz poddania się, dlatego też Suzuki podjął próbę odnalezienia majora Taniguchiego^[5]. Obaj dotarli następnie na Lubang i w umówionym miejscu spotkali się z Onodą. Dopiero wtedy porucznik Onoda złożył broń^[6]. W oficjalnej ceremonii kapitulacyjnej uczestniczył prezydent Filipin Ferdinand Marcos i zagraniczne media^[7]. Onoda miał przy sobie karabin Arisaka Typ 99, 500 sztuk amunicji, miecz samurajski i kilka granatów^[8].

Po ujawnieniu się przez Onodę władze Filipin zdecydowały o ułaskawieniu go, choć istniała możliwość oskarżenia go o rabunki i morderstwa popełnione już w czasie pokoju^[7]. Po powrocie do Japonii Onoda zajął się pisaniem książki autobiograficznej pt. No surrender: My Thirty-Year War, która stała się międzynarodowym bestsellerem^[5]. Otrzymał także propozycję startu w wyborach parlamentarnych, którą jednak odrzucił. W latach 1975–1984 przebywał u rodziny w Brazylii, gdzie zajmował się hodowlą bydła i działalnością na rzecz japońskiej społeczności. Za umożliwienie Brazylijskim Siłom Powietrznym przeprowadzania szkoleń na swojej posiadłości 6 grudnia 2004 roku został odznaczony Medalem Zasługi im. Santosa-Dumonta^[9][10]. Wróciwszy do Japonii, kontynuował działalność społeczną, a także założył sieć szkół przetrwania^[5].

Zmarł 16 stycznia 2014 roku w Tokio^[11][12][13].

• Józef Franczak
• August Sabbe
• Ilja Oberyszyn

• „Words to Live by” – wywiad z Hirō Onodą (Judit Kawaguchi, stycz. 2007, Japan Times)
• Christopher Nyerges, Thirty Years in the Jungle! Could you do it?
• Alan Bellows, The Soldier Who Wouldn't Quit