Hurkowicze

Hurkowicze

Pogoń Litewska II
Państwo	Polska
Region	Ruś Czerwona
Gniazdo rodzinne	Łysiatycze
Tytuły	książęta
Protoplasta	Hurko Fedorowicz
Pierwsza wzmianka	1412
Status rodziny	wymarła
Data wymarcia	XV/XVI w.
Pochodzenie etniczne	wielkolitewskie
Ród macierzysty	Giedyminowicze

Hurkowicze (łac. Hurconis^[1]) herbu Pogoń Litewska II – wymarły, polski ród książęcy (kniaziowski) pochodzenia wielkolitewskiego. Protoplastą rodu był Hurko Fedorowicz, przodek dynastii Giedyminowiczów, poprzez ród Olgierdowiczów.

Hurkowicze wygaśli w XV lub XVI wieku.

Nazwisko rodu Hurkowiczów jest nazwiskiem patronimicznym, czyli zostało utworzone na podstawie imienia ojca jego posiadaczy – Hurki Fedorowicza^[1].

Imię Hurko jest odpowiednikiem imienia Guryj (Gurij), które w czasach obecnych występuje w Rosji^[1].

Hurkowicze są rodem książęcym (kniaziowskim), o wielkolitewskim pochodzeniu etnicznym. Należeli do gałęzi rodu Olgierdowiczów z dynastii Giedyminowiczów^[1].

Protoplastą Hurkowiczów był książę Hurko, syn Fedora Olgerdowicza^[1].

Pierwszym znanym przedstawicielem rodziny był niejaki Hurko Fedorowicz, syn Fedora Olgierdowicza. Występuje on w źródłach historycznych od 1412 roku do 1416 roku, a także jeszcze w 1429 roku. Zmarł przed 1433 rokiem, pozostawił nieznaną z imienia wdowę, siostrę żony księcia Nosa oraz kilku synów, ponieważ właśnie w tym roku król nadaje księciu Sanguszce miejscowość Kraśniczyn, własność synów Hurki, a synowców Sanguszki^[1].

Pierwszym synem Hurki był książę Janusz Hurkowicz (Janussius Hurconis dux Russia^[a]), w 1442 roku proboszcz wieluński i kanonik warszawski, który został wpisany w poczet osób uczęszczających do Akademii Krakowskiej. Kolejnymi synami byli książęta Aleksander i Janusz z Łysiatycz (Ilustr. Alexander et Janussius duces de Lyssyathicze^[b]), którzy w 1465 roku prowadzili spór, dotyczący granicy swoich ziem z Fedorem Czołhańskim. Bez wątpienia ten sam Aleksander i Janusz występują ponownie w 1466 roku, prowadząc podobną sprawę z Fedorem de Pukinicze^[1].

Według Józefa Wolffa, wyżej wymieniony książę Janusz, który początkowo zajmował się funkcją duchowną, został sekularyzowany i prawdopodobnie osadzony wraz z bratem Aleksandrem w należącej do rodu miejscowości Łysiatycze. Oznacza to, że Hurko miał w rzeczywistości tylko dwóch synów^[1].

Ród był niezbyt rozgałęziony, albowiem wszystko wskazuje na to, że wygasł już na dzieciach księcia Hurki^[1].

Drzewo genealogiczne zostało sporządzone na podstawie prac Józefa Wolffa oraz Jana Tęgowskiego^[1][2] .

• lista polskich rodów książęcych
• lista polskich rodów pseudoksiążęcych
• lista polskich herbów książęcych
• lista polskich władców

• JózefJ. Wolff JózefJ., Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1895, s. 698 .
• JanJ. Tęgowski JanJ., Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów, Poznań-Wrocław: Wydawnictwo Historyczne, 1999, s. 319, ISBN 83-913563-1-0 .