Hutchinsonit

Hutchinsonit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

(Tl,Pb)
2
(Cu,Ag)As
5
S
10
[1]

Twardość w skali Mohsa

1,5–2[1]

Przełam

muszlowy[1]

Łupliwość

niewyraźna[1], wyraźna/dobra wg {010} i {100}[2]

Pokrój kryształu

słupkowy, igiełkowy, włóknisty,[1] pryzmatyczny, promienisty[3][4]

Układ krystalograficzny

rombowy[1], dwupiramidalny[4]

Właściwości mechaniczne

kruchy[1][3]

Gęstość

4,6 g/cm3[1]

Właściwości optyczne
Barwa

wiśniowoczerwona do czarnej[1]

Rysa

czerwona[1]

Połysk

diamentowy[1], półmetaliczny[3]

Współczynnik załamania

3,078–3,188 (dwuosiowy)[4]

Inne

dyspersja (optyka): bardzo silna[3]; anizotropia: silna[3]; dwójłomność: 0,110[4]

Dodatkowe dane
Klasyfikacja Strunza

2.HD.45[4]

Hutchinsonit – rzadki minerał z grupy siarkosoli zawierający tal, arsen i ołów[5].

Odkryty w 1903 roku[6]. Nazwa upamiętnia Artura Hutchinsona (1866–1937), profesora mineralogii na Uniwersytecie w Cambridge[3][4].

Właściwości

Arsen może być częściowo zastąpiony przez antymon[4]. Typowym zanieczyszczeniem w strukturze jest także srebro[4]. Krystalizuje w układzie rombowym. Kryształy mają pokrój od słupkowego do igiełkowego, włókniste. Występuje w skupieniach promienistych i jako naloty[1]. Jest minerałem kruchym, nieprzezroczystym do półprzezroczystego[3]. Posiada czerwoną rysę i najczęściej diamentowy połysk.

Występowanie

Występuje w hydrotermalnych utworach wraz z miedzią i srebrem przy wysokim poziomie zawartości arsenu[1]. Często w formie spłaszczonych, pryzmatycznych, małych kryształów w dolomicie[4]. Towarzyszą mu najczęściej aurypigment, enargit, piryt, baryt, sfaleryt, galena, sartoryt, realgar, kwarc i dolomit[1][3][4]. Typową lokalizacją jest Szwajcaria[4]. Występuje także w Niemczech, Peru, Japonii, Chinach[3], Iranie, Rosji[4].

Hutchinsonit w towarzystwie aurypigmentu z Peru

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Rupert Hochleitner, Minerały, kamienie szlachetne, skały, Multico Oficyna Wydawnicza, 15 kwietnia 2022, s. 30, ISBN 978-83-7073-816-7.
  2. Hutchinsonite, [w:] WebMineral.com [online] [dostęp 2025-05-05] (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Rose Quartz [online], Handbook of Mineralogy [dostęp 2025-05-05].
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Hutchinsonite, [w:] Mindat.org [online], Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2025-05-05] (ang.).
  5. Geology Page, Hutchinsonite [online], Geology Page, 28 kwietnia 2014 [dostęp 2025-05-05] (ang.).
  6. 208. Hutchinsonit [online], Amadocja, 25 września 2020 [dostęp 2025-05-05].