Hymenogaster citrinus
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Hymenogaster citrinus |
| Nazwa systematyczna | |
| Hymenogaster citrinus Vittad. Monogr. Tuberac. (Milano): 21 (1831) | |
Hymenogaster citrinus Vittad. – gatunek grzybów z rodziny odziemniczkowatych (Hymenogastraceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hymenogaster, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1831 roku Carlo Vittadini i nadana przez niego nazwa naukowa jest ważna do dzisiaj[1].
- Gautieria citrina (Vittad.) Bougher & Castellano 1993
- Hymenogaster citrinus var. pallens Soehner 1924[2].
Morfologia
Średnica od 1 do 2 cm, wyjątkowo do 4 cm, nieregularnie kulisty, często bruzdkowaty i zdeformowany, w stanie suchym kruchy. Perydium cienkie, początkowo białe, wkrótce cytrynowożółte do złocistożółtego, w końcu rudo czarniawe, gładkie. Gleba jędrna, ale miękka, czerwonawo-brązowa, w końcu szorstka z małymi lub średniej wielkości komorami. W młodych owocnikach występuje podglebie, ale wkrótce zanika. Młode owocniki bez zapachu, starsze z zapachem podobnym do zapachu sera lub fenolu[3].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 27–36 × 5–9 µm, cylindrycznie zwężające się, dwuzarodnikowe, czasami jednozarodnikowe, z dużymi, krępymi sterygmami. Zarodniki 26–40 × 14–19 µm, wydłużone, wrzecionowate z grzybkowatym wierzchołkiem, złotobrązowe, następnie ciemno umbrowe, gładkie, grubościenne, z trwałym, szklistym, mocno pomarszczonym myxosporium. Elementy tramy o grubości 60–80 µm. Strzępki kontekstu mocno napęczniałe, o średnicy 8–15 µm, szkliste, cienkościenne, ze sprzążkami. Warstwa pod perydium szeroka, pseudoparenchymatyczna. Zewnętrzna błonka perydium o grubości 80–150 µm, zbudowana z nienapęczniałych, luźno utkanych, nieco zżelatynowanych strzępek[3].
Występowanie i siedlisko
Znane jest występowanie Hymenogaster citrinus tylko w niektórych krajach Europy i na jednym stanowisku w Kanadzie[4]. W Polsce do 2003 r. gatunek ten był nieznany[5], ale w 2021 r. podano jego stanowisko[6], w 2020 następne[7].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-08].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-03-08].
- 1 2 3 MD.N. Pegler, B.M. Spooner, T.W.K. Young, British truffles. A revision of British hypogeous fungi [online], Mycobank, 1993, s. 1–216 [dostęp 2021-12-06].
- ↑ Mapa występowania Hymenogaster citrinus na świecie [online], gbif.org [dostęp 2023-03-08] (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 326, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ P. Komur i inni, What determines species composition and diversity of hypogeous fungi in the diet of small mammals? A comparison across mammal species, habitat types and seasons in Central European mountains, „Fungal Ecology”, 50, 2021, DOI: 10.1016/j.funeco.2020.101021.
- ↑ Piotr Chachuła i inni, Grzyby podziemne Pienińskiego Parku Narodowego nowe dane o różnorodności i rozmieszczeniu, „Fragm. Florist. Geobot. Polon.”, 27 (2), 2020, s. 359–378, DOI: 10.35535/ffgp-2020-0020 [dostęp 2024-12-05].