Hymenoscyphus kathiae
 Owocniki na gałązce | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Hymenoscyophus kathiae |
| Nazwa systematyczna | |
| Hymenoscyphus kathiae (Korf) Baral Flora Mediterranea 15: 66 (2005) | |
Hymenoscyphus kathiae (Korf) Baral – gatunek grzybów z rodziny tocznikowatych (Helotiaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hymenoscyphus, Helotiaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1999 r. Richard Paul Korf nadając mu nazwę Pezoloma kathiae. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 2005 r. Hans-Otto Baral[1].
Morfologia
Apotecja złożone z miseczki i trzonu o łącznej wysokości do 1,5 mm. Miseczka o średnicy 1,2–1,5 mm. Powierzchnia wewnętrzna miseczki początkowo w barwie kości słoniowej, potem stopniowo ciemniejąca – szarożółta do musztardowożółtej. Sterylna powierzchnia zewnętrzna w ekscypulum tej samej barwy, u podstawy czarniawo punktowana. Trzon wełnisty, pokryty galaretowatą warstewką dochodzącą po zewnętrznej stronie miseczki mniej więcej do połowy jej wysokości i tworzącą zewnętrzną warstwę ekscypulum[2].
- Cechy mikroskopowe
Zewnętrzna warstwa ekscypulum zbudowana z jednej do czterech warstw prostych do nieco pofałdowanych, ale nie zwiniętych, zżelatynizowanych strzępek, w odczynniku Melzera bladoszaroniebieskich. Rdzeniowa warstwa ekscypulum zbudowana ze szklistych, oddalonych od siebie strzępek z komórkami o kształcie od maczugowatego do sercowatego. Parafizy nierozgałęzione, wielopęcherzykowe, o zaokrąglonych wierzchołkach i średnicy ok. 2 µm. Worki 8-zarodnikowe, ale czasami z mniejszą liczbą, a nawet 1- lub 2-zarodnikowe. Mają wymiary 80–90 × 6–7,5 µm i wyrastają z wyraźnych pastorałek, są cylindryczno-maczugowate, młode worki grubościenne, z silnie pogrubionym wierzchołkiem, w trakcie rozwoju stają się dekstrynoidalne, z amyloidalnym otworem. Askospory ułożone w workach dwurzędowo, 10–16 × 3–3,5 µm, elipsoidalne do maczugowatych, czasem zakrzywione, szkliste, z 2–3 dużymi gutulami i często z 1 lub 2 mniejszymi, bez peryspory, galaretowatej osłonki lub przydatków[2].
Występowanie i siedlisko
Do 2009 r. podano stanowiska Hemenoscyphus kathiae w USA i niektórych krajach Europy[3]. W wykazie wielkoowocnikowych workowców Polski opublikowanym przez M.A. Chmiel w 2006 r. brak tego gatunku[4], po raz pierwszy jego stanowisko w Polsce podano w 2019 r.[5]
Grzyb saprotroficzny występujący na martwych gałązkach drzew i krzewów[3].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-12] (ang.).
- 1 2 Hymenoscyphus kathiae [online], Fungi of Great Britain and Ireland (ang.).
- 1 2 Nicolas van Vooren, Michel Hairaud, Note sur Hymenoscyphus kathiae (Helotiales) [online], Ascomycete.org, 1 (4), październik 2009, s. 11–15 [dostęp 2023-03-12].
- ↑ Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-12].