Ignacy Rychłowski (szambelan)

Ignacy Rychłowski
Herb
Nałęcz
Data i miejsce urodzenia

16 października 1744
Palczew-dwór

Ojciec

Wojciech Nałęcz-Rychłowski

Matka

Aleksandra z Kicińskich

Ignacy Franciszek Rychłowski herbu Nałęcz, Ignacy Rychłowski (ur. 16 października 1744 w Palczewie-dwór, par. Wrociszew)[1] – szambelan Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1768 roku[2], chorąży mniejszy piotrkowski w latach 1770–1778, cześnik piotrkowski w latach 1765–1770, łowczy piotrkowski w latach 1764–1765.

Życiorys

Syn Wojciecha Nałęcz-Rychłowskiego i Aleksandry z Kicińskich[3]. Dziedzic dóbr Palczew i Ryszki koło Warki.

Był deputatem województwa sieradzkiego na Trybunał Główny Koronny w Poznaniu w 1765 roku[4]. Poseł na sejm 1766 roku z ziemi czerskiej[5]. Członek konfederacji Adama Ponińskiego w 1773 roku. Był posłem ziemi czerskiej na Sejm Rozbiorowy 1773–1775[6], wszedł w skład delegacji wyłonionej pod naciskiem dyplomatów trzech państw rozbiorczych, mającej przeprowadzić rozbiór. 18 września 1773 roku podpisał traktaty cesji przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów ziem zagarniętych przez Rosję, Prusy i Austrię w I rozbiorze Polski[7]. Konsyliarz sądu konfederacji generalnej 1773–1775 roku[8].

Został starostą wareckim, poprzez nieuczciwe nabywanie majętności konfederatów barskich. Te dobra zostały zabrane starościnie wareckiej, Mariannie Pułaskiej[9].

Zapadł na chorobę nerwową i stał się bohaterem skandali obyczajowych. Sprzedał swoją ostatnią wioskę i kupił za nią karetę magnacką, którą jeździł po Warszawie. Tak o nim pisała ówczesna gazetka: „Sławny na sejmie 1775 delegat Rychłowski, straciwszy sejmowe nabytki, zwariował. Choroba jego najwięcej obchodziła księżnę Adamową Izabelę z Flemmingów Czartoryską, do której się w nocy po kilka razy zakradał i księcia Adama (Kazimierza) Czartoryskiego, którego na publicznej ulicy plwaniem afrontował jako rywala. Jest tedy i kaptywacja jego udeterminowana, ale wprzód doktorów wysadzono, aby go egzaminowali. Napadli go tedy w Ogrodzie Saskim; ale trafem po kilkogodzinnej rozmowie nie znaleźli, co by ich o wariacji przekonać mogło. A tak jeszcze jakowyś czas wariat ten napastować będzie ludzi po Warszawie”[10]. Zamieszkał w Siedlcach. W 1782 uznany za szalonego, w 1784 odzyskał zdrowie psychiczne[11].

Bibliografia

  • Ryszard Chojecki, Patriotyczna opozycja na sejmie 1773 r., w: Kwartalnik Historyczny, LXXIX, nr 3, 1972, s. 561.
  • Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Edward Opaliński i Hanka Żerek-Kleszcz. Kórnik 1993, s. 288.

Przypisy

  1. Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego [online], geneteka.genealodzy.pl [dostęp 2024-08-03].
  2. Antoni Magier, Estetyka miasta stołecznego Warszawy, 1963, s. 434.
  3. S. Uruski, "Rodzina. Herbarz szlachty polskiej", t. XV, Warszawa 1931, s. 333; W zindeksowanej metryce podane te same imiona.
  4. Salutatio supremi & generalis Tribunalis Regni, ad reassumptionem primam Posnaniensem, post felicissimam Coronationem Serenissimi, ac Potentissimi Stanislai Augusti, Regis Poloniarum, et Magni Ducis Lithuaniae, [...] Feria 2da, post Dominicam in Albis, in Anno 1765. innovatam; e voto Academiae Posnaniensis, per M. Christianum Thomam de Jüngling, in Universitate Cracoviensi Philosophiae Doctorem, Collegam Minorem, Seminarii Posnaniensis Praefectum, facta, [b.n.s]
  5. Dyaryusz Seymu Walnego Ordynaryinego Odprawionego w Warszawie Roku 1766, [b.n.s]
  6. Actum in Curia Regia Varsaviensi Feria Tertia post Dominicam Conductus Paschae videlicet, die vigesima Mensis Aprilis Anno Domini Millesimo Septingentesimo Septuagesimo Tertio. [Inc. tekst pol.:] My Posłowie na Seym blisko następuiący [...], b.n.s.
  7. Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 20-48.
  8. Leopold Hubert, Pamiętniki historyczne, t. II, Warszawa 1861, s. 304.
  9. B. Wolska, "Echa konfederacji barskiej w okolicznościowej literaturze politycznej lat 1772-1775" [online], "Napis" seria III 1997, s. 97 [dostęp sierpień 2024]
  10. "Kaptywacja szambelana Rychłowskiego" [dostęp sierpień 2024]
  11. D. Mazurek, „Kuratela nad osobami chorymi psychicznie w Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVIII wieku” [online] „Przegląd Historyczny”, 90/2, 131-149, 1999, s. 139 [dostęp sierpień 2024]; Autorka wskazuje, że choroba Ignacego objawiała się też przez chorobliwe podejrzenia, że ktoś go chce otruć.